5-6 айдан 9-10 айға дейін
- әртүрлі бағыттарда тез еңбектейді, төрт тағандап жастыққа шығып алады, балалар төбешігіне өрмелеп шығады. Жатқан қалыптан тұрып отырады. Өз еркімен түзу отырады. Кедергіден ұстап, секіреді. Бір қолынан ұстаған кезде тұрады;
- ересектердің қимылдарын артынан қайталайды: қолдарын көтереді, түсіреді, шапалақтайды;
- мәнерлі дыбыстарға (өзінше) еліктейді: «түшкіреді», «пысқырады», «гуілдейді», «абалайды», «мияулайды». Сергу сәттерінде қатты былдырлайды. Ересектердің өтініші бойынша қатар тұрған үш ойыншықтың біреуін табады. «Жат», «тұр», «таста», «ал» және басқа сөздерді түсінеді. Жеке заттардың мағынасын біледі: шыны аяқ, қасық, құты, тарақ;
- ойыншықты екі қолымен ұстап ойнайды, ұсақ заттармен қалай әрекет ету керек екенін біледі (қақпақшаларды ашады, төге салады, ыдыстың ішіне салады);
- ересектермен ойнаған көңілді ойындарға, би қозғалыстарға шаттанады. Әртүрлі жағдайларда ерекше бет әлпеті пайда болады: қызығушылық, қанағаттанушылық, қуаныш, назар аудару, реніш.
9-10 айдан бастап 12 айға дейін
- кедергінің астымен еңбектейді. Жоғарыға қарай еңбектейді, жылжып түседі. Дивандарға, креслоға тырбаңдап мініп, еденге түседі. Сүйенішсіз тұрады. Тізерлеп, түзу тұрып, еңкейеді. Бір қолмен ұстап жүреді. Балаларға арналған төбешіктің баспалдақтарымен жетектегенде адымдап (ересектердің көмегімен) көтеріледі. Сүйенішсіз өзбетінше бірнеше қадам жасайды немесе сүйенішсіз 3-5 метрге дейін өзі жүреді;
- жаңа сөздерге еліктеп, ересектердің сөзін (ырғақты-екпінмен) қайталайды, «Телефонмен сөйлесуді» жүргізеді, ересектердің сұрақтарына жеңіл сөздермен жауап береді;
- кітаптардағы суреттерге деген қызығушылығы пайда болады, күледі, секіреді, «қосылып ән айтады» немесе әуенді дыбыстарды, әндерді тыңдайды, көрсетілген би қозғалыстарына, қимылдарға еліктейді;
- заттардың әрекеттері бойынша олардың әлеуметтік маңызын, негізгі қозғалыстың кейбір түрлері мен өзіне-өзі қызмет көрсетудің қарапайым амалдарын орындайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
