Қазақстан республикасының білім жәНЕ

86 
D) әр элементтің ӛзінен кейінгі элементтерге баспалдақ болуы
E) әрбір жеке элемент ӛзінің алдындағы элементтер арқылы дайындалуы 
F) бір сӛзді немесе сӛйлемді қайталап қолдану арқылы екінші қатардағы 
мәселені ӛзектендіру 
G) кӛркем мәтіннің бір тҧсында бірнеше стильдік тәсілдердің тоғысып, 
бірдей стильдік қызмет атқаруы 
6. Мағыналық ҧйытқы сӛздер дегеніміз: 
A) мәтіннің астарлы хабары 
B) мәтіндегі атаулы сӛйлемдер 
C) мәтіндегі айшықтаушы қҧралдар 
D) мәтінаралық байланыстар қҧбылысы 
E) ой дамуы ҥшін қайталанып отыратын сӛздер 
C) тақырыпты дамытып отыратын лексикалық бірліктер
7. Антропоӛзектік бағыттың негізгі нысаны: 
A) тек қана мәтін 
B) оқырман қабылдауы 
C) автор мен кӛркем мәтін 
D) автор - мәтін – оқырман ҥштағаны 
E) тілдік қҧралдардың мәнерлегіш мҥмкіндіктері 
F) дискурс және экстралингвистикалық факторлар 
8. Әзірге «мәтін» ҧғымына ең толық және дәл анықтама берген:
A) Р. Сыздық 
B) Б. Шалабай 
C) З.Я. Тураева 
D) И.Р. Гальперин 
E) Е.Д. Реферовская 
F) О.И. Москальская 
9. «Текст (мәтін)» сӛзінің жиі қолданылатын дериваты: 
A) субтекст 
B) эпитекст 
C) контекст 
D) кибертекст 
E) прототекст 
F) интертекст 
10. Аялық білім (пресуппозиция): 
A) кӛркем мәтіннің генеративті қасиеті
B) оқырманның мәтіннен алар ақпараты 
C) қаламгер шығармасындағы вербалды қабат 
D) кӛркем мәтіннің мазмҧндық-астарлы ақпары 
E) кӛркем мәтінде қолданылған стильдік қҧралдар 
Ре
по
зи
то
ри
й К
ар
ГУ

87 
F) кӛркем мәтіннің концептуалды-мазмҧндық ақпараты 
G) қаламгердің, оқырманның танымдық базасында бар білім 
H) тҧрмыстық тҥрлі тәжірибеден туындайтын бәріне таныс мазмҧн 
11. Кӛркем мәтіннің горизонтал контексі дегеніміз: 
A) мәтіннің вербалды қабаты
B) мәтінде суреттеліп отырған уақыт
C) мәтін кейіпкерлері ӛмір сҥрген уақыт 
D) мәтін авторы ӛмір сҥрген уақыт пен кеңістік 
E) мәтін кейіпкерлері еске тҥсіріп отырған кезең 
F) кӛркем мәтіннің лексика-фразеологиялық қҧрылымы 
G) мәтінде суреттеліп отырған кезеңнен бҧрынғы тарихи оқиғалар 
H) мәтіндегі оқиғаның бҧрынғы кең кӛлемдегі тарихи-мәдени байланыстары 
12. Интеграция санаты: 
A) мәтіндегі бӛгде сӛз кӛрінісі 
B) автордың субъективті бағалауы 
C) мәтіндегі уақыт пен кеңістік ҧғымдарының берілуі
D) оқырман ойында кӛркем мәтіннің тиянақталып, аяқталуы 
E) баяндалып отырған оқиғадан соң не боларын тілдік қҧралдармен кӛрсету 
13. Кӛркем мәтінді кӛлемдік-прагматикалық бӛлшектеуге жатпайтын бӛлік: 
A) том 
B) абзац 
C) тарау 
D) параграф 
E) автор сӛзі 
F) қос ҥнді сӛз
G) кҥрделі синтаксистік тҧтастық
14. Ҧзын Орал кҥн мен тҥн шекарасы, Бір жағы – кҥн, бір жағы – тҥн баласы. 
Арғы жағы – кӛк кӛзді жын ҧясы, Бергі жағы – Тҥріктің сар даласы - 
Қабылдау стилистикасының М. Жҧмабаевтың ӛлеңіндегі қағидаты: 
A) контраст 
B) қайталама 
C) конвергенция
D) алдамшы ҥміт әсері 
E) бірігу (ҧштастыру, іліктестіру) 
15. Мәтіннің функционалдық стилі: 
Бала кезінен сауық-сайранды, сейіл-серуенді ҧнататын, кәмелетке 
толғаннан бергі жерде аз-маз серілік те қҧрып кӛрген Едіге жиырма жасқа 
келген соң «дҥниеден баз кешіп», бейсауат жҥріс атаулыны тоқтатқан. ... 
Оның ең биік мақсаты, бар тірлік-тынысы Гетенің жалғыз ауыз сӛзінің 
ауқымынан шығар еді. «Рухани ӛркенде!» Сонда? Сонда бәрі де орындалады. 
Ре
по
зи
то
ри
й К
ар
ГУ

88 
Сен жарты қҧдайсың, пайғамбарсың. Бір ӛзің миллиондардан жоғары 
тҧрасың, мыңдарға жол сілтейсің. Сонан соң... 
Болашақ жарты қҧдай, толық пайғамбар, әзірше бҥкіл әлемдік қазы – 
яғни бірінші жылдық филолог аспирант тӛсекте дӛңбекшіп, ҧзақ жатты. 
A) ресми 
B) кӛркем 
C) ғылыми 
D) ауызекі сӛйлеу 
E) публицистикалық 
16. Кӛркем мәтінге қатысты экстралингвистикалық факторды белгілеңіз: 
A) континуум 
B) модальділік
C) аяқталғандық 
D) ретроспекция 
E) пресуппозиция 
F) когнитивтік база 
G) авторлық интенция (ниет) 
17. Сентенцияның кӛркем әдебиетте қолданылу мақсаты: 
A) мәтін мазмҧнына кіріспе 
B) мәтін мазмҧнын тҥйіндеу 
C) тарихи шындықты кӛрсету 
D) лингвомәдени кеңістікті таныту
E) мәтін тақырыпшаларын байланыстыру 
F) оқырманның танымдық базасын анықтау 
G) мәтіннің функционалдық белгісін нақтылау 
18. Кӛркем әдебиет лексикасын қҧрайтын қабаттар - 
A) кәсіби сӛздер 
B) термин сӛздер
C) диалектизмдер
D) қарапайым лексика 
E) стандартты оралымдар 
F) номенклатуралық атаулар 
G) эмоционалды-экспрессивті лексика 
H) жалпыхалықтық қолданыстағы сӛздер 
19. Тоғыз вал ма, білмеймін тоқсан вал ма, Кӛрсем деп ем керемет 
дҥрбелеңін. - Ӛлең жолдарында қолданылған айшықтау: 
A) хиазм 
B) анафора 
C) эпифора 
D) градация 
E) инверсия 
Ре
по
зи
то
ри
й К
ар
ГУ

89 
F) оксюморон 
G) реминисценция 
H) синтаксистік параллелизм 
20. Кӛркем мәтіндегі графикалық қҧралдардың қызметі –
A) ақпараттық 
B) эстетикалық 
C) айшықтаушы 
D) кумулятивтік 
E) прагматикалық 
F) мәтін тҥзушілік 
21. «Қаратаудың басынан кӛш келеді!» ҧйқылы, 
Шатастырды есіңнен ескі арбаның шиқылы. - Г. Салықбайдың ӛлеңіндегі 
келтірінді қҧрылымның қызметі: 
A) айшықтаушы
B) ақын білімін кӛрсету 
C) ассоциация негізінде жаңа мән беру 
D) халық ӛлеңін оқырманның есіне тҥсірту
E) бҧрынғы мәтін негізінде жаңа мазмҧнды мәтін тҥзу 
22. Кӛркем мәтінге тән емес белгі -
A) статикалық 
B) ақпараттық 
C) кумулятивтік 
D) генерациялық 
E) волюнтативтік 
F) коммуникативтік 
23. Кӛркем мәтін бӛліктерінің біртҧтас жҥйе қҧрауы ҥшін қажет емес
байланыс - 
A) логикалық 
B) лексикалық 
C) ассоциативті 
D) типологиялық 
E) грамматикалық 
F) интертекстуалды 
24. Шағала кӛлдің басы иін тірескен ауыл, бықырлаған мал, жердің жҥзін, 
кӛктің тҥрін сары, қызыл алтынға бояп, жаздың нҧрлы қызыл кҥні белеңнен 
асып, шеті қылтиып барады. Шаңдатып, қарауытып, топырлатып, жылқы 
шауып, суға тҥсті. Жамыраған қой, азынаған сиыр, ӛкірген бҧқа, айғайлаған 
бала, ауқаулаған қатындардың даусы қосылып, кӛлдің басы ың-жың, у-шу, 
ауыл-ауылдың тҥтіндері ҧрандасып, ҧласып, кӛл арасын кӛк тҧман басып 
Ре
по
зи
то
ри
й К
ар
ГУ

90 
тҧр. О жер де, бҧ жер де қара қҧрық, біреуді біреу біліп болар емес. – 
Функционалдық стиль мәтінінде кӛптік мәннің берілуі
A) кешенді тҥрде 
B) конвергенция арқылы 
C) синтаксистік қҧрылыммен 
D) морфологиялық тҧлғалармен 
E) синтаксистік параллелизммен 
F) тек фонетикалық қҧралдар арқылы 
G) лексика-семантикалық бірліктер арқылы
25. Кӛркем әдебиет стилі ҥшін маңызды экстралингвистикалық фактор: 
А) кейіпкер 
B) мекеншақ 
C) модальділік 
D) ретроспекция 
E) автор интенциясы 
F) вертикаль контекст 
Ре
по
зи
то
ри
й К
ар
ГУ

91 
КУРС БОЙЫНША РЕФЕРАТТАР ТАҚЫРЫПТАРЫ: 
1. Тіл, мәтін, дискурс ҧғымдары 
2. Мәтін лингвистикасы теориясының шығуы, тарихы 
3. Кӛркем мәтіннің лингвистикалық және экстралингвистикалық контексі 
4. Кӛркем мәтіндегі мағыналық ҧйытқы сӛздер және олардың байланыстары 
5. Фразеологизмдердің кӛркем әдебиетте қолданылуы. 
6. Кӛркем мәтін санаттары туралы кӛзқарастар 
7. Абай қара сӛздерінің лексикалық қабаттары 
8. Контекст, вертикал және горизонтал контекст ҧғымдары 
9. Кӛркем әдебиет тілі және функционалды стильдер 
10. Кӛркем мәтінді талдау тҥрлері. 
11. Кӛркем мәтіннің кҥшті позициялары 
12. Кӛркем мәтіндегі эпиграфтар және олардың тегі 
12. Кӛркем мәтіндегі байланыс тҥрлері 
13. Кӛркем мәтін және тілдік тҧлға теориясы 
14. Кӛркем мәтін атауының ерекшеліктері 
15. Кӛркем мәтіндегі ақпар тҥрлері және олардың берілуі 
Ре
по
зи
то
ри
й К
ар
ГУ

92 
ТАЛДАУҒА ҦСЫНЫЛАТЫН МӘТІНДЕР: 
Әуелде бір суық мҧз ақыл зерек , 
Жылытқан тҧла бойды ыстық жҥрек. 
Тоқтаулылық, талапты шыдамдылық, - 
Бҧл қайраттан шығады, білсең керек. 
Ақыл, қайрат, жҥректі бірдей ҧста, 
Сонда толық боласың елден бӛлек. 
Жеке-жеке біреуі жарытпайды, 
Жол да жоқ жарыместі «жақсы» демек. 
Ақыл да, ашуда жоқ, кҥлкі де жоқ, 
Тулап, қайнап бір жҥрек қылады әлек. 
Біреуінің кҥні жоқ біреуінсіз, 
Ғылым сол ҥшеуінің жӛнін білмек (А. Қҧнанбаев). 

жүктеу/скачать 2,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: