Экономикалық талдау – экономика дамуының жай-күйі мен үрдістерін оның түрлі құрылымдары бойынша бағалау.
Макродеңгей мен микродеңгейде орындалады. Біріншісі ауқым‚ қарқын‚ үйлесімділік және құрылымдық-құндық ара салмақ туралы мәселелер төңірегіне шоғырландырылады. Екіншісінде (кәсіпорын деңгейінде) шығынды‚ пайда алу үшін сатудың ықтиал көлемін талдау‚ кәсіпорын (фирма) қызметінің жекелеген бағыттары бойынша кіріс пен шығыс сметаларын жасау‚ үрдістерді талдау және солардың негізінде қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді болжамдар жасау‚ ресурстар мен дайын өнімнің бағасын талдау‚ т.б. қамтылады
Экономикалық талдау түрлері Экономикалық талдау әртүрлі бағыттар мен белгілерге байланысты жіктеледі: салалық, уақытты, кеңістік, жүйедегі басқару функцияларына байланысты, қызмет аймағына байланысты, статистикалық мәліметтерді іріктеуге байланысты (кесте 1.1).
Экономикалық талдау келесі түрлергі бөлінеді: қаржылық-экономикалық, әлеуметтік-экономикалық, экономикалық-статистикалық, экономикалық-экологиялық, маркетингтік, салыстырмаплы факторлық, диагностикалық және маржиналдық.
Экономикалық талдау мақсаты мен басқа ғылымдармен байланысы
Экономикалық басқарудың негізгі функциялары: - басқаруды ұйымдастыру;
- жоспарлау (экономикалық жүйені болашақта және ағымды жоспарлау, болжамдау);
- талдау (экономикалық қызмет барысын және нәтижелерін талдау, ғылыми негізделген критерийлер негізінде оның жетілдіру мүмкіндіктерін бағалау);
- басқарудың мәліметтік қамсыздандыру (экономикалық құбылыстар мен процестер туралы мәліметтерді жинақтау, өңдеу);
- бақылау (басқару шешімдері мен бизнес-жоспарлардың орындалу барысын бақылау).
Талдау бойынша барлық жұмыстар функционалды болып саналады. Оларға келесі функциялар жатады:
- басқаруды ұйымдастыру функциялары;
- жоспарлау функциялары;
- бақылау функциялары.
Бақылау сұрақтары: 1. Экономикалық талдау
2. Экономикалық талдау түрлері
3. Кәсіпорынның экономикалық талдау бағыты
