«Алаш» партиясы қазақ мемлекеттілігін қалпына келтіруді мақсат еткен

Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде патша әкімшілігі мен жергілікті тұрғындардың ұлттық 
езгісі мен озбырлығы айтарлықтай өсті. Осы қиын кезеңде қазақ халқы өзінің ұлттық 
тәуелсіздігі үшін күрес жүргізді. 
* "Алаш" негізгі идеясы * мемлекеттілік дәстүрлерін жаңғырту, өз тарихын, тілі мен 
мәдениетін сақтау, әлемнің ең озық елдерінің үздік әлеуметтік - экономикалық және саяси 
жетістіктерін қарызға алу, ұлттық мәдениеттің үздік жақтарын сақтай отырып, батыс 
мәдениетіне бағдарлау болды. 
* "Алаш"негізгі идеялары*: 
* Жер халыққа тиесілі болуы керек және сатып алу - сатуға жатпауы керек, оның ішінде 
шетелдіктер; 
* Жердегі және жер астындағы барлық байлық халыққа тиесілі болуы керек; 
* Өлкенің толық дербестігі, шикізатқа тәуелділіктен бас тарту; 
* Қазақ тілінің, мәдениетінің, әдет-ғұрыптарының және дәстүрлі діни қарсылықтарының 
Үстемдігі. 
Алаш қайраткерлері әртүрлі халықтардың өкілдері өздерін қауіпсіз сезінетін ұлттық 
мемлекет құруды жақтады. Мемлекет ғылымға және дамыған елдердің үздік жетістіктеріне 
сүйенуі үшін болды, ал дін мемлекеттен бөлінуі керек еді. 
"Алаш" партиясы сол кездегі қоғамның проблемаларын шешу үшін шаралар әзірлеген 
қазақтардың алғашқы саяси ұйымы болды. Алашордалықтардың негізгі идеясы халықтың 
бірлігі, қазақ халқының мәдениетін, тілін, әдет-ғұрпын дамыту болды. 
"Алаш" қозғалысының негізгі мақсаттары мемлекеттік өзін-өзі басқару жүйесін құру, 
халықтың ұлттық өзін-өзі анықтау құқығын қорғау, дамыған елдердің озық әлемдік 
тәжірибесін пайдалана отырып, қазақ қоғамын жаңғырту болды. 
"Алаш" партиясының мақсаты қазақтардың ұлттық мемлекетін қайта құру болды. Партияның 
негізгі бағдарламалық міндеттері: елді отарлық құлдықтан босату; қазақ қоғамын 
ортағасырлық жағдайдан шығару және өркениетті елдер қауымдастығына кіру; қазақ 
қоғамының әлеуметтік-экономикалық және қоғамдық-саяси өміріне түбегейлі өзгерістер енгізу 
болып жарияланды. "Алаш" партиясының бағдарламасы қазақ қоғамының бірігуін таптық 
қағидат бойынша емес, жалпыұлттық бірлік негізінде ұстанды. "Алаш" партиясы жерді 
қазақтардың меншігі деп тану туралы және ана тілінде оқытатын мектептер мен 
университеттер ашу туралы заңдар қабылдауды талап етті, шаруаларды қазақ өлкесіне көшіру 
процесін шектеуді, кедейлерге бостандық пен теңдік құқықтарын беруді жақтады. Мұндай 
бағдарлама Алаш партиясын" кең танымалдылықпен " қамтамасыз етті. 

жүктеу/скачать 2,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: