Әлеуметтік эволюция және
ыдырау
Аңшылық-терімшілік
қоғамдарда - адамдар көбіне
жабайы аңдарды өлтіріп, етін
жеген және тағамдық өсімдіктерді
теріп жеу арқылы күнелткен.
I
Кунг Бушмен сияқтыаңшылық-
I терімшілікқоғамдарда міндеттер
гендерлік принцип бойынша
бөлінеді. Жеке адамдар дүние-
мүлікті өте аз жинайды, себебі табыс
аз әрі оларды тасып жүру қиын.
Институттар қоғамға ерекше сипат береді. Кейбір қоғамдарда шіркеу,
басқаларында отбасы немесе экономика басым институт болып табы-
лады. Қандай жатдай болмасын, қоғамның қалай жүмыс істейтінін
түсінуден бүрын оның институттық негізін танып алуымыз керек.
Мұның алдында да айтқанымыздай, қазіргі қоғамдарда көптеген
күрделі институттар бар. Ал салыстырып қарайтын болсақ, ежелгі
қауымдарда жалғыз әлеуметтік институт - отбасы ғана болтан. Қазір-
гі замандагы күрделі қоғамдарда онта тарта институт бар. Институт-
тардың бұлайша ұлғаюына не себеп болды? Бұған қозгау салған басты
оқиға экономикалық өзгерістер сияқты. Технологиядағы, физикалық
ортадағы, ресурстарға қол жеткізудегі және әлеуметтік тәртіптегі өз-
герістер экономиканы қарқынды дамытады, сөйтіп, институттар да
кеңейе түседі (Diamond 1997). Бұл тарауда біз инсгитуттардың өндіріс-
тегі төрт революциямен бірге жүрген эволюциясына шолу жасаймыз.
Достарыңызбен бөлісу: |