Бағдарламасы бойынша жарық көрді Әлтаев А. Наркескен: айтыстар. Астана: Фолиант, 2014. 288 б



Pdf көрінісі
бет12/15
Дата30.12.2016
өлшемі1,28 Mb.
#797
түріБағдарламасы
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15

Аманжол:
Сара қыз, өнердегі нарқың биік,
Өзіңді еркелеткен халқың сүйіп.
Тіліңнен қаймақ өлең сорғаласын,
Тамырдан сүт шыққандай алқымға иіп.
Сыртыңнан қалың алаш елеңдейтін,
Көргендей құба жоннан алтын киік.
Алматының намысын қорғап келдің,
Бағалап қайын жұрттың халқын биік.
«Астана салқын екен» деп қоясың,
Ойыңның жасырмастан артын түйіп.
Ерке­тотай келіні Шапыраштының
Шілдеде де ауырар салқын тиіп.
Қыз едің қырық белден бағаң жеткен,
Текті еді сені туған анаң неткен.
Төркіндеп Сарыарқаға келіп тұрсың,
Қуанып жүрегің жаз, санаң көктем.
Үлкен Саммит өткізіп кеше ғана
Төрт құрлықтың төріне бағам жеткен.
Талай елдің ханымы келді сонда
Алыс­алыс жерлерден табан жеткен.
Немістің сары алтындай Канцлері
Салқын тимей еліне аман кеткен.
Кермаралдай керімі Клинтонның 
Ол да бізден жоқ еді жаман кеткен.
Оймақтай ауызыңа кіріп алып,
Апыр­ау, қандай салқын саған жеткен?
    
Даланың перзентімін қыр баптаған,
Қараша қоңыр үйде құндақтаған.

220
Парсының кілемінен бағалырақ
Анам басқан текемет, сырмақ маған.
Эмираттың көргенмін ыстық қысын
Қаңтарда да арқаңды күн қақтаған.
Европаның көргенмін ауа райын 
Жаңбыр жауып жоныңды құрғатпаған.
Бораны да ерекше туған жердің,
Бұл менің сөзім емес құр мақтаған.
Жұмақ табиғатынан өзге елдің 
Астанамның аязы қымбат маған.
  
Толағай тау теңселер қарқынынан,
Өлеңім – көкте самғар жалқы қыран.
Абыз айтқан алты ауыз сөз бағалы
Жемқордың жарты сандық алтынынан.
Саясаттың ызғары соққан сәтте
Айрылған қазақ талай мәрт ұлынан.
Отыз екі, отыз жеті қырғынында
Халқымның жас кеппеген алқымынан.
Табиғаттың салқыны ештеңе емес,
Сақтасын саясаттың салқынынан.
Шатқалдарда қызарып шие бірден,
Жазбен бірге береке­кие кірген.
Қазақтың көшу салты керемет қой 
Адамға салт­дәстүрін сүйе білген.
Қара Ертісті жағалай көшеді екен
Найманның қыз­келіні бие мінген.
Ақ шолпы, зерлі қамзол, бүрме көйлек,
Басында кәмшат бөрік күле киген.
Солардың артындағы бір қыз едің,
Ағытылып көр енді тиегіңнен.
Сара қыз, сонша қатты шайқалдың ғой 
Түрікменнің қызындай түйе мінген. 
Артыңда Шыңғыстаудай қырат қалып,
Қыз дәурен кетті­ау сені жыраққа алып.
Осы сәт екі айналып келе қоймас,
Туса да алтын нұрмен күн апталып.

221
Қыз кезіңде жарасып айтысушы ем,
Сәбиді тербеткендей тымаққа алып.
Аққу құстай кеп қондың Жетісуға,
Алатаудың баласы ұнап қалып.
Шапыраштының келіні, шайқалам деп
Түйеңізден жүрмеңіз құлап қалып.
«Ақжол» деп атқа мінген алып белден,
Сапарлас ағаң едім бағыт берген.
Алаштың қоңыраулы сұңқары едім
Өнерге қос қанатын қағып келген.
Есілдің арнасы боп қарсы алайын,
Жетісу өзің болсаң ағып келген.
Алатаудың келіні, сөйле енді 
Айтыста көкірегін шабыт керген.
Аяулы Алматының жайы қалай
Азаттықтың шырағын жағып берген?
  
Сара:
Екпінімізді сөз қылдың
Еркелеп едім еліңде.
«Шапыраштының келіні,
Шайқаламын деп түйеңнен
Құлап түспе» дедің бе?
Бүйректен сирақ шығарған,
Түйелі сұлу жоқ деп пе ең
Қалың Найманның елінде?
Құлап қап жатсам түйеден,
Ағатай, сізге сүйенем.
Қағып алатын Сараны
Өзіңіз барсыз тегінде.
Сүйеушім бол деп көмекке
Шақырып жатсам ерінбе.
Сарыарқамыздың белінде,
Елордамыздың жерінде
Шайқалып өлең шырқаған
Арманым жоқ­ау менің де.

222
Аманжол ағам қасымда,
Арқалы жұртым осында,
Тербеліп сөйлер күн бүгін
Тәуелсіз елдің төрінде.
Толғаған бір қыз едім жұртым жайлы,
Жұртымен ақын қалай құлпырмайды?!
Ағатай, сенің айтқан әр сөзіңді
Сара қыз деп ойлама құр тыңдайды.
Шілдеде салқын тиіп ауырад деп
Шапырашты келініне бұрқылдайды.
Керілген, кербез келіншек емес едік,
Ойлаған келін едім ғұрпым жайлы.
Суықтан қашасың деп сөгесіз­ау,
Шабытым қалай оған бұлқынбайды?
Семейдің аязына шыдаған қыз
Анау­мынау суыққа қымсынбайды.
Жанымды жылы ұстайтын ару едім,
Жылусыз жанарыма сыр тұнбайды.
«Қыз дегенің – болашақ ана» деген
Әжеміздің нақылы ұмытылмайды.
Кіндігі ашық­тесік арулар көп,
Батыс жаққа еліктеп жыртыңдайды.
Ашық­шашық соларды көрген кезде
Намысың қалай ғана қырқылмайды?
Европаның келіні жаулық салмай,
Жетпісте де қыз болып жылтыңдайды.
Оларға таңғалатын түгі де жоқ,
Сол нәубет біздің де елде бұлтын жайды.
Бала кезден әдетім жылы жүру,
Толғанып ұрпақ жайлы, ұлтым жайлы.
Бойын жылы ұстамаған арулардан
Ел­жұртын жылытатын ұл тумайды.
Айтыста тарта сілтеп адырнаны
Аманжол ағатайым арындады,
Алматының бүгінгі жағдайын
Сарадан сұрамадың жаныңдағы.

223
Аз­ақ күннің ішінде жүзеге аспақ
Азиаданың алауы жалындауы.
Естен кетпес қызыққа куә қылмақ
Алатау мен Медеудің қалың қары.
Қыстық ойын түрінен қазағымның 
Белгілі алтын медаль сағынғаны.
Былтыр да Ванкуверде жалғыз қыздан
Басқа ешкім жүлделі алқа тағынбады.
Спорт сүйер күтуде ел бәсекені
Қызбалығы оянып қанындағы.
Бірақ та бір жағдайға көңіл толмай,
Тынысымыз тағы да тарылғаны.
Аспан асты елінде асқақтатып тұр
Аспан көз ағайынның сары ұлдары.
Шетелден спортшыны алдыртамыз
Шарықтаған қыздай боп қалың малы.
Ал соған дамытса ғой ел спортын,
Сөзіме қосыларсың бәрің­дағы.
Ол үшін ең алдымен ағаларым
Жастарды көтерсе екен ауылдағы.
Тау көтерер Толағай, Қажымұқандар
Ауылдан мүмкін емес табылмауы.
Тек қана қу жоқшылық қол байлайды,
Жүрегіңнің осыған ауырғаны.
Қайсарлығы оянып қанындағы,
Тектілігі туласа тамырдағы 
Намысты қолдан оңай беред деп пе ең
Бекзаттың соңындағы бауырлары.
Сенім артып отырмыз халық болып
Азиада жарысынан ағымдағы.
Көк байрақты көгімде желбіретсін 
Қазақтың наркескендей нар ұлдары.
Қапы қалып кетуі мүмкін емес
Қажымұқанды туған ел қабырғалы.
Аманжол:
Тұмарлап топқа қосып күреңімді,
Дүбірде елеңдеттім дүр елімді.

224
Түйеңнен сен құласаң, қарап тұрмай,
Тосармын құс жастықтай білегімді.
Қайтадан боз інгенге мінгізермін,
Сара қыз, нұрландырып реңіңді.
Сол сәтте қожайының көріп қойып, 
Ауыртып жүрмесе екен жүрегіңді.
Жеткізіп Жетісуға жыр манатын,
Желдірткен жампоз бабам қырдан атын.
Сараға бас бостандық алып берген
Адамзаттың дүлдүлі­ау Біржан ақын.
Қосағың қоқан­лоқы жасамасын,
Қыз көтеріп тұрғанда қырдан ақын.
Жиенқұлдың әдеті бар еді ғой
Біржаннан Сара қызды қызғанатын.
Бұрымың білегіме тигені үшін 
Сынып қалып жүрмесін бір қанатың.
Ертеңіңді, ерке қыз, ойлай отыр,
Ауылдағы адамбыз біз қалатын.
Бойдағы жылуыңның құнын біліп,
Сара қыз, сөз сөйледің түйін қылып.
Ашық­тесік келбеті арулардың
Көңілді тұрғаны рас күйіндіріп.
Шығысымның шырайлы сұлуларын
Европа барады­ау иілдіріп.
Ұятты ана мұратты ұл туады
Темекіні тартпаса тыйым қылып.
Өзімізде ештеңе тікпеген соң
Түркия, Қытай жатыр киіндіріп.
Қасқа сиыр терісі тулақ болды
Құрым тон тікпеген соң иін біліп.
Қара бұйра жүнін де қара қойдың
Кәдеге жаратпадық бұйым қылып.
Шикізатпен алысқа бара алмаймыз,
Өңдеуді қолға алмасақ тиімді қып.
Мұнай менен темірің біткен күні
Шетке неңді сатасың тиын қылып?

225
Өнеркәсіп дамыған ел болайық,
Әлемді бар жағынан сүйіндіріп.
Азиада өткізсек қамдап анық,
Ұл мен қыз жүлде алсын Алла бағып.
Біздегі спорттың бар салалары
Бірден өсіп жатқан жоқ арналанып.
Велоспортты дамыттық деп айтамыз
Шетелдің жүйріктерін жалдап алып.
Кантадорға бес милион доллар берген
Қазақтай қолы ашық бар ма халық?
Кешегі мерген халық біз емес пе ек,
Құралайды көзге атқан таңдап алып.
Мергендердің ішінде бір қазақ жоқ,
Қалай біреу шықпайды қанға дарып?
Қазақтың қара ұлдары базарда жүр,
Қаңтарда алақанын арба қарып.
Топқа қосар ұлыңды боққа салмай,
Өзіңді­өзің сыйлай біл, арда халық.
Қазтуған болмасам да, Асан қайғы,
Ақын боп ақиқатпен ашам жайды.
Не себепті ауылдың спортына
Көңіл толар қамқорлық жасалмайды?
Спорт залы, бапкері болмаған соң
Үлкен спорт есігін аша алмайды.
Жүлде алатын жігіттер ауылдағы
Жұптасып жылқы ұрлаудан аса алмайды.
Қазақтың тебірентер көші мені,
Керуен боп кең далада көшіп еді.
Қазақстанда болғаны Азиаданың,
Әрине, мерейіңді өсіреді.
Таңдаулы Азияның жүйріктері
Астана­Алматыда көсіледі.
Алшаңдап Азияның көшін баста,
Дүниенің Қазақ деген есіл елі!
15­302

226
Сара:
Аманжол аға, құласам
Үстінен бүгін түйенің,
Білегімнен ұстап қап
Кеп отыр мені сүйегің.
Бірақ та неге қорқасыз:
«Қызғанбай ма, – деп, – күйеуің?» 
Қуанбай ма ол қайта
Сынбай қайтқанға сүйегім.
Сіз менің жақын ағамсыз
Сарадай қарындасыңның
Тілеп жүретін тілеуін.
Тірегі болған талайдың
Бірегей ұлдың бірі едің.
Қожайынымыз қызғанбас,
Өйткені оны сүйемін.
Сарадай ақын жарының 
Амандығын тілейді,
Мен оның сырын білемін.
Жиенқұлдай болса егер
Жер­жерді кезіп, айтшы өзің,
Қалайша еркін жүремін?
Білекте тұрған түк те жоқ,
Күйеудікі ғой жүрегім.
Күйеуден бұрын өзіңіз 
Шөктіре алмай түйемді
Қашып кетпесін реңің.
Бәрін айт та бірін айт,
Халық қой менің тірегім.
Құлата қоймас бір қызын
Қазақтай қамқор ұлы елім.
Төріңе келіп төгілген
Жұлдыздарыңдай көрінген
Ақындарыңнан жыр қалсын.
Ағайын, енді қолдасаң,
Тебіреніп толғасам
Еміреніп тыңдарсың.

227
Ұлы күніміз келгенде,
Күмбірлеп өлең кеудемде,
Жақсы істер ғана жырлансын.
Самидтан кейін боп тұрған
Бүгінгі айтыста сыр бар шын.
Меймандар келіп әр елден,
Атағың асып әлемнен,
Сарыарқаның төрінде
Салтанат, елім, құрғансың. 
Желбіреп көкке байрағың,
Асқақтап, елім, айбарың,
Естілді тағы үн­даусың.
Арманыңды айтып құраған
Намысы биік Нұрағам,
Қонақтарыңның алдында
Қасқайып сөйлеп тұрғансың.
Қазақтың көшін бастаған
Қайталанбайтын тұлғамсың.
Еліңді төрге жетелеп,
Беліңді бекем буғансың.
Аз емес көрген азабың,
Төзімнен туған қазағым,
Талайлар сенен үлгі алсын.
Бұлыңғыр елдің өткені,
Кезеңнен өттің өтпелі,
Кемшілік болса кешіріп,
Кеңшілік болса көсіліп
Шүкіршілік қылғансың.
Тыныштық кетпей жерімнен,
Ырыс­құт кетпей елімнен,
Ұрпағың өсіп шыңдалсын.
Бар ошағымыз бүтін боп,
Болашағымыз нұрлансын!
Феодализимде мал бағып,
Коммунизмге алданып,
Сексенінші жылдары
Сергелдең болдың сандалып.

228
Ана тіліңде ұл­қызың
Амандасуға арланып
Жүргенде жетті Желтоқсан
Азаттық дейтін таңды алып.
Таратып ауыл шаруаны,
Қалаға келдің жан бағып.
Сауда да жасап үйрендің
Батыс пенен Шығыстың
Тұрмысына таңғалып.
Үй салып, малыңды бақты
Өзбек пен қырғыз жалданып.
Кредитке міндің мәшине
Қарыздың көші қанданып.
Жеріңнің майлы жілігін
Инвесторлар жалға алып,
Сорып жатса да отырдың
Егемендікке тәуба қып.
Ал бүгін, алаш арысым,
Оянып рухың, намысың,
Көшіңнің бетін түзедің
Заманның жайын аңғарып.
Бар ұлтты басқан бауырға
Иманы бойда бар халық,
Ғасырдың өзі шыңдаған
Болашағы зор халық,
Күллі әлемнің көгіне
Қыран боп ұштың қамданып,
Төрткүл дүние танитын
Қазақ боп отсың паңданып.
Екеуіміз осы айтыстың 
Кіргізсек, аға, көркін тек.
Әдемі тілек айттың ғой
Арқаға кеп ем төркіндеп.
Тұғырлы тәуелсіздіктің
Жетпісін көрсек желпілдеп.
Сіз де жүріңіз сол тойда
Сексеннен асып селкілдеп.

229
Бізде жүрейік, иншалла,
Жетпіске келіп желкілдеп.
Сарыарқаның төрінде
Сіз қария мен кемпір боп.
Көрініп үкі, бөркің тек,
Менің де жүзім мөлтілдеп.
Отырайық сіз екеуіміз
Егеменді елде еркіндеп.
Аманжол:
Күлімдеп қарап қойып қара көзбен,
Қара қыз, тербелесің дара сөзбен.
Түйеңіз түкірінсе қашып кетер
Бос тақымың мен емес қалада өскен.
Қой бағып, жылқы жайып, асау міндім,
Төрт түлікке жақынмын бала кезден.
Бабамның «Нар идірген» күйін тартып,
Түйеңді шөктірермін дала кезген.
Құбылған сөздеріңе қайран қалдым,
Шетіне тіремесін айлаң жардың.
Төркінің берген түйе болса­дағы,
Саражан, мына шындық жайды аңғарғын.
Түйесі мен биесі жуас келер
Қыздары асау болғанмен Наймандардың.
«Биссмиллә» деп сипасам шөге қалар 
Сүйікті түлігі ғой Пайғамбардың.
Заманның төзген талай ауырына,
Құламаған халықпыз дауылына.
Жетпіс жыл мойнымызға мінді Мәскеу,
Арқамыздың қарамай жауырына.
Қазаққа артық ақша жұмсатпайтын,
«Тарыны өлшеп беріп тауығыңа».
Бір ғимарат тұрғызсаң рұқсатсыз,
Мәскеудің шоқ түсетін сауырына.
«Сүтті сиыр» секілді болатынбыз
Қолайлы Кремльдің саууына.

230
Тәуелсіздік алған соң Қазақ елі
Бақ қонды дала менен тау ұлына.
Қазақтың Нұрсұлтаны көшті бастап,
Бел будық үлкен істің ауырына.
Әлем таңғалатындай қала салдық
Киелі Сарыарқаның бауырына.
ОБСЕ­ге төраға болдық, міне,
Европа бас иіп қарымыма.
Елу елдің өкілі қатар келіп,
Көңілі толып қайтты ауылыма.
Бар әлемге төрелік айта білген
Қазақтың бірлік берсін қауымына.
Тарихтан айтар болсам мұнар аңыз,
Талай­талай шерленіп жылағамыз.
Ақтабан шұбырындыда «Елім­айлап»,
Көздің жасын көл қылып бұлағамыз.
Хан Кене арпалысып мерт болғанда
Алладан азаттықты сұрағамыз.
Отыз екі, отыз жеті нәубетінде
Геноцидке айналып сұлағамыз.
Кешегі сексен алты ызғарында
Топырлап мұз үстіне құлағамыз.
Мың тәубе, тәуелсіздік алғаннан соң
Оңаша көтерілді мұнарамыз.
Он ғасырға бергісіз он тоғыз жыл,
Біз сенен қуат, жігер, нұр аламыз.
Ынтымақтың отаны Қазақ елі,
Ең үлкен сол емес пе сыбағамыз.
Тәуелсіз мемлекет құрып берген
Елбасы аман болсын Нұрағамыз.
Азаттықтың ақ жолы – сенетін жол,
Әлемнің көшін бастап желетін жол.
Ал енді сау болып тұр, ақын Сара,
Бойыңда өнерің көп беретін мол.
Тәуелсіздік тойында жетпіс жылдық
Шөбереңді жетектеп келетін бол.

231
Тым қартайып қалмасаң тісің түсіп,
Сол тойда арнау айтып беретін бол.
Менен басқа шалдарын Сарыарқаның
Айтыста басым түсіп жеңетін бол.

232
АМАНЖОЛ ӘЛТАЙ МЕН 
АЙНҰР ТҰРСЫНБАЕВА
Тәуелсіздіктің 19 жылдығына арналған айтыс. 
Астана. Желтоқсан, 2010 жыл
Аманжол:
Қазағым, жаныңнан да арың биік,
Болмайды бойыңдағы қаның сұйық.
Бабалар тұлпар мініп, ел қорғаған,
Шашақты ақ найзаның сабын сүйіп.
Кешегі ер қазақтар атқа мінген,
Кісінеген күреңнің жалын түйіп.
Айтысқа келген бүгін ағайынға
Өлеңнің ұсынайын балын құйып.
Дүниеге тоқтау айтқан Қазақ елі,
Айтыс деген Алаштың ғажабы еді.
Төрт мұхиттың арасын жалғастырған
Қазақ елі әлемнің назары еді.
Оққа ұмтылып жатқанда өзге елдер,
Аман бол, баққа ұмтылған Қазақ жері!
Астында аспандағы ай­табақтың
Сал­серінің тағдырын қайталаппын.
Найманның қыздарымен айтысам деп,
Қырыққа толғанымды байқамаппын.
Бәрі де шыққан сайын жол сұрайды,
Біріне бермеймін деп айта алмаппын.
Керіліп, Айнұр сұлу, сөйле енді,
Күйме мінген қызындай бай­манаптың.
Ғасырдың басталғанда қос өрнегі,
Алаштың зиялылары өсем деді.

233
Қазақтың автономиясын жариялаған
Дәл бүгін Алашорда көсемдері.
Ол кезде біз қауқарсыз болатынбыз
Киіктің лағындай нөсердегі.
Дүние ақ, қызыл боп бүлінген соң,
Ұйытқымыз төгілді кеседегі.
Түбі бір тәуелсіздік аламыз деп,
Қайтпаған Әлиханның меселдері.
Алаштың көсемдеріне қойылса екен,
Астана, бір ескерткіш көшеңдегі.
Шыққанбыз екеуміз де ұлық белден,
Шыққанбыз қазақ деген  ғұрыпты елден.
Алдыңда бағыт берген ағаң едім,
Қарындасқа сәлемін тұрып берген.
Аяулы Айнұр сұлу, самға енді
Аққу құсы ұшқандай тұнық көлден.
Аналар, көз тастасам даламызға,
Айналған жақсылардың бәрі аңызға.
Кешегі Томирис пен Зариналар
Билігін жүргізбеп пе ед даламызда.
Қазақтың мейірімі байқалады,
Қарасаң Домалақтай анамызға.
Қарқабаттай ананың әзиз жүзі
Сақталған ізгілікпен санамызда.
Қазақ деген ұлтымның ақылы бар
Төле, Әйтеке, Қазыбек бабамызда.
Тар құрсаулы заманнан шыға алмай,
Күңіреніп өтпеп пе ед Сара қыз да.
Кешегі Ләззат пенен Сәбиралар
Азаттық деп мерт болған қара мұзда.
Тәуелсіздік дегенің осы емес пе
Айнұрларды сайратқан даламызда?!
Айнұр:
Алла деп келдім тағы да,
Ауылыңнан шықсын асқақ ән.

234
Күн­анам, күліп көгімнен,
Шуақ­нұрыңды шаш маған.
Көк аспанымды жамылып,
Қара жер, сені жастанам.
Астан жұрты, армысың,
Тарихын терең тастаған.
Тәуелсіздіктің осындай
Думанды тойын бастаған.
Төрдегі қарт пен аман ба
Бесікте жатқан жас балаң?!
Алланың нұры аймалап,
Алтын тәж киген Астанам!
Абылай бабам ту тігіп, 
Қолбасы болған Астанам.
Нұрлы жол салып Нұрағам
Жолбасы болған Астанам.
Тұлпарлардың да ішінде
Жорғасы болған Астанам.
Береке мен бірлікке
Жол басы болған Астанам.
Алты алашымның айбынды
Ордасы болған Астанам!
Алла деп қызың сөйлесе,
Сөзімнен халқым танысын.
Ұлбике менен Сараның 
Мұра боп жеткен әні үшін.
Әлия менен Мәншүктің 
Төгілген ел деп қаны үшін.
Әселхан менен Әсияның
Өлеңге құмар жаны үшін.
Жазира менен кешегі
Ләззаттардың ары үшін.
Алдыңа шықты Айнұр қыз,
Ұнаса жұртқа шабысым.
Жалғыз­ақ қорғап көрейін
Жаулықтылардың намысын.

235
Ағаға қатты сөйлесем,
Сағымыз біздің сынбай ма?
Бірлігін елдің жырласақ,
Түйсініп елім тыңдай ма?
Қадірін сөздің білетін
Аманжол, сіздей ұл қайда?
Екі күн бойы айқасып, 
Бойдақтарменен шығып ем,
Көнбейді тіпті ыңғайға.
Қадірін қыздың білетін
Аманжол жақсы мұндайда.
Бағасын егер білмесең,
Бір демде ұшар бақ деген.
Мен сізді сыйлап жүрейін,
Күнде болмайды осындай
Тамаша, қызық сәт деген.
Қарындасың боп өзіңе,
Арнап кетейін тәтті өлең.
Ай маңдай менің ағамсыз,
Ниетім сізге ақ дер ем.
Дулығаң түссе басыңнан,
Иіліп жерден ап берем.
Аманжол:
Айнұржан, білінбесін ызғар үнім,
Өзіңді құлатпаспын құзға бүгін.
Алдыңдағы дәл мендей ер болмаса,
Жас бала білер деп пе ең қыз қадірін?!
Басына бірлікті елдің бақ келетін,
Осындай мейірленер шақ келетін.
Айтыстың аршындаған оғланына
Сызылған ақын қыздар тап беретін.
Өзіңдей ақын қыздар аман болсын
Дулығамды көтеріп ап беретін.
Аманжол сөз асылын  мүсіндесін,
Білемін қарындастың кішірмесін.

236
Өзіңе сөз саптайын, Айнұр қалқа,
Ару деген затыңды түсінгесін.
Ешқашанда бір Алла қазағымның
Басынан дулығасын түсірмесін.
Тұлпарға тұмар тақтырған,
Атанға кілем жаптырған.
Шуға кеп көшін тоқтатып,
Алтыннан қазық қақтырған,
Қазақтың басын құраған,
Қарашасына ұнаған,
Тәуелсіз хандық құрам деп,
Алладан медет сұраған,
Азаттық десем, Керей мен
Жәнібек еске түседі.
Келсе де небір ақтабан,
Қазақты Құдай сақтаған.
Абылайдайын еріммен
Тәуелсіз күнде мақтанам.
Батыры елді қорғаған,
Билері сөзін жолдаған
Үш жүздің құрап бастарын,
Жамандық ісі болмаған,
Азаттық десе, кешегі
Абылай еске түседі.
«Ереуіл атқа ер салған,
Егеулі найза қолға алған»,
Есілер жерде есілген, 
Көсілер жерде көсілген,
Қаймана қазақ қамы үшін 
Әзіз де басы кесілген
Исатай, Махамбеттерді
Шығарам қайтіп есімнен?!
Артына әскер жиылған,
Соққысын берген қиырдан,

237
Шегірмен он жыл соғысып,
Қорға деп жерді бұйырған,
Азаттық десе, кешегі
Хан Кене еске түседі.
Алашым менің, Алашым,
Бел буып алға барасың.
Әлихан, Ахметтердің
Төмендетпейік бағасын.
Мағжандай ақын наркескен
Толғаған заман жарасын.
Алаштың ардақ ұлдарын 
Еске алмай қалай қаласың?!
Желтоқсандағы жаңғырық
Болуы әбден заңдылық,
Еріңді тақтан тайдырып,
Келгенде Колбин қаңғырып.
Отанды сонда боздатты­ау,
Алыстан әскер алдырып.
Қазағым барда өшпейді
Желтоқсандағы жаңғырық.
Жайыма келсем бүгінгі,
Естірттің, қазақ, үніңді.
Көк күмбезіңді көтеріп, 
Көк байрағымыз тігілді.
Қадірін елдің білгізген,
Қазаққа тұлпар мінгізген,
ЕҚЫҰ­ның тағына
Қазақстанды мінгізген,
Ақордасына қазақтың
Елу алты елдің басшысын
Сәлемін алып кіргізген.
Моңғолия, Қытай, Иранға
Шашырап кеткен қазақтың
Бастарын қосып жинаған,
Атамекенге ап келіп,
Басына орда сыйлаған.

238
Жүз отыз елді бөлмеген,
Тәуелсіз күнде өрлеген
Нұрсұлтан сынды ерім бар.
Осындай ерді баптаған,
Бірлігін әсте сақтаған,
Алдымда отырған осынау
Қазақтай қайсар елім бар.
Назарда болсын жеріміз,
Бірлікте болсын еліміз,
Ендігі тілек, Нұраға,
Көркейтіп тілді беріңіз!
Өзіңе үміт артады
Қазақтай асыл еліңіз.
Ел­жұртың еді ойыңыз,
Биіктей берсін бойымыз.
Халықтан ақша тонаған
Жемқордың бәрін жойыңыз.
Бәрін айт та, бірін айт,
Баянды болсын бүгінгі
Азаттық деген тойымыз.
Айнұр:
Елбасы жайлы негізі
Менің де ойым осы еді.
Патшаға қарсы шықпа деп,
Қасиетті Құран кітапта
Жазылып кеткен деседі.
Аллаға қарсы шықпайтын
Мұсылмандығым осы еді.
Бүкіл жұртының шешені,
Түркі жұртының көсемі,
Күлтегіндей көшелі,
Сақ бабаларым киінген
Саф алтындардың кесегі.
Ауызын ашса ақыл мен 
Парасат желі еседі.
Еуропа түгіл, әлемнің
Есін шығарған есебі.

239
Елбасысы бар осындай
Елімнің бағы бес елі.
Жақсылығымды айтайын,
Ақындық сондай қасиет.
Тәуелсіздіктің жолында
Ерлердің кеткен басы көп.
Исатай менен Махамбет
Нарын құмдағы асыл ед.
Амангелді мен Бекболат
Ақ патша мысын басып ед.
Әлихан, Ахмет, Міржақып
Тәуелсіздікке ғашық ед.
Мұстафаның да Парижде
Елім деп аққан жасы көп.
Солардың соңғы сарқыты
Қайратым қандай жасын ед?!
Негізі біздің қазақтың
Тарихы сондай қасірет.
Субхан Алла, тілегім,
Нұрыңды бізге шашып өт!
Азат та ғажап өмірді
Қазаққа мәңгі нәсіп ет!
Төккен тер мен еңбектің
Табымен келген еркіндік.
«Отыз жетіде» ананың
Зарымен келген еркіндік.
Желтоқсанның алғашқы
Желімен келген еркіндік.
Қайраттай қайсар баланың
Қанымен келген еркіндік.
Жазира менен Ләззаттың
Арымен келген еркіндік.
Шәмшідей асыл ағаның 
Әнімен келген еркіндік.
Аманжол ағам сен едің
Ай маңдайлы айбарлым.

240
Үш жыл бойы айтысқа
Сен шықпай қойдың, ағатай,
Мен оған біраз ойландым.
Тиісуші едім бұрын да,
Еркелікті негізі
Баяғыда қойғанмын.
Аға деп бүгін құрметпен
Жолымды беріп кетейін,
Атасы сол ғой ойлардың.
Уақытша дейді дүние,
Жүлдеге әбден тойғанмын.
Айтыстан қалмай, Аманжол,
Төрінде жүрші тойлардың!
Дағдарыс келген екен деп,
Дағдарып қалған ел ме едің?!
Еуропа шулап жатыр ғой, 
Қаржы деп айтып сенгенім.
Қазақстанда бірақ та
Күнде той болып жатыр ғой,
Ақын мен әнші ермегің.
Қадірі кете қойған жоқ
Біздің халықта теңгенің.
Көк байрақтағы қырандай
Қияға қанат сермедің.
Еселеп Алла қайтарсын
Елбасымыздың еңбегін.
Халқыма мәңгі жар болсын
Тек қана көкте Тәңірі.
Халқыма қиын болмасын
Заманның қиын нарығы.
Төрде отырған көкелер,
Үзілмей жұрттың тамыры,
Ісіңді Хаққа тапсырып,
Халқыңа жаса жақсылық,
Халықтың болса сабыры,
Ханның да кетпес қадірі.

241

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет