Қазақстанның ғарышкерлері
Айдын Айымбетов – қазақтан шыққан үшінші ғарышкер
жүктеу/скачать 19 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Геометриялық фигура туралы түсінік.
| Айдын Айымбетов – қазақтан шыққан үшінші ғарышкер
Айдын Ақанұлы Айымбетов 1972 жылы 27 шілдеде Алматы облысы Талдықорған қаласы Өтеней ауылында дүниеге келген. Қазақтан шыққан үшінші ғарышкер, Халық Қаһарманы, авиация генерал-майоры.1993 жылы алғаш рет ғарышкерлікке өтініш берді. 2012 жылғы 12 қазанда Қазақстан Республикасының ғарышкері дәрежесі берілді. 2015 жылы 2 қыркүйекте екінші бортинженер ретінде транспорттық пилоттанған "Союз ТМА-18М" кемесінде ЭП-18 саяхаты аясында Байқоңыр ғарыш станциясынан Халықаралық ғарыш станциясына аттанды. Айдын Айымбетов ғарышта 10 күн болып, маңызды зерттеулер жүргізді.Ғарыш кеңістігін игеруге сіңірген аса зор еңбегі, ғарышқа ұшу кезінде көрсеткен батырлығы мен ерлігі үшін Айдын Айымбетовке "Халық қаһарманы" атағы берілді. Бүгінгі таңда "Қазақстан Ғарыш Сапары" ұлттық компаниясы" АҚ-ның вице-президенті. Геометриялық фигура туралы түсінік. Бізді қоршаған әлемде әртүрлі пішіндегі және өлшемдегі көптеген материалдық объектілер бар: тұрғын үйлер, машина бөлшектері, кітаптар, зергерлік бұйымдар, ойыншықтар және т.б. Геометрияда зат деген сөздің орнына геометриялық фигураны айтады. Геометриялық фигура (немесе қысқаша: фигура) – нақты нысанның тек пішіні мен өлшемдері сақталатын, тек солар ғана ескерілетін ойша бейнесі. Геометриялық фигуралар жазық және кеңістіктік болып бөлінеді. Планиметрияда тек жазық фигуралар қарастырылады. Жазықтық - барлық нүктелері бір жазықтықта жататын осындай геометриялық фигура. Мұндай фигураның идеясы қағаз парағында жасалған кез келген сызба арқылы беріледі. Геометриялық пішіндер өте алуан түрлі, мысалы, үшбұрыш, шаршы, шеңбер және т.б. Кез келген геометриялық фигураның бөлігі (нүктеден басқа) да геометриялық фигура болып табылады. Бірнеше геометриялық фигуралардың бірігуі де геометриялық фигура болады. Жазықтықтағы негізгі геометриялық фигуралар нүкте мен түзу болып табылады. Кесінді, сәуле, сынық сызық – жазықтықтағы ең қарапайым геометриялық фигуралар. Нүкте - кез келген суреттегі немесе сызбадағы барлық басқа конструкциялардың (фигуралардың) негізі болып табылатын ең кіші геометриялық фигура. Кез келген күрделірек геометриялық фигура тек осы фигураға тән белгілі бір қасиеті бар нүктелер жиынтығы. Түзу немесе түзу сызықты басы да, соңы да жоқ бір түзуде орналасқан нүктелердің сансыз жиынтығы ретінде елестетуге болады. Қағаз парағында біз түзудің бір бөлігін ғана көреміз, өйткені ол шексіз. Түзудің екі жағынан нүктелермен шектелген бөлігі түзу кесінді немесе кесінді деп аталады.Сәуле – бастапқы нүктесі бар және соңы жоқ бағытталған жарты сызық. Барлық жіңішке фигуралар бір жазықтыққа жататын болса, геометриялық фигура жазық деп аталады.Жазық геометриялық фигуралардың мысалы: түзу, кесінді, шеңбер, әртүрлі көпбұрыштар, т.б. Доп, текше, цилиндр, пирамида т.б фигуралар жазық емес. Жазықтықта дөңес және дөңес емес фигуралар ажыратылады. Геометриялық фигура дөңес деп аталады, егер оның құрамында ұштары фигураға (фигураға) жататын кез келген екі нүкте болатын кесінді толығымен кірсе. Дөңес фигуралардың мысалдары: шеңбер, әртүрлі үшбұрыштар, шаршы. Нүкте, түзу, сәуле, кесінді, жазықтық та дөңес фигуралар деп саналады. Дөңес көпбұрыштың бірнеше түрлі (бірақ баламалы) анықтамалары бар. Мұнда ең танымал және жиі кездесетіндер бар. Егер келесі шарттардың бірі орындалса, көпбұрыш дөңес деп аталады: а) ол кез-келген қабырғасының бір жағында жатыр (яғни көпбұрыштың қабырғаларының жалғасы оның басқа жақтарын кесіп өтпейді); б) бұл бірнеше жартылай жазықтықтардың қиылысы (яғни жалпы бөлігі) ; в) ұштары көпбұрышқа жататын нүктелерде болатын кез келген кесінді толығымен оған жатады. жүктеу/скачать 19 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|