ХІІ Қарттарға күтім жасау мен оңалту негіздері 11.1 Қимыл-қозғалысы шектелген қарттарға үй жағдайында күтім жасау қағидалары Гериатрияда қартайып жатқан ағзаның ерекшеліктерін, олардың бейімделу мүмкіндіктерінің төмендеуін, кәрі адамдардағы сырқаттардың өзіндік ерекшеліктерін және жас ерекшелігіне байланысты психикалық өзгерістерді ескере отырып күтім жасалады. Кәрі және қартаң жастағы адамдардың көптеген аурулары баяу, қалыптан тыс, айқын дене қызуы болмай, өзгеріссіз өтеді. Ауыр асқынулардың шұғыл пайда болуы да тән.
Кәрі және қартаң науқастардың қатаң төсек режиміне негізделген кезеңде адамдарды мүмкіндігінше азайту керек, тез арада қалыпты қозғалы с режиміне келтіру үшін массаж және іркілген пневмонияның алдын алу үшін тыныс алу жаттығуларын ертерек тағайындау керек. Кәрі адамдар жұқпалы ауруларға, қабыну үдерістеріне бейім келетіндіктен, олар мұқият гигиеналық күтімді қажет етеді. Кәрі адамдар микр оклиматтың, тамақтану рационы мен режимінің өзгеруіне, жарыққа, шуға ерекше сезімтал келеді.
Қарт адамның мінез-құлқы мен психикалық ерекшеліктері (эмоционалды тұрақсыздық, ерекше көңілшектік, ал ми қантамырларының аурулары кезіндегі есте сақтау қабілетінің, интеллектісінің, сыни ойларының төмендеуі, әлсіздігі, тазалықты сақтауға қабілетсіздігі) қызметкерлердің ерекше зейінін, шыдамдылығы мен аяушылығын талап етеді.
11.2 Реабилитация негіздері. Реабилитация туралы түсінік, себебі, ерекшелігі, түрлері Реабилитация немесе оңалту емі - бұл денсаулық ақауларына байланысты туындаған өмірлік шектеулерді жоюға немесе орнын толтыруға бағытталған медициналық, психологиялық, педагогикалық, әлеуметтік-экономикалық іс-шаралар үдерісі мен жүйесі. Оңалту кезіндегі біздің басты мақсатымыз - бұрынғы қалпына келе алмайтынын біле тұра, науқасқа мүмкіндігінше функционалдық тұрғыдан, өзгелердің жәрдеміне мұқтаж болмайтындай жағдайға жетуіне толыққанды көмектесу.
Реабилитацияның бірнеше турлері бар: 1. Медициналық – функциясы жойылған дене мүшелері мен ағзаларын
қалпына келтіру:
а. физикалық реабилитацияның әдістері (электрлік ем, электростимуляция,
лазеротерапия, баротерапия, бальнеотерапия);
б. механикалық реабилитация әдістері (механотерапия, кинезотерапия);
в. уқалау;
г. дәстүрлі емдеу әдістері (акупунктура, фитотерапия, мануалды терапия, еңбек терапиясы);
д. шипа жай мен курортта емдеу.
