Л. Терстоун моделі. Л. Терстоун интелект теориясы жалпы
интелекттің бар болуын жоққа шығарады. Ол зерттелуші орындаған
интеллектің іс-əрекетін анықтауға арналған 60 тестің жауаптарына
корреляция жасады. Сөйтіп, бірнеше факторлар тобын анықтады.
Соның негізіне қарай төмендегідей 7 фактор «біріншілік ақыл-ой
қабілеттері» деген атқа ие болды. Олар:
P- қабылдау-көрнекілік образдарда бөлшектеу қабілеттілігі.
N- есептеу- арифметикалық əрекеттерді орындау қабілеттілігі
V- вербалды түсіну-текстер жəне сөздер мағынасын түсініп, ашу
қабілеттілігі
F- үстірт (беглость) сөйлеу- ұсынылған критерий
U- сəйкес жылдам сөз табу (подобрать)
M- ес-мəліметті тез есте сақтап, жаңғырту қабілеті.
R-логикалық пайымдау – əріп, сандар, фигуралар тізбегіндегі
заңдылықты анықтау қабілеттілігі.
Нəтижесінде бір көрсеткішті қолдану мүмкін емес, белгілі бір
интеллектуалды топқа жауап беретін ақыл-ой қабілетінің профилі
қолданылуы тиіс деген қорытынды жасалды. Алайда зерттеу
нəтижелері көрсеткендей анықталған факторлар толықтай тəуелсіз
болуы мүмкін емес. Əрбір көрсеткіштің байланысы біртекті G
фактордың бар екендігін көрсетті.
