Шұғаның аулында
Күн бата ауылдан шықтық. Біздің де жеккеніміз пар ат. Делбені өзім ұстадым.Қатты шыққан қарқынымызбен келіп қалдық. Әбдірахманның екі көзі алдында. Алдымызда жүз метрдей жерде Есімбектің үйі тұр,бірақ Шұға көрінбейді. Енді кішкене жүрсек, өтіп те кетеміз, бірақ өткіміз келмейді. Аттың басын тежей беремін. Бұдан кетсе, Әбдірахман Шұғаны мәңгі көре алмас деген ой елестейді. Бір-бірімізбен сөйлеспей келеміз, сонда да біріміздің ойлағанымызды екіншіміз біліп келеміз. Есіктің алдында бірталай адам жағалай отыр, бірақ бәрінің көзі бізде. Басында кимешек киген Шұғаның үлкен жеңгесі түйе сауып тұр. Үлкен үй мен отаудың арасында бәйбіше теңселіп жүр. Осының бәрі маған қуаныш секілді көрінді, сонда да біздің кетіп бара жатқанымызға ешкім таңырқаған жоқ. Ат тоқтауға айналған екен, сөйтсе де, делбені жиыңқырап ұстай бергенімде,ширыға жөнелді. Осы кезде ауылдың сырт жағындағы құдықтан келе жатқан екі әйел көрінді. Біреуі-Шұға. Әбдірахман арбадан қарғып түсті.
(133 сөз)
Адамгершілік
Бұл 1915 жылы болған еді.
Сұлтанмахмұт Алтай аясында, Катонқарағай еліндегі ауылдық мектепте балаларға қазақша сабақ берді.Кешкілікте өзі сол мектептің меңгерушісі Григорий Иванович деген мұғалімнен орысша сабақ алды. Григорймен екеуі дос болады.
Әбдірахман деген болыстың мектепте үш ұлы оқиды.
Үшеуі де шалдуар, сотқар екен. Осы үшеуі үзілісте ауыл кедейлерінің балаларын жәбірлеп, кәдімгідей жүгендеп, тоқым сап, ат қып мінеді екен. Оны Сұлтанмахмұт естіп, қатты ренжиді.
Сұлтанмахмұт кедей балаларын шақырып алып:
Сендер адамсыңдар. Айырмасы сендер – тек кедейсіңдер.
Ат боп жүген киіп, бай баласының тақымына түскендерің қорлық! - дейді.
Әбдірахманның ерке ұлдары шағым жасайды. Кедей баласы Бөрібайды болыс ағаш үйдің шатырына қамайды да, есігіне құлып салып, өзі ел аралап кетеді.
Бұл сұмдықты естіген Сұлтанмахмұт дереу шатырға шығып,құлыпты бұзып, Бөрібайды босатып алады. Сұлтанмахмұт баланы өз үйінде үш-төрт ай паналатады.
Григорий Иванович Сұлтанмахмұттың бұл адамгершілік ісіне риза болады.
(135 сөз)
Достарыңызбен бөлісу: |