Қазақстан республикасының білім жəне ғылым министрлігі



Pdf көрінісі
бет6/9
Дата11.01.2017
өлшемі0,66 Mb.
#1691
1   2   3   4   5   6   7   8   9

6.

 

Оқушылардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар 

 

33. Пəндік нəтижелер екі аспектіде көрсетілген. 

34. 10-сыныптың соңында оқушылар: 

1)

 



 қазіргі  замандағы  шетелдер  тарихының  негізгі  оқиғалары  мен 

құбылыстарын; 

2)

 

 ХХ  ғасырдағы  адамзаттың  мəдениет  пен  құндылықтар  жүйесіндегі 



маңызды жетістіктерін; 

3)

 



 XX ғ.  дүниежүзінің саяси картасындағы өзгерістерді;  

4)

 



 XX ғасырдың бірінші жартысындағы азаттық, əлеуметтік жəне ұлттық 

қозғалыстардың сипаты мен бағыттарын; 

5)

 

 XX ғасырдың бірінші жартысындағы дүниежүзінің əртүрлі елдеріндегі 



саяси режимдердің ортақ белгілері мен ерекшеліктерін; 

6)

 



 жалпы құбылыстар мен жекелеген фактілердің арақатынасын; 

7)

 



 тарихи  үдерістер  мен  құбылыстардың  пайда  болуы  мен  дамуындағы 

жүйелілікті жəне тарихи оқиғалардың себеп-салдарлық байланысын білуі тиіс. 

35. 11-сыныптың соңында оқушылар: 

1)

 



қазіргі  замандағы  дүниежүзі  тарихының  екінші  кезеңіндегі  негізгі 

оқиғалар мен құбылыстарды; 

2)

 

 ақпараттық  қоғамға  өту  үдерісінің  динамикасын  анықтайтын  негізгі 



факторларды; 

3)

 



 XX  ғ.  екінші  жартысы – ХХI  ғ.  басындағы  ғылым  мен  мəдениеттің 

маңызды жетістіктерін; 

4)

 

 XX  ғ.  екінші  жартысы – ХХI  ғ.  басындағы  дүниежүзінің  саяси 



картасындағы өзгерістерді;  

5)

 



XX  ғ. екінші жартысы – ХХI  ғ. басындағы  маңызды əлеуметтік жəне 

ұлттық  қозғалыстардың  сипаты  мен  бағыттарын  жəне  саяси  партиялар  мен 

күштердің əлеуметтік негіздерін; 

6)

 



XX ғ. екінші жартысы – ХХI ғ. басындағы əлемнің негізгі аймақтары 

мен  елдер  топтарының  саяси,  экономикалық  жəне  əлеуметтік  дамуындағы 

маңызды бағыттарды;  

7)

 



дүниежүзінің  əртүрлі  елдеріндегі  саяси  режимдердің  ортақ  белгілері 

мен ерекшеліктерін; 

8)

 

дүниежүзінің  ірі  елдерінің  экономикалық  дамуының  ортақ  белгілерін 



жəне жеке елдердің даму ерекшеліктерін; 

9)

 



XX  ғ.  екінші  жартысы – ХХI  ғ.  басындағы  халықаралық  қатынас-

тардың дамуының негізгі бағыттарын білуі тиіс. 

36. 11-сыныптың соңында оқушылар: 

1)

 



 түрлі  тарихи  деректермен:  оқу,  ғылыми-көпшілік  əдебиеттер, 

тарихи құжаттармен, мерзімді басылымдармен жұмыс істей білуді; 

2)

 

 шет  елдердің  қазіргі  заман  тарихындағы  маңызды  оқиғалардың 



49 

 

жүйлілігін анықтауды; 



3)

 

 тарихи  құбылыстардың  ерекше  белгісін  айқындап,  тарихи  оқиғалар 



мен фактілерді салыстыруды жəне жүйелей білуді; 

4)

 



 ғылыми  баяндамалар,  рефераттар  мен  жобаларды  əзірлеуді,  қажетті 

əдебиеттер мен деректерді саралай білуді; 

5)

 

 мемлекетаралық,  дипломатиялық,  əскери-саяси  жəне  экономикалық 



қатынастарға  объективті талдау жасай білуді; 

6)

 



 əзірлеген  баяндама  жəне  рефераттары  бойынша    пікірталастарға 

қатысуды, басқа оқушылардың баяндамаларына пікір білдіруді меңгеруі тиіс. 

37. Тұлғалық нəтижелер оқушылардың: 

1)

 



 Отандық  жəне  əлемдік  тарих  пен  дəстүрлерге,  адам  құқықтары  мен 

бостандықтарына, қоғамдық өмірдің демократиялық принциптеріне құрметпен 

қарауынан; 

2)

 



 өз  халқының  жəне  əлемнің  басқа  халықтардың  тарихын,  рухани 

мұрасын  құрметтеу,  қоғамның  мəдени  жəне  саяси  өміріне  белсенді  түрде 

араласуға дайын болуынан; 

3)

 



 жеке  тұлғаның  құқығын  құрметтеу,  демократиялық  құқықтар  мен 

бостандықтарды  дұрыс  пайдалана  білу,  қоғам  алдындағы  жауапкершілігін 

сезінуінен;   

4)

 



 қайырымдылық,  əділеттілік,  ар-намыс,  борыш  пен  толеранттылыққа 

негізделген құндылықтар мен нормаларды білуінен; 

5)

 

 көпмəдениетті  мен  көпконфессиялы  ортада  басқа  адамдармен  өзара 



қарым-қатынас  жасай  білуі,  басқа  ұлттардың  салт-дəстүрін  құрметтеу  жəне 

түсіністікпен қарау, тұлғааралық қатынастағы тіл табысушылықты көрсетуінен; 

6)

 

 оқушылардың  азаматтық  жауапкершілігі,  шешім  қабылдай  білуі, 



қоғам  дамуының  мəселелеріне  сыни  көзқарасының  болуы,  еңбек  нарығына 

белсенді түрде бейімделу қабілетін көрсетуінен көрініс табуы тиіс. 

7)

 

 тұлғалық  нəтижелер  психологиялық-педагогикалық  мониторинг 



формасында  зерттеліп,  оқушының  тəрбиелілік,  əлеуметтік  жəне  рухани-

адамгершілік,  шығармашылық-дене  дамуының  деңгейі  түрінде  оның 

портфолиосында көрсетіледі.  

38. Жүйелі-іс əрекеттік нəтижелер  оқушылар: 

1)

 

оқытылған кезеңдегі адамдардың өмірі мен əлеуметтік жағдайындағы 



өзгерістерге талдау жасауда; 

2)

 



тарихи  деректерді  саралау  жəне  талдау,  өз  бетінше  тарихи 

құбылыстарға баға беру, өз пікірін білдіруде; 

3)

 

қазіргі 



заманғы 

ақпараттық-коммуникативтік 

технологияларды 

пайдалана отырып, жаңа ақпараттар ала білуінде; 

4)

 

қазіргі  заман  тарихының  негізгі  мəселелері  бойынша  тарихи 



материалды шектес пəндерден алған білімін қолдана отырып баяндауда; 

5)

 



ұлттық жəне діни өзгешеліктері бар өзге мəдениет өкілдерімен қарым-

қатынас жасағанда халықтардың салт-дəстүрлері мен тарихы жайлы білімдерін; 

6)

 

көпмəдениетті,  көпэтникалық  жəне  көпконфессиялы  қоғамда  тарихи 



тұрғыда қалыптасқан əлеуметтік нормалар мен өмірлік құндылықтар жүйелері 

туралы білімдерін қолдануы тиіс. 



«Адам. Қоғам. Құқық» пəнінен оқу бағдарламасы 

(қоғамдық-гуманитарлық жəне  

жаратылыстану-математикалық бағыттары)  

 

1. Түсінік хат 

 

1.



 

Оқу бағдарламасы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 23 

тамыздағы №1080 Қаулысымен бекітілген орта білім берудің (бастауыш, негізгі 

орта, жалпы орта білім беру) мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сəйкес 

əзірленген. 

2.

 



Пəнді оқытудың мақсаты – дүниетаным құрылымы, негізгі элементтері 

жəне тарихи түрлері, философияның адам мен қоғам өміріндегі ролі, адамның 

əлемге  деген  танымдық  қатынасы,  қоғамдық  қарым-қатынас  жүйесі  мен 

құқықтық  реттеудегі  адамның  орны  туралы  жүйелі  білім  қалыптастыру. 

Азаматтық ұстаным, өз Отанына деген сүйіспеншілігі мен құрметпен қарауын 

тəрбиелеу.  

3.

 

Пəнді оқытудың міндеттері: 



1)

 

 оқушылардың қоғамдық даму заңдылығы мен ұғымын қалыптастыру; 



2)

 

 ақыл-ой  мəдениеті  ретінде  философия  түсінігін,  философиялық 



сұрақтар мен жауаптардың ерекшеліктерін түсіндіру; 

3)

 



 əлемді  сезімдік  жəне  рационалдық  тану  арасындағы  байланыстарды, 

діни  жəне  ғылыми  таным  мен  философия,  антропология  арасындағы 

байланыстарды анықтау; 

4)

 



 адам  құндылығы,  құқығы  мен  бостандығы  туралы  білім  беру,  оларға 

баға бере білуге үйрету; 

5)

 

 жоғарғы  моралдық  сапаларды,  белсенді  азаматтық  ұстанымдар  мен 



патриоттық  сезімді,  адам  мен  табиғатқа  деген  философиялық  көзқарасты 

қалыптастыру;  

6)

 

 этникалық  жəне  тұлғааралық  қатынастарда  төзімділікті  сақтауға 



тəрбиелеу; 

7)

 



қоғамдық  дамудың  заңдарын  білу  негізінде  құқықтық  жəне  саяси 

мəдениетке тəрбиелеу;  

8)

 

заң ілімдері, экономикалық теория, саясаттану, əлеуметтану негіздері, 



жеке жəне көпшілік құқықтың заңнамалық нормалары туралы білім беру; 

9)

 



ғылыми жəне құқықтық терминологияны қолдана білуге үйрету; 

10)


 

оқушылардың сыни тұрғыда ойлай білуін дамыту; 

11)

 

 зерттеу  əдістерінің  көмегімен  барлық  мəселелерді  шеше  білу 



қабілетін қалыптастыру. 

4.

 



Пəнаралық байланыс:  

1)

 



«Қазақ тілі жəне əдебиет»: 

 адамға,  адам  өмірінің  мəні  мен  мақсатына    арналған  көркем  туындылар 

оқушылардың бойындағы ар-ұят, абырой сияқты асыл қасиеттердің ашылуына 

септігін тигізеді; 

2)

 

«Дүниежүзі тарихы»:  



50 

 


51 

 

 алғашқы  қауымдық  қоғам  туралы,  ертедегі  мемлекеттер,  сөйлеу  құралы 



ретіндегі  тіл  мен  сөздің,  адамның,  рудың,  тайпалардың  пайда  болуы  туралы 

білу;  діни  түсініктер  мен  əлемдік  діндердің  пайда  болуы,  ұлттардың,  ұлттық 

мемлекеттердің, азаматтық қоғамның қалыптасуы туралы білім; 

3)

 



«Қазақстан тарихы»:   

 қазақ  халқының  көшпенді  өркениеті,  шаруашылығы,  діні  мен  дəстүрі, 

ислам  дінінің  мəдениеттің  дамуына  əсері  туралы  білім  беруде,  қазақтардың 

дəстүрлі құқығы, «Жеті жарғы»; 

4)

 

«Физика»:   



 жер  құрылысы,  уақыт,  кеңестік  пен  материя  туралы  білім  беруде, 

физикалық үдерістердің адам мен қоғамға əсері туралы білім; 

5)

 

«Биология»:  



 адам  мен  адамзат  қоғамының  пайда  болуы,  табиғат  пен  адамның  өзара 

байланысы туралы білім беруде; 

 6)  «География»:  

 табиғи  қор  жəне  оларды  тиімді  пайдалану,  Қазақстан  Республикасының 

Қазақстан  табиғатын  қорғауға  бағытталған  заңдары,  халықаралық  дəрежеде 

табиғатты қорғау бойынша шаралар туралы білім беру. 

5.

 

Оқу жүктемесінің көлемі: 



 қоғамдық-гуманитарлық бағыт 

1)

 



10 сыныпта аптасына – 1 сағат, оқу жылында 34 сағат; 

2)

 



11 сыныпта аптасына – 1 сағат, оқу жылында 34 сағат 

жаратылыстану-математикалық бағыт 

3)

 

10 сыныпта аптасына – 1 сағат, оқу жылында 34 сағат; 



4)

 

11 сыныпта аптасына – 1 сағат, оқу жылында 34 сағат.  



 

2. Оқу пəнінің қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы  

10-сыныбына арналған базалық білім мазмұны 

 

6. «Адам жəне дүние» (9 сағат):  



 «Адам  жəне  оның  дүниетанымы» (2 сағат),  дүниетаным  ұғымы, 

дүниетаным  құрылымы,  дүниетанымның  негізгі  элементтері,  дүниетанымның 

қоғамдық-тарихи  жəне  жеке  сипаты,  өмірлік-практикалық  жəне  теориялық 

дүниетаным. гуманитарлық көзқарастың ерекшелігі;

 

 

«Дүниетанымның  тарихи  үлгілері»,  мифологиялық,  діни,  философиялық  



дүниетанымның 

ерекшеліктері, 

мифологиялық, 

діни, 


философиялық  

дүниетанымдағы адамның бейнесі, əлеуметтік гуманитарлық көзқарастағы адам 

жəне əлем; 

 «Адамның  дүниеге  деген  танымдық  қатынасы» (3 сағат),  əлемді  тану 

мəселесі,  адамның  танымдық  қызметі,  сезінушілік  жəне  тиімді  таным,  ақиқат 

ұғымы, оның өлшемдері, гуманитарлық білімнің ерекшелігі;  

 «Ғылыми  таным»,  ғылымның  шығуы,  ғылыми  ойдың  негізгі 

ерекшеліктері,  ғылыми  зерттеу  əдістері,  əлеуметтік-гуманитарлық  ғылымдар, 

əлеуметтік жауапкершілік жəне ғалымдар гуманизмі; 


52 

 

 «Білім  жəне  білім  беру»,  білім  туралы  қазіргі  ұғым,  ақпарат,  білім, 



даналық,  білім  жəне  білімділік,  өзіндік  білімнің  қажеттілігі,  өмір  бойғы  білім, 

гуманитарлық білім берудің ерекшелігі; 

«Адами қызметтегі бостандық, қажеттілік  жəне жауапкершілік» (3 сағат), 

адам  өміріндегі  құндылықтар,  құндылық  туралы  ұғым,  құндылықты  таңдау 

мəселесі,  құндылық жəне өмірлік бағыт, адамның өмірі құндылық ретінде; 

«Еркіндік  жəне  қажеттілік»,  еркіндік  ұғымы,  еркіндік    əлеуметтік    жəне 

жеке  құндылық  ретінде,  табиғи  жəне  əлеуметтік  қажеттілік,  еркіндік  саналы 

қажеттілік; 

«Еркіндік  жəне  жауапкершілік»,  адамның  ішкі  жəне  сыртқы  еркіндігі, 

еркіндік  адамның  тұлғасы  қалыптасуының  шарты,  тұлғаның    өз  өмірі  үшін 

жауапкершілігі; 

қайталау (1 сағат). 

7.

 

«Қоғамдық қатынастар жүйесіндегі адам» (14 сағат): 



«Қазіргі  қоғам» (2 сағат),  қоғамдық  дамудың  заңдылықтары,  эволюция 

жəне  революция  əлеуметтік  өзгерістің  формалары  ретінде,  қоғамдық  үдеріс 

ұғымы,  оның  қайшылығы,  дəстүрлі  (аграрлық)  қоғам,  индустриялы  қоғам, 

постиндустриалдық (ақпараттық) қоғам, əлеуметтік жаңарту ұғымы; 

 «Қазіргі  өркениеттің  ерекшеліктері»,  қазіргі  қоғам  жəне  өркениет, 

жаһандану  үдерісі,  жаһандануға  қарсылық,  компьютерлік  революция,  қоғам 

жəне  адам  ХХІ  ғасырдың  қауіп-қатерлері  алдында,  ғаламдық  мəселені 

шешудегі гуманитарлық  ғылымның рөлі;  

 «Əлеуметтік  қатынастар» (3 сағат),  əлеуметтену  үдерістері,  индивидтің 

əлеуметтенуі,  тұлғаның  əлеуметтік  статусы,  əлеуметтік  топтар  мен 

қауымдастықтар, əлеуметтік қақтығыстар мен олардың конструктивтік шешімі;  

 «Отбасы əлеуметтік топ ретінде», отбасының əлеуметтік рөлі, нормалары, 

құндылықтары,  отбасындағы  тұлға  аралық  қатынастар,  отбасылық  қатынастар 

этикасы, отбасылық парыз, отбасы мүшелеріне қамқорлық таныту; 

 «Адамның 

көпұлтты 

қоғамдағы 

қарым-қатынасы», 

этникалық 

тұтастықтар,  ұлттық  сана,  қазіргі  əлемдегі  ұлтаралық  қатынастың  дамуы, 

ұлтаралық  жанжалдың  себептері  жəне  оның  шешімі,  ұлтаралық  келісім  жəне 

ұлттық бірлік, Қазақстанның гүлденуі мен əлеуметтік игілігінің негізі ретінде; 

«Нарықтық  субъектінің  экономикалық  тəртібі» (3 сағат),  тұтынушының 

экономикалық  мəдениеті,  нарықтық  экономикадағы  тұтынушының  тəртібі, 

табыс    көздері,  қорлар,  тұтынушының  шығындары,  тұтыну  бюджеттін 

жоспарлау, тұтынушылық несие, тұтынушыны қорғау, сұраныс, сұраныс заңы, 

сұраныс  факторлары; 

«Өндірушінің  экономикалық  мəдениеті»,  нарықтық  экономикадағы 

өндірушілердің  мінез  құлқы,  өдіріс  жəне  өндірістік  факторлар,  бизнесті 

ұйымдастырудың  негізгі  формасы  (жеке  кəсіпкерлік,  серіктестік,  акционерлік 

қоғам),  бизнес  жоспар  əзірлеудің  принциптері,  ұсыныс,  ұсыныс  заңы, 

фирманың шығыны мен пайдасы; 

 «Нарықтық  құрылымның  үлгілері»,  жетілген  бəсекелестік,  монополистік 

бəсеке,  олигополия,  монополия,  экономиканы  монополиялаудың  салдары, 

мемлекеттің монополияға қарсы саясаты;  


53 

 

 «Саяси  жүйе» (2 сағат),  саясат  жəне  мемлекет,  мемлекет  ұғымы  мен 



белгілері,  мемлекеттік  егемендік,  мемлекеттік  билік,  мемлекеттің  формалары 

(басқару  формасы,  əкімшілік-аумақтық  құрылымы),  саяси  режим, 

тоталитаризм, авторитаризм, демократия; 

 «Азаматтың саяси  өмірге қатысуы», демократиялық  саясаттың негіздері, 

сайлаулар,  референдум,  жергілікті  өзін  өзі  басқару,  саяси  партиялар  мен 

қозғалыстар,  олардың  қоғамдық  өмірдегі  рөлдері,  Қазақстандағы  саяси 

партиялар мен қозғалыстар; 

 «Рухани  мəдениет» (3 сағат),  қоғамның  рухани  құндылықтары, 

руханилық  ұғымы,  адамның  рухани  мəдениетінің  негіздері,  рухани 

құндылықтар,  рухани  мұра  жəне  оның  қоғамдағы  маңызы,  руханилық  жəне 

гуманизм; 

 «Тұлғаның  адамдық  негіздері»,  руханият  жəне  адамгершілік,  тұлғаның 

адамдық ұстанымдары, ізгілік жəне зұлымдық, қарыз  жəне ұят, моралдік идеал, 

отаншылдық  жəне  азаматшылдық,  тəрбие  мен  білімнің  адамгершілік 

қызметтері;  

 «Діни  төзімділік»,  дін,  діни  ұйымдар  жəне  бірлестіктер,  қазіргі  қоғам 

өміріндегі  оның  рөлі,  ар-ождан  еркіндігі  жəне  діни  төзімділік,  дін  жəне 

гуманитарлық  ой,  діни  жəн  діни  емес  дүниетанымдардың  диологы,  діни 

экстремизмнің алдын алу;   

 қайталау (1 сағат). 

8. «Қоғамдық қатынасты құқықтық реттеу» (10 сағат): 

«Адам мен азаматтың құқығы жəне міндеттері» (2 сағат), конституциялық 

құқық  жəне  міндеттер,  адам  құқығы  ұғымы,  азаматтық  ұғымы,  адамның  жəне 

азаматтың    құқығы,  адамның  жəне  азаматтың  міндеттері,  Қазақстан 

Республикасындағы  адамдар  жəне  азаматтар  құқығы  мен  бостандығының 

конституциялық кепілі; 

«Адам  құқықтары  жəне  оны  қорғау»,  Қазақстан  азаматтары  құқығы  мен 

бостандықтарын  жүзеге  асыру  жəне  қорғау,  адам  құқығын  халықаралық-

құқықтық  қорғау,  адам  құқығын  қорғау  саласындағы  негізгі  халықаралық-

құқықтық актілер; 

«Жеке  құқықтың    негізгі  салалары» (4 сағат),  азаматтық  құқықтың 

негіздері,  азаматтық  құқық  ұғымы  жəне  негізгі  бастаулары,  азаматтық 

құқықтың  ұстанымдары,  азаматтық  құқық  субъектілері,  меншік  құқығы, 

кəмелетке  толмағандар  мүліктік  қатынасқа  қатысушылар  ретінде,  азаматтық-

құқықтық келісімнің негізгі түрлері, тұтынушы құқықтары;  

 «Еңбек  құқығының  негіздері»,  еңбек  құқығы  ұғымы  жəне  негізгі 

бастаулары,  еңбек  қатынастары  аясындағы  кепілдемелер,  еңбек  шарты,  еңбек 

шартын  бекіту  жəне  бұзу,  кəмелетке  толмағандар  еңбегінің  ерекшеліктері, 

жұмыс жəне демалыс уақыты, тəртіптік  жауапкершілік; 

«Отбасылық  құқық  негіздері»,  отбасылық  құқық  ұғымы  жəне  негізгі 

бастаулары,  отбасылық  құқықтағы  негізгі  ұғымдар,  некелік-отбасылық 

құқықтың  принциптері,  неке  тұжырымының  шарттары,  некені  тоқтату,  ерлі-

зайыптылардың міндеттері, некелік келісім, бала құқықтары; 


54 

 

 «Экологиялық  құқық  негіздері»,  экологиялық  құқық  ұғымы  жəне  негізгі 



бастаулары, экологиялық құқық ұстанымдары, экологиялық заңмен қорғалатын 

негізгі  нысан,  табиғатты  пайдалану  түсінігі  мен  түрлері,  экологиялық 

құқықтағы 

азаматтардың 

құқығы 

мен 


міндеттері, 

экологиялық 

құқықбұзушылық жəне ол үшін жауаптылық; 

«Көпшілік  құқықтың  негізгі  салалары» (3 сағат),  əкімшілік  құқық 

негіздері, əкімшілік құқық ұғымы жəне негізгі бастаулары, негізгі жəне туынды 

нормативтік  актілері,  мемлекет  қызметінің  басқару  жүйесіндегі  негізгі 

бағыттары,  мемлекеттік  мекеме  жəне  кəсіпорындар,  мемлекеттік  қызмет 

ұғымы, əкімшілік құқықбұзушылық жəне əкімшілік жауапкершілік;  

«Қылмыстық құқықтың негіздері», қылмыстық құқық ұғымы жəне негізгі 

бастаулары,  қылмыстық  заңнама  құрылымы,  қылмыстық  құқықтың  мақсаты 

мен  ұстанымдары,  қылмыс  ұғымы  жəне  түрлері,  қылмыс  құрамы  ұғымы, 

қажетті жəне аса қажетті қорғаныс, қылмыстық жаза ұғымы жəне түрлері; 

 «Іс-жүргізу құқығы негіздері», іс-жүргізу құқығы түсінігі, қылмыстық іс-

жүргізу құқығы ұғымы жəне негізгі бастаулары, қылмыстық процестің мақсаты 

мен  тəртібі,  қылмыстық  процестің  негізгі  принциптері,  азаматтық  іс-жүргізу 

құқығы  ұғымы  жəне  негізгі  бастаулары,  азаматтық  сот-ісінің  принциптері, 

Қазақстан Республикасындағы сот жүйесі; 

 қайталау (1 сағат); 

 9.  Қорытынды қайталау (1 сағат). 

 

3. Оқу пəнінің қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы  



11-сыныбына арналған базалық білім мазмұны 

 

10. «Философия негіздері» (7 сағат): 



«Философия дегеніміз не?» (2 сағат), философияның адам өміріндегі жəне 

қоғамдағы  рөлі,  философия – ақылға  деген  құштарлық,  философия – өмір 

туралы парасатты ілім, философия – ақыл мəдениеті; 

«Философия  даналық  мектебі  ретінде»,  философ  деген  кім,  алғашқы 

философтар жəне олардың ілімі, өз-өзіңді тани біл, философиялық сұрақтар мен 

жауаптардың ерекшеліктері;  

«Философия  антропология» (2 сағат),  адам-философияның  басты 

мəселесі,  адамға  қатысты  философиялық  мəселелердің  мəні  мен  ерекшелігі, 

адамның  философиядағы  негізгі  бейнесі,  адамның  адам  болуға  деген 

ұмтылысы; 

«Өмірдің  мəнін  іздеудегі  адам»,  өмірдің  мағынасы  туралы  философия, 

адам бағыты, қазіргі заманғы өркениеттегі адамның жағдайы, «адам капиталы» 

туралы түсінік жəне оның мағынасы; 

«Əлеуметтік  философия» (2 сағат),  қоғамға  деген  философиялық 

көзқарас,  күрделі  ұйымдастырылған  жүйе  ретіндегі  қоғам  туралы  түсініктер, 

қоғамдық  дамудың  негізгі  теориялары,  қоғамдық  дамудың    қозғалыс  күштері, 

философия тарихы; 


55 

 

«Гуманитарлық 



білімнің 

философиялық 

мəселелері», 

мəдениет 

философиясы,  білім  философиясы,  саясат  философиясы,  құқық  философиясы, 

дін философиясы;  

қайталау (1 сағат). 

11.


 

«Əлеуметтану негіздері» (8 сағат): 

 «Əлеуметтану  ғылым  ретінде» (2 сағат),  əлеуметтанудың  пайда  болуы 

жəне  дамуы,  əлеуметтанудың  обьектісі  мен  пəні,  əлеуметтанудағы  негізгі 

сұрақтар, зерттеудің əлеуметтанулық əдістерінің ерекшеліктері; 

 «Əлеуметтанулық  білім»,  əлеуметтанудың  гуманитарлық  білімдермен 

өзара  əрекеттесуі,  əлеуметтану  білімінің  құрылысы,  қазіргі  заманғы  қоғам 

мəселесін түсінудегі əлеуметтанулық тəсілдердің ролі; 

 «Қоғам əлеуметтік жүйе ретінде» (2 сағат), қоғам өзара байланыс жүйесі 

ретінде,  əлеуметтік  өзара  қарым  қатынастардың  түрлері,  əлеуметтік  топтар, 

олардың  түрлері,  əлеуметтік  институттар  жəне  оның  түрлері,  əлеуметтік 

институттың негізгі қызметтері, əлеуметтік тəртіп жəне қақтығыс, артық мінез 

құлық жəне əлеуметтік бақылау;

 

 



«Əлеуметтік  стратификация  жəне  ұтқырлық»,  қазіргі  қоғамдағы  орта 

топтың  рөлі  жəне  маңызы,  əлеуметтік  мүдделер,  əлеуметтік  қақтығыстың 

себептері,  əлеуметтік  қақтығыстың  сипаттамасы,  əлеуметтік  қақтығысты 

басқару, əлеуметтік қақтығысты шешу жолдары; 

«Тұлға    жəне    қоғам» (3 сағат),  тұлғаның  қалыптасуындағы  əлеуметтік 

факторлар, əлеуметтік мінез-құлық, əлеуметтік рөл, жас жеткіншектік кезеңдегі 

əлеуметтік  рольдер,  жастар  субмəдениетінің  ерекшеліктері,  жастардың  кəсіби 

жəне  əлеуметтік  бағыты,  əлеуметтік  тұрмыс  қызығушылығы,  тұрмыстық 

қатынас мəдениеті; 

«Қазіргі  əлемдегі  этникалық  көптүрлілік»,  ұлыс  жəне  ұлт,  этномəдени 

құндылықтар  жəне  салт-дəстүр,  этностың  ментальдық  ерекшеліктері, 

ұлтаралық  ынтымақтастық  жəне  келіспеушіліктер,  ұлтаралық  қарым-

қатынастарды реттеу мəселелері;  

«Қазіргі  діни  жағдай»,  діни  өмірдегі  əлеуметтік  жағдайлар,  дін 

əлеуметтануы,  діни  конфессиялар,  конфессия  аралық  серіктестік,  жастар 

ортасында діни экстремизмді алдын алу қажеттілігі;  

қайталау (1 сағат). 

12. «Саясаттану негіздері» (6 сағат): 

«Саясаттану    дегеніміз  не?» (2 сағат),  саясаттану  ғылым  ретінде, 

саясаттанудың  пайда болуы, саясаттанудың негізгі мəселелері, саясаттанудың 

негізгі тұжырымдамалары; 

«Саясаттанулық  білім»,  саясаттану  білімінің  құрылысы,  саясат 

технологиясы  жəне  оның  əлеуметтік  мағынасы,  қоғамдық  өмірді  басқаруға 

саналы түрде қатысу үшін саясаттану білімдерінің маңызы;  

«Саясат  жəне  мəдениет» (3 сағат),  саясат  өнер  ретінде,  қоғамдық 

қатынастарды  саяси  реттеудегі  ерекшеліктер,  саяси  жүйе,  оның  құрылымы, 

қызметі,  саяси  институттар  жөнінде  түсінік,  нормалары,  коммуникациялары, 

үдерістері; 



56 

 

«Саяси  мəдениет»,  билік  жəне  саясат,  қоғамдық  билік  туралы  түсінік, 



биліктің 

шығуы, 


билік 

қарым-қатынастарының 

типологиясы, 

билік 


легитимациясы,  демократия  жəне  парламентаризм,  азаматтық  қоғамның 

негіздері; 

«Жеке тұлға жəне саясат», саяси элита, саяси көшбасшы туралы түсінік, 

жетекшіліктің  типологиясы,  саяси  көшбасшының  көрінісі,  қоғамдық  санадағы 

құрылымы жəне қолдау; 

қайталау (1 сағат).  

13. «Экономикалық  теорияға  кіріспе» (6 сағат):  

«Ресурстық  нарық  жəне  нарықтық  кірістерді  қалыптастыру» (3 сағат), 

еңбек  нарығы,  еңбек  нарығының  ерекшеліктері,  қызметтері,  субъектілері, 

компонеттері,  еңбекке  сұраныс,  еңбекке  ұсыныс,  еңбекақы,  номиналдық  жəне 

шынайы  еңбекақы,  еңбек  нарығындағы  кəсіподақ  рөлі,  еңбек  биржасы  жəне 

оның қызметтері; 

«Капитал  нарығы  жəне  табиғат  ресурстары»,  капиталға  деген  сұраныс 

жəне ұсыныс ерекшеліктері, инвестициялар мен  жинақтар, кредит жəне оның 

түрлері,  несиелік  жүйе  жəне  оның  элементтері,  қор  биржасы  жəне  құнды 

қағаздар,  табиғи  ресурстар  нарығы,  жер  сату  жəне  сатып  алу  объектісі,  жерге 

деген сұраныс, ұсыныс ерекшеліктері;  

«Кəсіпкерлік  қызмет  негіздері»,  кəсіпкерлік  өндірістің  факторы  ретінде, 

кəсіпкерліктің  субьектілері  мен  обьектілері,  оның  дамуының  мақсаттары  мен 

факторлары, 

кəсіпкерліктің 

ұйымдастырушылық-құқықтық 

формалары, 

олардың артықшылықтары мен кемшіліктері; 

«Ұлттық  экономика  жəне  оның  динамикасы» (2 сағат),  экономикалық 

дамудың  негізгі  принциптері,  ұлттық  экономиканың  айналымы  (ресурстар, 

кіріс  пен  азық-түлік  ағымы),  ұлттық  экономиканың  негізгі  көрсеткіштері 

(ұлттық байлық, ұлттық азық, ішкі азық, ұлттық кіріс);  

 «Экономикалық өсім ерекшеліктері», экономикалық өсім (мəні, типтері, 

көрсеткіштері,  əлеуметтік  экономикалық  салдары),  макроэкономикалық 

тұрақсыздық (экономикалық дамудың циклдігі), инфляция жəне жұмыссыздық, 

нарықтық  экономиканы  мемлекеттік  реттеу  қажеттілігі  мен  мəні,  ұлттық 

экономиканы мемлекеттік реттеу түрлері мен əдістері; 

қайталау (1 сағат).  

14. «Заңға кіріспе» (6 сағат): 

«Қазақстан  Республикасы – құқықтық  мемлекет» (3 сағат),  құқықтық 

мемлекет туралы ұғым жəне белгілері, құқықтық мемлекет мақсат, құрал жəне 

нəтиже  ретінде,  құқықтық  мемлекет  дамуының  тарихи  кезеңдері,  құқықтық 

мемлекеттің негізгі ұстанымдары, құқықтық мемлекет жəне азаматтық қоғам; 

«Қазақстан 

Республикасындағы 

мемлекеттік 

билік 

органдары», 



мемлекеттік  билік  туралы  ұғым,  Қазақстан  Республикасы  Президентінің 

құқықтық  мəртебесі,  Қазақстан  Республикасы  Конституциялық  кеңесінің, 

Үкіметтің  Парламенттің  қызметі,  рəсімделу  реті,  əділеттілік  жəне  сот  билігі, 

жергілікті өкілетті жəне атқарушы органдар;  

«Құқық  қорғау  органдары»,  құқық  қорғау  органдарының  қызметі  мен 

ұйымдасу  негіздері,  құқық  қорғау  органдарының  түрлері,  құқық  қорғау 



57 

 

органдары  туралы  ұғым,  мемлекеттік  қызмет  ұстанымдары,  құқық  қорғау 



қызметінің  ұстанымдары,  құқық  қорғау  органдарының  қызметкерлерінің 

құқығы, міндеттері жəне жауапкершілігі; 

«Азаматтардың  құқықтық  мəдениеті,  құқықтық  тəртіп  жəне  заңды 

жауапкершілік» (2 сағат),  құқықтық  сана  жəне  құқықтық  мəдениет, 

азаматтардың  құқықтық  санасы  жəне  құқықтық  мəдениеті,  құқықтық  сана 

түсінігі,  түрлері,  құқықтық  идеология  жəне  құқықтық  психология,  құқықтық 

мəдениет мазмұны мен деңгейі; 

«Құқықтық  тəртіп,  құқықбұзушылық,заңды  жауапкершілік»,  құқықтық 

тəртіп  (түсінігі,  құрылымы,  түрі),  құқықтық  тəртіп  түрлері,  құқықбұзушылық 

түсінігі  жəне  құрамы,  құқықбұзушылықтың  түрлері,  заңды  жауапкершілік 

(түсінігі, белгілері жəне оның негізі), заңды жауапкершілік ұстанымдары; 

қайталау (1 сағат); 

15. Қорытынды қайталау (1 сағат). 

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет