йынан біз де ақыл, таным және сүйіспеншілік табамыз.
76
барлық қарама-қайшылықтарымен қоса ашып көрсете отырып, ба-
рынша нақтылыққа қол жеткізеді. «Мен өзім үшін үлкен мәселеге ай-
налдым, – дейді ойшыл. – Өзімнің бойымда бардың барлығын бірдей
қамти алмаймын». Адамның ішкі қарама-қайшылығы, оның пікірінше,
еріктің қисықтығынан келіп шығады. Адамның ақылы білгенмен,
еркі таңдайды, яғни соңғы шешімді қабылдайтын сол екен. Бұл жер-
де біз адам жамандықты білмегендіктен істейді деп санайтын Сократ-
пен салыстырғанда, ойшылдың түбегейлі жаңашылдығын көреміз.
Августин бойынша, адам бұның жаман екенін біледі, бірақ оны соған
тартып тұрғандықтан да, сол жамандықты істейді. Бұның себебін ол
алғашқы күнәдан, адамның менмендігінен көреді.
Таным мәселелерін А.Августин келесідей жолмен шешеді: таным
сезінуден басталады. Адамды қоршаған дүние біздің сезімдерімізге
әсер етеді, ал жанымыз оларды белгілі бір тәртіпке келтіреді. Алайда
тәннің сезімдік әлемі өне бойы өзгерісте болса, ал ол кезде ой тұрақты
болады. Заттарды көру үшін, Күннің жарығы қажет. Соған ұқсас,
шындыққа жету үшін, ерекше жарық – Құдай идеясы қажет. Онда үш
бастау бар: 1. заттардың бар болуы. 2. Олардың адамға ашықтығы.
3. танымдылық.
А.Августиннің ойы бойынша, Құдай – шындық, олар бір-біріне
ұқсас, парапар. Сонымен бірге олар әртүрлі. Шындық – Құдайдың
ойы. Бұл жерде Платонның «Идеялар әлемі» ойға оралады. Алай-
да августиндік түсініктің Платон түсінігінен айырмашылығы – ол
Достарыңызбен бөлісу: 
