3-қосымша Жалпы орта білім беру жүйесі педагогикалық қызметкерлеріне қойылатын

24
2
Қарым-
қатынастық 
құзыреттілігі
Оқытушылық 
диалог құра 
білу, оқытуда 
оқушының 
мұғаліммен 
пікірлесуін 
ынталандыру 
қабілеті
Өзара түсіністік 
пен өзара қарым-
қатынасқа 
дайындығын 
ынталандыра 
отырып, оқушымен 
тиімді диалогтік 
қарым-қатынас 
орнатады
Өзара түсіністік 
пен өзара қарым-
қатынасқа 
дайындығын 
ынталандыруға 
бағытталған 
оқушымен диалогтік 
қарым-қатынасы 
тұрақты емес
Оқушымен диалогтік 
қарым-қатынасқа 
түспейді, табысты оқуға 
жағдай туғызбайды 
Сыныптағы 
оқу барысында 
оқушылар 
арасында пікір 
алысу және 
пікірталас 
жүргізетін орта 
құра білуі
Тұлғалық 
қасиеттерінің 
эмоционалдық 
жайлылығын 
қамтамасыз ету 
үшін жүйелі 
және мақсатты 
түрде сыныпта 
оқушылардың 
диалогтік және 
дискуссиялық 
қарым-қатынас 
ортасын құрады
Оқытуда бірлескен 
орта құру 
үшін сыныпта 
оқушылардың 
диалогтік және 
дискуссиялық 
қарым-қатынас 
ортасын сирек 
қолданады
Сыныпта табысты 
оқуға арқау болатын 
оқушылардың диалогтік 
және дискуссиялық 
қарым-қатынас ортасын 
ұйымдастыру дағдысы 
жоқ 
Оқушылардың 
сөз саптауына 
түсіністікпен 
қарау, тілдік 
кедергілерді 
жоюға көмектесу 
қабілеті
Оқушылардың 
сөз саптауына 
түсіністікпен қарап, 
тілдік кедергілерді 
жоюға көмектесуде 
жоғарғы кәсіби  
қарым-қатынас 
мәдениетін 
көрсетеді 
Оқушылардың 
сөз саптауына 
түсіністікпен қарап, 
тілдік кедергілерін  
жоюға көмектесуде 
селқостық танытады
Оқушылардың сөз 
саптауына түсіністікпен 
қарап, тілдік (сөздік) 
кедергілерін  жоюға 
көмектесе алмайды, 
табысты оқу ортасын 
құрмайды
3
Оқытуда 
ақпараттық 
-коммуни- 
кациялық 
техноло- 
гияларды 
қолдану 
құзырет- 
тілігі
Сабаққа 
дайындалуда 
компьютерді 
қолдана білуі 
(
MS Office Word 
бағдарламасы
).
 
Сабаққа қатысты 
таныстырылым 
мен ресурстар 
дайындауда 
PowerPoint 
бағдарламасын 
қолдануы
Жүйеленген 
файл блоктары: 
сабақ жоспары, 
тапсырмалары, 
зертханалық 
және тәжірибелік  
жұмыстары, 
фильмдері, үнемі 
қолданылатын 
таныстырылымдары 
бар (барлық 
сабақтарда, 
яғни өткізетін 
сабақтарының 100 
пайызында) 
Файл блоктары: 
сабақ жоспары, 
тапсырмалары, 
зертханалық 
және тәжірибелік 
жұмыстары, 
фильмдері, үнемі 
қолданатын 
таныстырылымдары 
жүйеленбеген. Үнемі 
қолданылмайды 
(өткізетін 
сабақтарының 70 
пайызынан аспайды)
Сабақ жоспарларының, 
тапсырмалардың, 
зертханалық 
және тәжірибелік  
жұмыстарының, 
фильмдерінің 
электронды форматы 
бар, бірақ толық емес. 
Өткізетін сабақтарының 
50 пайыздан кемінде 
қолданылады
«Интернет» 
жаһандық желісін 
қолдануы
Отандық және 
халықаралық кәсіби 
педагогикалық 
желілер мен 
қоғамдастықта 
тіркелген және 
белсенді жұмыс 
істейді (аптасына 4 
күннен кем емес). 
Сабаққа дайындықта 
интернетті белсенді 
қолданады, өзінің 
сайты бар, блогер 
ретінде жұмыс 
жүргізеді
Отандық және 
халықаралық кәсіби 
педагогикалық 
желілер мен 
қоғамдастықта 
тіркелген, бірақ  
белсенді жұмыс 
істемейді (аптасына 
1 күннен аз). 
Сабаққа дайындықта 
интернетті қосымша 
ресурс ретінде ғана 
қолданады
Педагогикалық желілер 
мен қоғамдастықта 
тіркелмеген. Сабаққа 
дайындықта интернетті 
қосымша ресурс ретінде 
жүйесіз  қолданады

25
Электронды 
пошта (e-mail), 
қарым-қатынас 
бағдарламаларын 
(Skype, ICQ, 
Agent, т.б.) 
оқушылармен, 
әріптестерімен 
қарым-қатынаста 
пайдалана білуі
Электронды 
поштаны үнемі 
қолданады, 
оқушыларымен 
және
 әріптестерімен 
қарым-қатынас үшін 
көптеген желілік 
байланыс түрлерінің 
(Skype, ICQ, Agent, 
т.б.) кемінде бірі бар 
Электронды 
поштасы бар, 
оны қолданады, 
оқушыларымен 
және
 әріптестерімен 
қарым-қатынас 
үшін (Skype, 
ICQ, Agent, т.б.)  
бағдарламаларының 
бірінде тіркелген, 
бірақ аз қолданады
Электронды поштасы 
жоқ,
 Skype, ICQ, Agent, 
т.б. бағдарла- 
малардың ешқайсысын 
қолданбайды,
 
оқушыларымен және
 
әріптестерімен қарым-
қатынасы жүзбе-жүз 
кездесу және телефон 
байланысымен 
шектелген
Сабақ үдерісінде 
мультимедианы 
қолдану деңгейі 
(фото, бейне, 
аудио файлдарды 
қолдану)
Сабақ барысында 
мультимедианы 
жүйелі және 
тұрақты қолданады 
(ауқымды, 
жүйеленген 
мәліметтер жинағы 
бар)
Мультимедиа 
мүмкіндіктерін 
сабақ барысында 
тұрақты қолданады 
(өткізетін 
сабақтарының 
кем дегенде 70 
пайызында). 
Жинақтау қоры 
қалыптасу үстінде, 
білім мазмұнының 
100% қамтымайды 
(пән бойынша)
Сабақ барысында 
мультимедианы сирек 
қолданады (
өткізетін 
сабақтарының 50 
пайызынан аз), 
материалдары 
жүйеленбеген және 
толық емес (берілген 
пән бойынша білім 
мазмұнына сәйкес) 
 
4
Сабақ барысын 
басқарудағы 
құзыреттілігі
Сабақты 
жоспарлау 
қабілеті
Әдістемелік 
талаптарға сай, 
шығармашылықпен 
дайындайды. Қол 
жетімді және 
ыңғайлы, түсінікті
Сабақтың жоспары 
арқылы сабақтың 
құрылымы, барысы 
жайлы мағлұмат 
алуға болады.
Сабақтың жоспары 
жасалған, бірізділік 
басым
Сабақ уақытын 
дұрыс пайдаланып 
және реттей білу 
қабілеті
Сабақтың әр 
кезеңіне үнемі тиісті 
көңіл бөледі, тиімді 
жұмыс жүргізе 
біледі
Сабақтың әр 
кезеңіне дұрыс көңіл 
бөледі, жүйелілік 
сақталмайды
Сабақтың кезеңдеріне 
дұрыс мән бермейді
Оқушының 
топтағы нәтижелі 
жұмыс істеуін 
ұйымдастыру 
қабілеті
Жұптық, топтық 
жұмыстардың 
мүмкіндіктерін 
тиімді пайдаланып 
отырады
Жұптық, топтық 
жұмыстарды сирек 
жүргізеді, оның 
маңыздылығына 
көңіл бөлмейді
Топтық жұмыс 
жүргізбейді, 
ұйымдастыра алмайды
Оқытудың тиімді 
әдіс- тәсілдерін 
таңдай білу 
қабілеті
Тиімді әдіс-
тәсілдердің 
элементтерін 
сабақтастыра 
отырып, нәтижелі, 
тиімді пайдаланады
Әдіс-тәсілдерді 
пайдаланады, 
өзгертуге құлықсыз
Сабақта дәстүрлі 
немесе бір ғана әдісті 
пайдаланады, жүйелі 
әдіс-тәсілі жоқ
Оқушылардың 
мүмкіндіктеріне 
сәйкес жұмысты 
саралау қабілеті
Әрбір оқушының 
мүмкіндігіне, жас 
ерекшелігіне қарай 
тапсырма береді. 
Түрлі әдіс-тәсілдерді 
ұтымды пайдалана 
біледі
Оқушылардың 
мүмкіндігіне сирек 
көңіл бөледі, 
тұрақсыз
Деңгейлік 
тапсырмалар бермейді. 
Оқушылардың 
мүмкіндіктерін мүлдем 
ескермейді

