БАҒдарламалар жинағының жобасы

 
С.3 
Модулі шеңберіндегі негізгі  құзыреттер тізбесі
 
Жеке және кәсіби құзыреттер 
Дағдылар мен икемділіктер 
Білім 
Атқарымдық 
міндеттер 
шеңберіндегі 
жауапкершілігі,  қажетті  қорларды  бағалай 
және анықтай алу, жүзімді сату және өңдеу 
кезінде  белгіленген нәтижелерге өз бетімен 
жетуге берілетін уақыт 
Жүзімді  сату  және  өңдеу  кезінде  шаралар 
кешенін жүргізу 
Нарықтық  экономика  негіздері,  жүзімді 
өңдеу тәсілдері 
Жұмыс үдерісін жоспарлауды қоса алғанда, 
қызметті  атқаруды  түсінушілігі.  Жүзiмді 
өңдеуде агротехниканы жетiлдiруi бойынша 
және  қор  сақтаушы  технологияны  енгiзу 
ойларын ұсыну 
Жүзім  өсіру  агротехникасын  егілетін 
сұрыптардың 
биологиялық 
ерекшеліктеріне,  жүзім  шаруашылығының 
өнімін  пайдалану  бағыттарына,  сондай  ақ 
агро-экологиялық аймақтардың климаттық, 
топырақ  және  биоэтикалық  жағдайларына 
қарай 
сақтау; 
бақылау 
нысандарын 
(орындарын) анықтау; көшеттер мен жүзім 
сапасының  көрсеткіштерін 
күші  бар 
талаптарға  және  НТҚ  нормаларына  сәйкес 
бақылау;  ақаулардың  шығу  себептерін 
анықтау  және  жою;  құрылымдық  және 
технологиялық 
есептеулерді 
жүргізу; 
сақтауға,  сатуға,  өңдеуге  арналған  өнімнің 
есебін 
жүргізу; 
жүзім 
өсіру 
агротехникасын 
оңтайландыру 
және 
ресурсты  үнемдейтін  технологияларды 
енгізу жөнінде ой-пікірлер ұсыну. 
Көшеттер 
мен 
жүзімнің 
сапасын 
реттейтін 
НТҚ 
талаптары; 
технологиялық 
есептеулерді 
жүргізуәдістері;  ақаулардың  алдын  алу 
шаралары;  жүзім  шаруашылығындағы 
жаңартпашыл,  атап  айтқанда  ресурсты 
үнемдейтін технологиялар; 
Басшылықпен  еңбек  қарым-қатынастарын 
жүргізу  және  оған  есеп  мәліметтерін  беру. 
Жүзімді өсірудің агротехникалық тәсілдерін 
Кәсіби  қызметте  тиімді  қатынасу  тәсілдері 
мен  әдістерін  қолдану;  өндірістік  есптерді 
жасау; 
зиянкестермен 
және 
жүзім 
Қатынасудағы  ролі  және  күтілетін 
ролдік  нәтижелер;  мекеменің  іс  жүргізу 
саласында  қабылданған  нұсқаулықтарға 

қолдану  барысында  өзінің  денсаулығы  мен 
қауіпсіздігі 
үшін, 
өзге 
адамдардың 
денсаулығы  мен  қауіпсіздігі  үшін,    жүзім 
өңдеуде  агротехникалық    қолданыстарды 
орындауда,сондай  ақ  қоршаған  ортаны 
қорғау үшін жауапты болу 
 
 
 
 
ауруларымен  күресуде  пестицидтерді  (улы 
химикаттарды)  және  құрал-саймандарды 
тазартуға  және  жууға  арналған  химиялық 
заттарды қолдану салдарынан қауіпті және 
зиянды өндірістік факторларды және ілеспе 
қатерлерді 
анықтау; 
еңбекті 
қорғау, 
өндірістік  санитария  мен  өртке  қарсы 
қорғаныс ережелерін сақтау. 
сәйкес  өндірістік  есепті  рәсімдеу  және 
жасақтауға 
қойылатын 
талаптар; 
пестицидтермен  (улы  химикаттармен) 
жұмыс  істеу  кезінде  гигиеналық  және 
емдеу-профилактикалық 
шаралардың 
негіздері;  ұйымдағы  еңбекті  қорғауды 
басқару жүйесі, өз әрекеттерінің (немесе 
әрекетсіздігінің) 
нақты 
немесе 
болжамды  салдары  және  олардың  еңбек 
қауіпсіздігі деңгейіне әсер етуі. 
 
С.3 
Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері
 
 Элементтер 
Өлшемдер  
1.  Нарықтық  экономика  негіздері 
бойынша білімді игеру. 
1.1.
  Ауылшаруашылығының  нарықтық   жағыдайын  игереді  және  өз  өніміне  баға  қоя 
алады 
1.2. Экономикалық  және басқарушылық шешiмдер қабылдайды.; 
1.3. Бәсекелестік ортаны анықтайды,нарық туралы ақпараттар жинайды;  
1.
4. 
Нарықтық тұтынуды есептеумен бизнес -жоспар құрастырады; 
1.5. Нарықта тауарды жылжыту туралы  қорытынды мен талдау жасай алады; 
2.  Жүзім  шикізатын  өңдеудің 
технологиялық үрдістерін білу. 
2.1. Өндiрiстiң процесiнде НТҚ талаптарын орындайды; 
2.2. Жүзiмді қайта өңдеудің тәсiлдерiн меңгереді: 
2.3. 
Пайдалануға 
нұсқау 
технологиялық 
жабдық 
сәйкес 
пайдаланады; 
2.4. Технологиялық жабдықтарды басқарудың нұсқауы  бойынша  пайдалаанады;  
2.5 Ақаулардың алдын алу шараларын қолданады; 
2.6. Жаңартпашыл  таңдайды, соның iшiнде, жүзiм шаруашылығында жаңапашыл  және 
қорды сақтаушы  технологияларды таңдайды. 
3
.  Iскерлiк  қарым-қатынастың 
мәдениетiн   және  құжаттармен 
3.1.Мемлекеттік  тілде  кез  келген  құжат  бланктерін,  шартарды  мәлімдемелерді 
толтырады; 

жұмыс істеу дағысын меңгеру
. 
 
3.2 Мемлекеттік тілде есеп беруді жүргізеді. 
3.3.  Мемлекеттік тілде сөйлеуді қолдайды, іскерлік мәдениетін меңгерген. 
3.4.  Оргтехниканы  басқаруды  оны   қолдану  ережесiн  біледі,   есептеушi  техниканың 
қуатымен мiндеттерді шешедi;  
3.5. Белгiлi өндiрiстiк мiндеттердi шешу  үшiн НҚА пайдаланады;  
3.6. Еңбек қатынастары туралы білімді біледі; 
4.  Еңбекті  қорғау  және  қауіпсіздік 
техникасы ережелерін сақтау. 
4.1. Еңбектi қорғауды және қауiпсiздiк техникасы ережесін біледі; 
4.2. Жеке қорғаныстың құралдарын қолданады; 
4.3. Өрт қауiпсiздiгi ережесiн біледі; 
4.4 санитарлық гигиенаны ережесін біледі 
5.  Өндірістік  жарақаттар  алуда 
алғашқы көмек көрсете алады. 
5.1. Жарақат алуда алғашқы көмек көрсетудің біліктілі қызметін көрсетеді; 
 
Кәсіп 2. 
Еңбек нарығының бағыттары ескерілген кәсіп атауы
: Жеміс-көкөніс өсіру маманы 
БСШ бойынша біліктілік деңгейі
: 3     
 
А.1 Модулінің технологиялық картасы «Себу мен егуге арнап топырақты дайындау»    
Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі
: 100 (100)с. 
Р/с 
№ 
 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби 
құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары     
Теориялық оқу 
мазмұны 
Тәжірибелік оқу 
мазмұны  
1 
Көкөніс және жеміс 
 дақылдарын 
өндірістік 
топтастыру 
және 
ботаникалық 
жіктеу. 
Жемiс  және  көкөніс 
дақылдарының, 
сұрыптары 
туралы 
білімін қалыптастыру. 
Жеміс, 
жидек 
және 
көкөніс   дақылдарының 
морфологиялық 
белгілерінің  құрылымы, 
сұрыптардың 
фазасының  өзгешелігі, 
жеміс, жидек және көкөніс 
өсімдіктерінң  құрылымын 
анықтау,  морфологиялық 
белгінің 
ұйғарымін, 
фотосинтездің 
ұйғарымінің  органикалық 
Жабдық: 
- үстелдер 
- орындықтар 
- компьютерлер 
- интерактивті тақта 
- 
Ауылшаруашылық 

нәр,  дем,  сулы,  жылы 
режим      Фотосинтездің 
ұғымы 
көміртектің 
жинақта- 
жапырақтарда 
жинақталған  органикалық 
көміртектің 
 
жарыққа 
шығуы; 
Сұрыпты 
топтастыру 
машиналар 
мен 
агрегаттар, 
жабық 
топырақ  ғимараттары, 
бақша құралдары.   
Материалдар: 
Дәндер,    көкөніс  және 
жеміс    дақылдарының 
жемістері,      көшет, 
екпелер, 
саптар, 
органикалық 
және 
минералды 
тыңайтқыштар. 
Оқу материалдары: 
- тестер; 
- жеке тапсырмалар; 
- 
зертханалық 
жұмыстар; 
- 
практикалық 
жұмыстар;  
Оқу құралдары: 
 И. 
Сеитов  «Основы 
агрономии», 
Астана 
2003г 
К.  Арынов  «Основы 
агрономии», 
Фолиант 
2007г.  С.  Арстангулов, 
А. 
Ельшибаев 
«Растениеводство» 
Фолиант 2008г. 
Щепетков 
Н.Г. 
2. 
Топырақ 
және 
оның  құнарлылығы 
туралы  түсінік. 
 
 
 
Топырақтың 
құрамы 
туралы 
білімін 
нысанаға  алу. 
 
Қазақстанның 
аймағындағы  топырақ 
тәріздес 
жерлпердің 
түрлері.  Топырақ  және 
оның 
құнарлылығы 
туралы 
түсінік. 
Топыраққа 
 
айналу 
үрдістері 
 
және 
факторлары 
.топырақтың    бағыты 
және 
 
оның 
морфологиялық 
белгілері.Топырақтың 
минералды 
бөлігінің 
құрамы 
мен 
жаратылысы. 
Топырақтың 
классикалық 
құрамы. 
Топырақ  коллойдттары, 
Топырақтың 
сіңіру 
мүмкіндігі 
мен 
кері 
әсері. 
Топырақтың      әр  түрлі 
құрылымдарының көрінісі 
3 
Топырақтың   
режимдері 
Топырақтың  
режимдері туралы білу 
Топырақтың  суарылуы 
және  судың    сипаты. 
 

 
 
Топырақтың  ауа    және 
жылу 
режимі. 
Топырақты   
құнарландыру режимі. 
«Плодоовощеводство» 
Астана 2007г. 
4 
Топырақтың 
эрозиясы 
және 
онымен 
күресу 
шаралар. 
Топырақ 
эрозиясы 
туралы түсінік 
Қазақстан  зоналығының 
ерекшелігі 
мен 
диагностикасы. 
Қаратопырақ 
зонасы. 
Сұр 
және 
қызғылт 
топырақ зоналары. Өзен 
және 
таулы 
облыстардың  топырағы. 
Топырақ  картасы  мен 
картографиясы 
 
5 
Ауылшаруашылық 
өндірісінде  жерді 
игеру 
және 
пайдалану 
заңдарын білу. 
Егін 
шаруашылығы  
заңы  туралы  түсінікті 
нысанаға алу. 
 
 
 
Өсімдіктің  және  егін 
шаруашылығы  
аймақтары  тіршілігінің 
факторлары. 
Егін 
шаруашылығының 
заңдары. 
Топырақ  түрінің  үлгілері 
және  оның  құнарлылғын 
арттыру 
6 
Қазақстан  жерінің 
топырақтарына 
диагностика    және  
аймақтық сипатама  
 
 
 
 
Аймақтың 
сипаттамасы 
туралы 
түсінікті қалыптастыру 
 
 
 
 
Қазақстанның  жерінің 
диагностикасы 
және 
аймаққа 
сипаттама. 
Қара  топырақты  белдеу. 
Топырақтың 
сарғылт 
зона 
және 
қоңыр 
белдеулері. 
Сұрғылт 
топырақ  және  сұрғылт 
қоңыр  
белдеулер.Таудың 
Топырақтың 
картаграммасын 
құрастыру. 
 

облысының 
және 
өзеншіктің  жазығының 
топырақтары. 
Шағылдар.  
Топырақтың 
картасы 
және картограммалар. 
7 
Жылылық 
үдерістер. 
 
Жылылық  үдерістері 
туралы білу. 
Өсімдік 
және 
күн 
радияциясы. 
Күн 
радиациясын, 
ауа 
қызуын, 
ауаның 
ылғалдылығын,  жауын  –
шашынды өлшеу.  
8 
 Атмосфераның 
және  топырақтың 
ылғалдылығы.  
 
Топырақтың,  ауаның 
судың 
арақатынасы 
туралы білімдер. 
 
 
Ауаның  және  жердің 
қызуы. 
Жер 
және 
атмосферадағы су. 
 
 
Топырақтың 
қызуын 
өлшеу. 
Қардың 
тығыздығын  және  судың 
артық 
қорын 
анықтау. 
Ауаның қысымын өлшеу. 
9 
Тырғызудың 
алдында 
топырақты өңдеу. 
 Отырғызудың  алдына 
топырақты  дайындауға 
қабілеттілік 
 
 
Топырақты 
дайындау 
кезеңдері. 
Плантажды 
көтеру. 
Плантаж 
түрлері.  Отырғызудың 
сұлбасы. 
Ауа қысымы. Топырақтағы 
артық 
ылғалдың 
өнімділігін 
есептеу. 
Плантаж жұмысын өткізу. 
10 
Дәндерді 
егуге 
дайындау. 
 Дәндерді 
себуге 
дайындау қабілеттілігі 
 Тұқымды 
стратификациялау. 
Отырғызылатын 
материалдардың  түрлері 
және 
отырғызудың 
әдістері. 
 Жеміс  және  көкөністерді 
отырғызудың 
мерзімін 
анықтау.  Жеміс,  жидек 
және  көкөніс  дақылдарын 
отырғызудың әдістері.  
 
А.1 
Модулі шеңберіндегі негізгі  құзыреттер тізбесі
 
Жеке және кәсіби құзыреттер 
Дағдылар мен 
Білім 

икемділіктер 
Атқарымдық 
міндеттер 
шеңберіндегі 
жауапкершілігі, 
қажетті  қорларды  бағалай  және 
анықтай  алу,  жеміс,  жидек  және 
көкөніс  дақылдарын  егуге  және 
отырғызуға  топырақты  дайындау 
кезінде белгіленген нәтижелерге өз 
бетімен жетуге берілетін уақыт 
Ашық  және  жабық 
топырақта  жеміс  және 
көкөніс 
өсіруге 
байланысты 
жұмыстарды 
атқару: 
себу  мен  егуге  арнап 
топырақты дайындау 
 
Ашық 
және 
жабық 
топырақта 
(көшетханаларда, 
жылыжайларда, 
комбинаттарда, 
өзге 
құрылыстарда) 
өсірілетін  жеміс,  жидек  және  көкөніс  дақылдарының 
биологиялық  ерекшеліктері  және  оларға  қойылатын 
агротехникалық  талаптар,  электр  моторлары  мен  іштен 
жану  қозғалтқыштарынан  қуатталатын  машиналардың, 
механизмдердің  және  қарапайым  құрал-саймандардың 
көмегімен  атқарылатын  жұмыстардың  түрлері;  топырақты 
өңдеу шаралары. 
 
А.1 
Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері
 
 Элементтер 
Өлшемдер  
1.  Жеміс  және  көкөніс  дақылдарын  отырғызуға 
топырақты дайындау. 
2.    Топырақтың  негізгі  түрлері  мен  үлгілерін 
анықтау. 
3.  Тыңайтқыштырдың  түрлері  және  топыраққа 
шашудың ережелері. 
4.  Жидек,  жеміс  және  көкөніс  дақылдарын 
топтастыру. 
1.1. Топырақты өңдеуді жоспарлайды және жүргізеді. 
1.2 Топырақты өңдеуде тиімді әдістерді қодданады және білікті бағалайды. 
2.1.Топрақтың түрлерін  және үлгілерін анықтайды. 
 
3.1 Топыраққа шашу үшін тыңайтқыштың түрлерін таңдайды. 
3.2 Оларды шашудың әдістерін меңгерген. 
4.1 Жидек, жеміс және көкөніс дақылдарының сұрыптарын жіктей алады.  
 
А.2 Модулінің  технологиялық картасы  «Тыңайтқышты дайындау» 
 
Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі
: 86 (86)с. 
Р/б 
№ 
 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби 
құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары  
Теориялық оқу 
мазмұны 
Тәжірибелік үйрету 
мазмұны 
1. 
Өсімдіктің 
Жеміс  және  көкөніс  Минералды 
тыңайтқыш  Минералды 
Жабдық: 

қоректену 
элементі. 
Макро 
және 
микро 
элементтері. 
Минералды 
тыңайтқыш 
және 
тыңайтқыш 
түрлері. 
дақылдарының 
қоректену 
элементтері 
туралы 
білімін 
қалыптастыру. 
және 
құрамы 
туралы 
түсінік. туралы . 
тыңайтқышты 
химиялық 
әсері 
бойынша анықтау. 
- үстелдер 
- орындықтар 
- компьютерлер 
- интерактивті тақта 
- 
Ауылшаруашылық 
машиналар  мен  агрегаттар, 
жабық 
топырақ 
ғимараттары, 
бақша 
құралдары.   
- лупа, 
- микроскоп және басқ.   
Материалдар: 
- 
жеміс-жидек 
дақылдарының 
гербарийлері,  аналитикалық 
және  техникалық  таразы, 
рН-метр,  спектрофотометр, 
атомды-адсорбциялық 
спектрометр, муфельді пеш, 
термостат, 
өсімдіктерді, 
топырақ 
пен 
тыңайтқыштарды 
талдау 
үшін 
қажетті 
сорып 
шығатын  шкаф  және  басқ.), 
сонымен  қатар  реактивтер, 
топырақ,  өсімдік  үлгілері 
және 
минералды 
тыңайтқыш үлгілері.    
Оқу материалдары: 
- тестер; 
2. 
Органикалық 
тыңайтқыштар 
олардың 
түрлері. 
Бактериялық 
дәрі 
–
дәрмектер. 
Тыңайтқыш туралы  
білімін 
қалыптастыру. 
Тыңайтқышты 
қолдана 
білуге 
қабілеттілік. 
Органикалық 
тыңайтқыш 
және 
оны 
қолдану 
технологиясы. 
Топыраққа  органикалық 
тыңайтқышты шашу. 
3. 
Кешенді 
тыңайтқыш, 
микротыңайтқ
ыш 
Тыңайтқыш туралы  
білімін 
қалыптастыру. 
Тыңайтқышты 
қолдана 
білуге 
қабілеттілік. 
Кешенді 
тыңайтқыш. 
Минеральды 
тыңайтқышты 
қолдану 
технологиясы. 
Ауылшаруашылық 
машиналарын пайдалану. 
Топыраққа  минералды 
тыңайтқыштарды 
шашу. 
4. 
Өсімдіктің 
қоректенуінің 
қиыншылықта
ры  
және 
оны 
ретке  келтіріп 
Топырақ  және  оның 
құрамы 
туралы 
теориялық 
білімі, 
практикалық 
дағдысы 
мен 
қабілетілігін 
Өсімдіктің 
химиялық 
құрамы  және    егіннің 
сапасы.өсімдіктің  
нәрі.Топырақтың  құрамы 
және  сіңіру  мүмкіндігі.( 
зейіні) 
Топырақ 
анализі. 
Топырақтағы  жалпы 
фосфорды 
анықтау.Өсімдіктегі 
жалпы 
каллиді  
жалынды-

отыру 
әдістері. 
 
қалыптастыру. 
фотоөлшеммен 
анықтау.Өсімдіктегі 
нитраттың  мазмұнын 
анықтау. 
- жеке тапсырмалар; 
- зертханалық жұмыстар; 
- практикалық жұмыстар; 
- кестелер, сызбалар 
Оқу құралдары: 
«Основы 
агрономии», 
Астана 2003г 
К. 
Арынов 
«Основы 
агрономии», Фолиант 2007г. 
С. 
Арстангулов, 
А. 
Ельшибаев 
«Растениеводство» Фолиант 
2008г. 
Щепетков 
Н.Г. 
«Плодоовощеводство» 
Астана 2007г  
5. 
Өсімдіктің 
нәрі 
және 
тыңайтылу 
жүйесінің 
негізгі 
ұстанымдары. 
Ауылшаруашылық 
дақылдарын 
 минералды 
қоректің 
оптималдығы 
бойынша 
қоректендіруде, 
ауылшаруашылық 
дақылдарына 
минералды 
тыңайтқыштарды 
тиімді 
қолдану 
негізінде 
 және 
топырақ 
құнарлылығы 
мелиоранттарын 
 және 
климаттақ 
шартарының 
 есептеу  дағыдысы 
мен 
қабілеттілігін 
 қалыптастыру. 
Топырақтың  тиімді    және 
топырақ 
ықтималды 
құнарлылығы.  Жүзiмдікті 
өңдеуi 
үшiн 
қолданылатын 
тыңайтқыштарды 
жүйелеу. 
Өсімдіктердің 
өсу  кезеңінде  кезеңiнде  
морфологиялық 
ерекшелiктері 
мен 
дамуын  және    қоректiң 
элементтерiнiң 
қалдықтарын есептеу . 
Аса  шұғыл  қажетті 
тыңайтқыштардың 
санын есептеу. 
 
 
 
6 
Өсімдік  нәрі 
және 
тыңайтқыш 
Тыңайтқышты  
алмастырып 
қолдануды 
 Тыңайтқыш 
жүйлерінің 
негізгі 
ұстанымдары. 
Дақылдарды 
өңдеуде 
Ауылшаруашылығына  
қызмет 
ететін 
агрохимиялық 

құрылымы 
жүйесінің 
негізгі 
ұстанымдары. 
Агрохимияны
ң  
экологиялық 
мәселелері. 
ұсынысын 
қалыптастырады. 
тыңайтқышты 
тиімді 
қолдану  технологиялары 
және  қоршаған  ортаны 
қорғау. 
Агрохимиялық 
зерттеудің әдістері. 
жүйелердің 
құрылымы. 
 
А.2 
Модулі шеңберіндегі негізгі  құзыреттер тізбесі
 
Жеке және кәсіби құзыреттер 
Дағдылар мен икемділіктер 
Білім 
Атқарымдық 
міндеттер 
шеңберіндегі 
жауапкершілігі, 
қажетті  қорларды  бағалай  және 
анықтай  алу,  тыңайтқыштарды 
дайындау  кезінде  белгіленген 
нәтижелерге  өз  бетімен  жетуге 
берілетін уақыт. 
Көкөніс 
шаруашылығында 
агротехникалық 
шаралар 
кешенін 
жүргізу: 
көкөніс 
шаруашылығында  ашық  және 
жабық 
топырақта 
тыңайтқыштарды  дайындауға 
байланысты жұмыстар жүргізу  
Ашық  және  жабық  топырақта  (көшетханаларда, 
жылыжайларда,  комбинаттарда,  өзге  құрылыстарда) 
өсірілетін  көкөніс  дақылдарының  биологиялық 
ерекшеліктері 
және 
оларға 
қойылатын 
агротехникалық талаптар, тыңайтқыштарды дайындау 
және салу 
 
А.2 
Модулінің негізгі элементтері мен бағалау өлшемдері
 
 Элементтер 
Өлшемдер  
1. 
Минералды 
және 
органикалық 
тыңайтқыштарды дайындайды. 
2. Тыңайтқышты  тиімді қолданады. 
3. 
Минералды 
және 
органикалық 
тыңайтқыштрды шашады. 
1.1.  Минералды  және  органикалық  тыңайтқыштарды  сақтау  бойынша  білімін 
көрсетеді. 
2.1.  Ауылшаруашылық өндірісінде тыңайтқышты тиімді қолданады. 
3.1. 
 
Агротехниканы 
пайдаланаумен 
минералды 
және 
органикалық 
тыңайтқыштарды әртүрлі әдістермен енгізеді. 

жүктеу/скачать 3,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: