Б. С. Исмакова, М. А. Умирбекова


Ауызша баяндау мазмұнының құрылымдық-логикалық схемасы



Pdf көрінісі
бет34/47
Дата15.10.2023
өлшемі1,16 Mb.
#115456
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   47
Байланысты:
Ismakova i dr

Ауызша баяндау мазмұнының құрылымдық-логикалық схемасы 
1. Кіріспе – тақырыптың мәнін, аудитория үшін маңыздылығын 
көрсету. 
Сөйлеуде талдауды қажет ететін мәселенің (дәріс, баяндама, т.б.) бар 
екендігін көрсететін өмірден (экономика, саясат, өнер, күнделікті өмір 
және т.б.) сөйлеу тақырыбына бір-екі мысал. 
Ресми мемлекеттік құжаттарға сілтеме (адамдар қызметінің белгілі 
бір тәртібін белгілейтін, бірақ адамдарға (аудиторияға) халықтық 
түсіндіруді қажет ететін заңдар, қаулылар, өкімдер).
 
2. Қарастырылатын объектінің (пәнінің) жалпы сипаттамасы
құбылыстың, оқиғаның, процестің сипаттамасы. 
Бұл не (ұғымының анықтамасы)? Оның негізгі белгілері қандай 
(қасиеттері. Ерекшеліктер. Функциялар немесе құрылымдық құрамдас 
бөліктер)? 
Объектінің қысқаша тарихы (пайда болуы, дамуы, қазіргі жағдайы) 
және оның даму тенденциясы (прогресс – регрессия).
 
3. Сөйлеу мақсатына сәйкес қарастырылатын объектіні егжей-
тегжейлі талдау және бағалау

Объектінің құрылымдық талдауы (ол қандай компоненттерден 
тұрады және олардың әрқайсысы нені білдіреді). 
Объектінің функционалдық талдауы: ол объективті өмірлік
прогресте қандай рөл атқарады, қандай функцияларды (табиғи, 
әлеуметтік-тарихи, саяси, экономикалық, құқықтық және т.б.) орындайды. 


63 
Студенттердің іс-әрекетінің мүдделері тұрғысынан қарастырылатын 
объектінің әрбір құрамдас бөліктерін немесе функцияларын талдау және 
бағалау. 
4. Қорытынды.
Жоғарыда айтылғандардан қандай теориялық қорытындылар 
шығады? 
Тыңдаушылар үшін практикалық салдары қандай? 
Осы тұжырымдарды ескере отырып, тыңдаушылардың нақты 
міндеттері қандай? [29] 
Сөз сөйлеушінің сөзінің композициялық құрылысы 
I. 
Кіріспе
Тапсырмалар: 
1. Әңгімелесушілер-тыңдаушылар үшін пайдалылығын көрсете 
отырып, әңгіме тақырыбына қызығушылықты ояту. 
2. Аудиториямен психологиялық байланыс орнату. Бірауыздылық 
әсерін тудыру. 
3. Сөйлеушінің және жетекші сұрақтар арқылы сөйлеуді белсенді 
қабылдауға ынталандыру. 
II. Негізгі бөлім
1. Мәселенің мәнін ашу (идеялар, тәсілдер, шешімдер, ұсыныстар,
бастамалар). 
2. Мәселе туралы өз көзқарасыңызды дәлелдеңіз. 
3. Әңгімелесушілерді мәселені талқылауға шақырыңыз (егер бұл 
қажет болса және уақыт жеткілікті болса). 
4. Әңгімелесушілер арасында қызығушылық пен зейінді сақтау. 
5. Аудиторияны басқарыңыз, оны мазмұнынан алшақтауына жол 
бермеңіз. 
6. Сөйлеу мазмұны мен мәнеріне, жүріс-тұрысына тыңдаушылардың 
көңілінен шығуы керек. 
III. Қорытынды
1. Айтылғандарды қорытындылаңыз («Бұл мәселеде біз үшін не 
маңызды?»). 
2. Ұсыныстарыңызды (шешімін) тұжырымдаңыз. 
3. Ұсынысты талқылауға немесе шешім қабылданған жағдайда дереу 
нақты іс-әрекетке шақыру керек . 
4. Аудитория сұрақтарына жауап беріңіз.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   47




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет