Қорытынды
1. Әлеуметтену - мәдениеттің ережелері мен құн-
дылықтарын үйрену процесі.
2. Біз іс-әрекеттеріміз бен көрген-түйгендеріміз-
дің қаншасы биологиядан, ал қаншасы әлеу-
меттенудің әсерінен екенін тап басып айта ал-
маймыз.
3. Дегенмен тәрбиелеу мен әлеуметтендіру болма-
са адамдар (және маймылдар) қалыпты әлеу-
меттік мінез-құлықты дамыта алмайды.
4. Құрылымдық функцияшылдар әлеуметтену
мектептерде, діни мекемелерде, отбасыларда
және басқа жерлерде жастарды келіспеушілік-
терден немесе ретсіз әлеуметтік өзгерістерден
сақтай отырып, бір мәдениетке біріктіреді деп
тұжырымдайды. Бүл тұрақты әлеуметтік жүйе-
нің пайдасын түсіндіру үшін өте қолайлы.
5. Конфликт теориясы әлеуметтендіру биліктің
теңдіксіз үстем құрылымын қалай күшейтеті-
ніне назар аударады. Бұл әлеуметтенудің келіс-
Сыни ойлау
1. Ұстаздардың
студенттерден
қандай
мі-
нез-құлықты күтетіні туралы ойланыңыз. Отба-
сындағы әлеуметтену осы талаптарға сай келе
ме? Сізге қалай көмектеседі немесе қиындығы
бар ма? Қатарластарыңыздың әлеуметтенуі ту
ралы не айтасыз?
2. Баланың әлеуметтену барысында үйренетін
нәрселеріне отбасының әлеуметтік деңгейі
қалай эсер ететінін және эсер ету жолдарын
пеушіліктер мен әлеуметтік өзгерістерге жол
бермей, теңсіздікті қайта тудырып отыраты-
нын түсіну үшін өте маңызды.
6. Символдық интеракционизм теориясы басқа-
лармен қарым-қатынасымызды сипаттау арқы-
лы және өзгелердің бізге берген сипаттамасы
арқылы өзіміз жайлы түсінік қалыптастыруы-
мызға жол ашады. Бұл теориямен байланысы
бар ен, маңызды екі түжырымдама - «өзіңді
айнадан көру» және «рөлге ену» тұжырымда-
малары.
7.
Әлеуметтенудің ең маңызды екі агенті - отбасы
мен құрбы-құрдастар. Әлеуметтенудің басқа да
маңызды агенттеріне мектеп, бұқаралық ақпа-
рат құралдары, дін және қауымдастық жатады.
8. Әлеуметтену өмір бойы жүреді. Әлеуметтенудің
маңызды төрт түрі - алғашқы әлеуметтену, ал-
дын ала әлеуметтену, кәсіби әлеумегтену және
қайта әлеуметтену.
көрсетіңіз. Қалада туру мен ауылда тұрудың
әлеуметтенуге қалай эсер етуі мүмкін екенін
мысалдармен баяндаңыз.
3. Бала кезіңіздегі ең сүйікті екі телебағдарлама-
ны есіңізге түсіріңіз, олар қандай құндылықтар-
ды дәріптейтін еді? Осы бағдарламалар арқылы
сол құндылықтарды үйрендіңіз бе? Неліктен
үйрендіңіз немесе олардың сізге неліктен эсер
етпегенін қалай түсіндіресіз?
|