жазықтар туралы жалпы зерттеулер» деп аталатын геометриялық
трактатының шығуымен ӛзгерді. Бұл трактатта тұрақты кері қисықтың
әрдайым дӛңгеленіп отыратын жазығы Лобочевскийдің (1792-1856 жж.)
геометриясы негіздеріне сүйене отырып қарастырылады.
Сондай-ақ, ХІХ ғасырда Евклидтік емес басқа да ғалымдардың –
Бойьяның (1802-1860 жж.),
Риман ның (1826-1866 жж.) геометриялары
жасалады. Бұлар бір-біріне қарама-қайшы емес, құрылымды математикалық
теориялар болды. Олар уақытпен және оның кеңістікпен байланысына
қатысты жаңа түсініктерді туғызды. Солардың бірі – Эйнштейннің қатыстылық теориясы уақыт пен кеңістіктің арасындағы іргелі
байланыстарды кӛрсетті, түрлі жүйелердегі олардың физикалық қатынасқа
тәуелділігі анықталды.
Бұл ғылыми жаңа теориялар кӛптеген тұжырымдарға негіз болды: