Қазақстан Республикасы жоғарғы оқу орындарның қауымдастығы


Антитезис – диалектикалық даму процесінде тезистің бастау қалпын бекерге шығару. Априорлық



бет85/94
Дата21.11.2022
өлшемі1,55 Mb.
#51508
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   94
Антитезис – диалектикалық даму процесінде тезистің бастау қалпын бекерге шығару.

  • Априорлық (тәжірибесіз жорамал айту) – тәжірибеге дейінгі, яғни ақыл-ойды әуелбастан бар, дәлелдеуді керек етпейді.

  • Априорлық сезім мазмұнының түрі – адамның туа көретін таным обьектісі. Кант философиясында бұл – кеңістік пен уақыт.

  • Апейрон – (гр. apeiron - шексіз) мәңгі қозғалыстағы шексіз, белгісіз, санасыз материяны білдіру үшін Анаксимандар енгізген ұғым. Анаксимандар енгізген, мәңгі қозғалыстағы шексіз, белгісіз санасыз материяны белгілеу ұғымы.

  • Атом – (гр. atomas – бөлінбейтін) дүниенің бастамасы, себебі және барлық тіршіліктің мәні, материалдың бөлінбейтін бөлігі (Демокрит, Левкипп, Эпикур).

  • Атеизм – ғылыми негізге сүйене отырып, құдайды бекерге шығару, құлшылық етуден безу.

  • Болмыс (онтология) – барлық тіршілік бір бүтіндік (біртұтастық) ретінде санадан тәуелсіз өмір сүретін обьективтік дүниені белгілейтін философиялық категория.

  • Бейнелеу (шағылысу) – материяның жалпы қасиеті, материалдық денелердің өздігінен өзгеруі нәтижесінде әрекетке түсетін денелерге тән ерекшелікті, ортақ белгілер мен заңдылықтарды жинақтау.

  • Бастама (немесе архе) – бұл негіз, әлемнің ең кішкентай бөлшегі, (су, от, атом, монада, т/б).

  • Біртұтастық – үш әлем: табиғат, әлеумет және руханидің бірлігін көрсететін категория.

  • Волюнтаризм – болмыстың түпнегізі деп, ерік, ырықты санайтын бағыт.

  • Гипотеза – (гр. huostasis – негізгі болжам). Ғылыми болжам, шамалау және оның ақиқаттық мәнінің белгісіздігі.

  • Гилозоизм – (гр.hule – зат және loe - өмір). Материяның әмбебап тіршілігі туралы философиялық ілім.

  • Гносеология – (гр.gnosis – білім, logos - ілім). Таным туралы философиялық ілім.

  • Гедонизм – «адам рақат тұрмысқа тырысады» – дейтін көне грек ілімі.



  • Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   94




    ©emirsaba.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет