Б. А. Джаамбаева Философия Оқулық


Авиценна  (Ибн  Сина)  (980-1037  жж.)



Pdf көрінісі
бет116/313
Дата31.12.2021
өлшемі1,78 Mb.
#22005
түріОқулық
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   313
Авиценна  (Ибн  Сина)  (980-1037  жж.)  шығыс философиясының және 
медицинасының  патшасы  саналады.  Оның  18  бӛлімнен  тұратын  «Сауығу 
кітабы»  атты  философиялық  шығармасы  логика,  физика,  математика, 
философия  салаларын  қамтиды.  Осы  энциклопедиялық  еңбегі  XII  ғ.  батыс 
философиясының  ӛркендеуіне  үлкен  септігін  тигізген  баға  жетпес  білім 
кӛзіне айналды. 
Авиценна  ӛзінің  трактатында  Аристотель  философиясымен  ғана 
шектелмей, Құдай, табиғат, әлем мен заттардың жаратылысы туралы ӛзіндік 
ой  қосады.  Ол  барлық  жанды  затты  Құдайдың  уақыттан  тысқары  жағдай 
туғызуына байланысты жаратылды дейді. Аристотель ойы бойынша, Құдай – 
«ойлау туралы ой», ойлаудың нағыз биік шыңы.  
«Философия  әміршісі»  тек  терең  білім  арқылы  Құдайға  жол  табуға 
болады.  Ол  ғылымның  ӛзіндік  тобын  құрды:  теориялық  ғылымдар  шын 
мәнінде адамдардың іс-әрекеттерімен байланысты емес, бірақ әлемде ӛзіндік 
жол  табуға  кӛмектеседі.  Оларға  –  ғылымдардың  жоғары  сатысы,  жеке 
ғылымдардың  бастауы  бола  білетін  (арифметика,  геометрия,  оптика, 


астрономия, музыка) математика, ал ғылымдардың тӛменгі сатысы – физика. 
Бұл табиғат туралы ғылым. Бұл сатыны «тәжрибиелік» ғылымдар аяқтайды: 
этика  (адамдардың  әдебі  туралы),  экономика  (шаруашылықты  жүргізу 
туралы), саясат (мемлекетті басқару туралы). 
Шығыс  және  Еуропа  елдерінде  Авиценнаның  «Медициналық 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   112   113   114   115   116   117   118   119   ...   313




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет