Флавоноидтардың басқа класстары 1. Ксантондар.
Алпизарин және оның 6-С-гликозиды – мангиферин толғақшөп және альпа тиынтақ шөптерінің құрамына кіреді.
2. Флаволигнандар – силибин, силимарин шұбар алатікен жемістерінің құрамында анықталды.
Физикалық қасиеттері Катехиндер, лейкоантоцианидиндер, флаванонолдар, изофлавондар – түссіз; флаванондар, флавондар, флавонолдар – сары түсті; халкондар мен аурондар – қызғылт түсті; антоцианидиндер ортаның реакциясына тәуелді қызыл, көк немесе күлгін аморфты немесе қиыршықты заттар, иіссіз, ащы дәмді, белгілі бір балқу температураға ие (гликозидтер – 100-1800С, агликондар 3000С-ге дейін).
Ерігіштігі. Гликозидтер, катехиндер және лейкоантоцианидиндер суда, этанолда және түрлі концентрациядағы метанолда жақсы ериді, органикалық еріткіштерде (диэтил эфиры, хлороформ, ацетон) ерімейді. Катехиндер мен лейкоантоцианидиндерден басқа бос агликондар суда ерімейді, бірақ этанолда, метанолда және басқа органикалық еріткіштерде (диэтил эфиры, хлороформ, ацетон) жақсы ериді. Барлық флавоноидтар пиридинде, диметилформамидте және сілтілерде жақсы ериді.
Барлық флавоноидтар оптикалық белсенді, УК-сәуледе флюоресценцияға қабілетті, жұтылудың екі максимумы бар өзіне тән УК (ультра күлгін) және ИҚ (инфра қызыл)-спектрлерге ие.
Химиялық қасиеттері Химиялық қасиеттері флавоноидтардың құрылыс ерекшелігімен ондағы ароматтық және пиранды сақиналардың, функционалды топтың болуымен сипатталады.
1. Гликозидтер ферментативті және қышқылдық гидролизге ұшырап агликондар мен қанттарға дейін ыдырайды. О-гликозидтер гидролизге оңай ұшырайды, С-гликозидтер – тек қатаң жағдайда Килиани қоспасы (концентрлі хлорсутек және сірке қышқылдарының қоспасы) әсерінен.
2. А және В сақиналарының болуына байланысты флавоноидтар төменде көрсетілген қабілеттерге ие:
– металдар (темір, алюминий, цирконий) тұздарымен кешенді қосылыстарды түзу. Мысалы, темір тұздарымен гидроксил тобының санына қарай жасыл, көк және қоңыр түсті, ал алюминий тұздарымен – сары, сарғыш-жасыл флюоресценциямен тұздар түзіледі;
– диазоний тұздарымен азобояғышты түзіп азобайланыстар реакциясына түседі.
3. Құрамында пиронды цикл бар флавоноидтар (флавондар және флавонолдар) келесі қасиеттерге ие:
– металды магний немесе мырыш және қышқылдың әрекеттесу реакция нәтижесінде алынған атомдық (бос) сутекпен қышқылды ортада антоцианидиндерге дейін тотықсыздану (Синод сынамасы немесе цианидинді сынама);
– сілтіде ери отырып суда еритін феноляттар түзеді.
4. Құрамында пиранды циклы бар флавоноидтар (катехиндер, лейкоантоцианидиндер) флавон және флавонол туындыларына дейін жеңіл тотығуға қабілетті.
5. Флавоноидтар қатаң жағдайда сілтімен балқытқанда құрылымдық бөліктерге ыдырайды, бұл оның құрылысын анықтау үшін қолданылады.
Физикалық және химиялық қасиеттерін шикізаттың өзі екендігін және сапасын анықтауда пайдаланады.