Сенсорика
1 жастан 1 жас 6 айға дейін
Балаларда затты лентасынан, бауынан, ауа шарын, ойыншық машинаны, арбаны жібінен тарту, жібінен тарта отырып, дыбысын шығару қабілеттері қалыптасады.
Олар:
- бір-бірімен байланысты тура және кері әрекеттерді орындау: жаю - жинастыру, алу - салу, кішкентай шарларды қорапқа, шелекке ауыстырып салу, кішкентай науалармен домалатуды;
- заттарды өлшемі немесе пішіні бойынша сәйкес ұяларға орналастыра отырып, салыстыруға арналған тапсырмаларды орындауға;
- түрлі-түсті қақпақтарды жаю, жинастыру, бір затты іші қуыс заттың ішіне салу, іші қуыс бірдей заттарды мөлшері үлкен заттармен үстінен жабу, 2-3 сақинадан тұратын конустық тіреуіші (өзекшесі) бар пирамидаға ересектердің көмегімен түрлі өлшемдегі, кейіннен бір өлшемді бірнеше сақинаны, түрлі өлшемді екі топтағы сақиналарды белгілі бірізділікпен жинастыруды;
- спектр түсімен қызыл, сарғыш, сары, жасыл, көк, күлгін, ақ және қара түспен боялған: біркелкі заттарды тану және жұмыс жасауды;
- түрлі материалдардан жасалған заттардың шығаратын дыбыстарын, сонымен бірге музыкалық тембрлердің дыбыстарын ажыратуды үйренеді.
1 жас 6 айдан 2 жасқа дейін
Аталған жастағы балаларда мынадай қабілеттер қалыптасады:
- заттар-құралдарды қолдану, олармен әрекет ету, пішінді, көлемді, түсті, дыбысты ажырату;
- едәуір күрделі зат-құралдармен әрекеттерді қалыптастыру - сақинасы, аулағышы, қарпығышы бар таяқшамен ойыншықтар мен шарларды алу, орындарын ауыстыру;
- балаларды кішігірім қазықтарды ылғал құмға және тесіктері бар арнайы үстелге балғамен қағып кіргізуге үйрету;
- заттарды өлшеміне қарай таңдауға және ажыратуға үйрету;
- конусты және тік негізде бірнеше сақинадан тұратын пирамиданы түсі мен өлшеміне байланысты жинастыру, түрлі өлшемдегі cақиналардың 2-3 тобынан тұратын, түрлі өлшемдегі пирамида жинастыру;
- балаларды бір белгісі бойынша пішіндері, түсі бойынша ерекшеленетін біркелкі заттарды топтастыруға үйрету.
Дамыту үшін:
- ұсақ қол моторикасын дамыту үшін заттармен нәзік қимылдарды орындау, дидактикалық ойындар мен тұрмыста балалардың сенсомоторлық көз бен қолдың үйлесімділігін қалыптастыру;
- естуді дамыту үшін түрлі дыбыс шығаратын заттармен (қоңырау, аспалы металл таяқшалар, шиқылдайтын ойыншықтар, музыкалық ойыншықтар) таныстыру;
- қабылдауды дамыту үшін тұрмыстық заттар, дидактикалық және ұлттық ойыншықтарды қолдана отырып, бір мезгілде екі қасиетті - түс пен өлшем, пішін мен өлшем, пішін мен түсті ажырату, негізгі төрт түсті (қызыл, көк, сары, жасыл) ажырату, 4 түрлі түсті реңкті: қызыл - қызыл сары, сары - қызыл сары; көк - күлгін, сары - ақ үйлесімділігінде таңдау;
- логиканы дамыту үшін пішіні, түсі, көлемі бойынша бір-біріне ұқсас заттарды сәйкестендіру және топтастыру.
Достарыңызбен бөлісу: |