26
5
Оқу үдерісін 
бағалау 
мен талдау 
құзыреттілігі
Оқушылардың 
жұппен, 
топпен жұмыс 
істеуін бағалау 
критерийлерін 
дайындау қабілеті
Оқушыларды 
жұптық, топтық 
жұмыста 
бағалау үшін әр 
сабақ бойынша 
дескрипторлар 
негізінде үнемі 
критерийлер 
жасайды
Оқушылардың 
жұптық, топтық 
жұмысын 
бағалауға арналған 
критерийлерді сирек 
дайындайды 
Оқушылар білімін 
бағалаудың  нақты 
критерийлерін 
жасамайды
Оқушылардың 
жеке жұмыс 
істеуін бағалау 
критерийлерін 
дайындау қабілеті
Оқушының 
жеке жұмысына 
қалыптастырушы 
баға береді, 
дескриптор арқылы 
критерийлер 
дайындайды
Оқушының жеке 
жұмысын бағалауды 
дайындауда 
ынталандыру 
критерийлері сирек
Оқушы білімін 
бағалауды 
ынталандыру, дамыту 
әдістерін қолданбайды, 
жан-жақты бағаламайды
Оқушы білімін 
бағалауды жан-
жақты дәлелдер 
арқылы нақтылау, 
оқушының уәжін 
бағалау арқылы 
арттыру қабілеті
Оқушы білімін 
бағалауды жан-
жақты дәлелдер 
арқылы нақты 
бағасын қоя 
отырып, одан әрі 
білімін арттыру мен 
жақсы баға алуға 
уәжін арттырады, 
ынталандырады, 
жетелейді
Оқушы білімін 
сыңаржақ 
бағалайды, жан-
жақты бағалау 
мен талдауға мән 
бермейді
Оқушы білімін 
талдау мен бағалауда 
жүйелілік жоқ. Бағалау 
арқылы ынталандыру, 
ішкі уәжін көтеру 
мәселелеріне мән беріп, 
жүзеге асырмайды
Оқушының 
оқудағы 
кемшіліктерінің 
себебін зерттей 
білу қабілеті
Оқушылардың 
оқудағы 
кемшіліктерінің 
себебін анықтайды, 
зерттеушілік 
әдіс арқылы 
интерпретация 
жасайды, баланың 
дамуына жақсы, 
тиімді әсер етеді
Оқушы білімінің 
ақауын нақты 
анықтамайды, 
үстірт қарайды және 
түзету шараларын 
жеткіліксіз жүргізеді
Оқушы білімінің кем 
тұстарын анықтау 
және оны жоюмен 
айналыспайды.

27
4-қосымша
ЭЫДҰ-ның Оқыту мен оқудағы халықаралық зерттеуі (TALIS)
Мұғалімге арналған сауалнама
Халықаралық жоба консорциумы
Оқу үлгерімін сараптау халықаралық қауымдастығы (ХБҚ), Нидерланды
ХБҚ Деректерді өңдеу және ғылыми-зерттеу орталығы (ХБҚ ДӨҒЗО), Германия
Канада статистикасы, Канада
 

28
TALIS туралы
Бірінші Оқыту мен оқу саласындағы халықаралық зерттеу (Teaching and Learning International Survey 
(TALIS))  –  мұғалімдер  мен  мектеп  басшыларына  білім  беруді  талдап,  осы  саладағы  саясатты  дамытуға 
үлес қосуға мүмкіндік беретін халықаралық зерттеу болып табылады. TALIS сауалнамасын осы зерттеуге 
қатысатын басқа 23 елмен бірлесіп, Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы (ЭЫДҰ) мен [Елдің 
атауы] ұйымдастырады.
Бүкіл  ел  бойынша  жиналған  бұндай  деректердің  салыстырмалы  талдауы  елдерге  осы  сияқты 
проблемаларға тап болып отырған басқа елдерді саралауға және басқа да стратегиялық тәсілдерден сабақ 
алуға мүмкіндік береді. Мектеп басшылары мен мұғалімдері кәсіби даму; ұстанымдар мен оқыту әдістері; 
мұғалім  жұмысын  тексеру  және  кері  байланыс;  олардың  жұмысының  мойындалуы;  сондай-ақ  мектеп 
көшбасшылығы, басқару және жұмыс орнындағы проблемаларға қатысты басқа да мәліметтерді ұсынады.
Бұл  сауалнама  халықаралық  деңгейде  жүргізілетіндіктен,  кейбір  сұрақтар  сіздің  ұлттық  мәнмәтінге 
сәйкес келмеуі мүмкін. Бұндай жағдайда оларға мүмкіндігінше жауап беруге тырысуыңызды өтінеміз.
Құпиялылық
Осы сауалнама арқылы жинақталған барлық ақпарат жасырын қаралады. Сауалнама нәтижелері елдер 
бойынша және сол елдегі мектептердің түрлеріне қарай сараланатын болғандықтан, ешқандай есепте сіз 
де, сіздің мектебіңіз де, мектептегі қызметкерлер де аталмайтынына кепілдік беріледі. [Бұл сауалнамаға 
қатысу ерікті және кез-келген адам қай уақытта болса да қатысудан бас тарта алады].
Сауалнама туралы
•
Бұл сауалнамада мектеп білімі мен саясаты жайында сұралады.
•
Сауалнаманы толтыруға шамамен 45 минут қажет.
•
Сұрақта «осы мектеп» деп қолданылғанда, «мектеп» деген сөз ұлттық мектеп дегенді білдіреді.
•
Сұраққа қалай жауап беру керектігі туралы нұсқаулар курсивпен берілген. Көптеген сұрақтар ең 
лайықты жауапты белгілеуді талап етеді.
•
Сауалнамаға жауап беруді аяқтаған соң, өтініш [Ұлттық орталыққа жіберу және күні].
•
Сауалнаманың белгілі бір аспектілері бойынша күмән туса немесе сауалнама туралы және зерттеу 
туралы толығырақ мәлімет алғыңыз келсе, сіз бізге келесі нөмір арқылы қоңырау шала аласыз [Ұлттық 
орталықтың байланыс телефондары].
Сауалнамаға қатысқаныңызға алғыс білдіреміз!

29
Жалпы ақпарат
Бұл сұрақтар сіз, сіздің біліміңіз және сіздің оқытуға арнаған уақытыңыз туралы. Сұрақтарға жауап беру үшін 
тиісті ұяшықты белгілеңіз.
1. Жынысыңыз қандай?
Әйел
Ер

1

2
2. Жасыңыз нешеде?
25-ке дейін
25-29
30-39
40-49
50-59
60+

1

2

3

4

5

6
3. Мұғалім ретінде жұмыспен қаншалықты қамтылғансыз?
Жұмыспен  жартылай  қамтылу  жағдайында  еңбек  шарты  бойынша  сағат  саны  штаттық 
қызметкердің толық оқу жылында атқаратын қалыпты немесе заңмен белгіленген жұмыс уақытының 
90  пайызынан  төмен  болады.  өз  дәрежеңізді  барлық  жұмыс  орындарыңызды  ескере  отырып 
көрсетуіңізді сұраймыз.

1
Толық уақыт

2
Жартылай (толық уақыттың 50-90 пайызы)

3
Жартылай (толық уақыттың 50 пайызынан төмен)
4.
Осы мектепте, сондай-ақ басқа мектепте «ББХСЖ
1
 2» мұғалімі болып істейсіз бе?

1
Иә

2
Жоқ  6-сұраққа көшуіңізді сұраймыз.
5.
Алдыңғы  сұраққа  «Иә»  деп  жауап  берсеңіз,  басқа  неше  мектепте  мұғалім  болып 
істейтініңізді көрсетіңіз.
Мектеп санын жазыңыз
6.
Осы мектепте мұғалім ретінде қандай дәрежеде еңбек етудесіз?
Сынақ мерзімі еңбек шартының мерзіміне кіреді, ол жеке еңбек шарты деп саналмайды.

1
Тұрақты  жұмыс  орны  (қазіргі  еңбек  шартының  мерзімі  белгіленбеген,  қызметкер 
зейнетке шыққанша дейін қолданылады.

2
Еңбек шарты 1 оқу жылынан артық нақты мерзімге жасалған

3
Еңбек шарты 1 оқу жылына немесе одан аз мерзімге жасалған
7.
Сіз алған ең жоғары білім.
Бір нұсқаны белгілеңіз.

1
ББХСЖ 5-деңгейінен төмен

2
ББХСЖ 5В-деңгейі 

3
ББХСЖ 5А-деңгейі, Бакалавр дәрежесі

4
ББХСЖ 5А-деңгейі, Магистр дәрежесі

5
ББХСЖ 6-деңгейі
1
 ББХСЖ – ЮНЕСКО-ның Білім берудің халықаралық стандарттық жіктеуіші (ISCED).

30
8.
Кәдімгі  мектеп  аптасында  төмендегі  жұмыстарды  орындау  үшін  қанша  сағат  (60  минут) 
жұмсайсыз?
Бұл осы мектепте орындалған жұмысқа ғана қатысты. Басқа мектепте орындаған жұмысыңызды 
қоспауыңызды сұраймыз.
Әрбір жол бойынша жауап беріп, өз жауабыңызда мейлінше жақын санды көрсетуіңізді сұраймыз. 
Бұндай жұмыс жүргізбесеңіз «0» деп жазыңыз.
а)
Мектепте сабақ беру (бүтін сынып, топ немесе жеке оқушы)
ә)
Мектепте  немесе  одан  тыс  жерде  сабақты  жоспарлау  немесе  дайындау  (соның 
ішінде оқушылардың жұмыстарын бағалау)
б)
Мектепте  немесе  одан  тыс  жердегі  әкімшілік  міндеттер  (мұғалім  ретінде 
орындайтын әкімшілік міндеттер, құжаттар және басқа да шаралар)
в)
Басқа (толық сипаттап жазыңыз)___________________________________
9.
Мұғалім ретінде істеп жүргеніңізге көп болды ма?
Мүмкіндігінше,  ұзақ  жұмыс  істемеген  уақытты  есептемеңіз  (мысалы,  еңбек  жолындағы 
үзілістер) 
Бірінші 
жылым
1-2 
жыл
3-5
 жыл
6-10 жыл
11-15 жыл 16-20 жыл
20-дан артық

1

2

3

4

5

6

7
10.
Осы мектепте мұғалім ретінде істеп жүргеніңізге көп болды ма?
Бірінші 
жылым
1-2 
жыл
3-5
 жыл
6-10 жыл
11-15 жыл 16-20 жыл
20-дан артық

1

2

3

4

5

6

7
Кәсіби даму
Бұл  зерттеуде  кәсіби  даму  ұғымы  адамның  дағдылары,  білімі,  тәжірибесі  және  басқа  да  педагогикалық 
қасиеттері деген мағынада қолданылады. 
Бастапқы педагогикалық білімнен кейін алған кәсіби дамуды ғана көрсетуді сұраймыз.
11.
Соңғы 18 айдың ішінде төменде көрсетілген кәсіби даму түрлерінің қайсысына қатыстыңыз, 
және де алған біліміңіздің мұғалімдік тәжірибеңізге әсері болды ма?
Төмендегі сұрақтың әрқайсысына (А) тармағынан бір жауап таңдаңыз. Егер (А) тармағында 
«Иә» деп жауап берген болсаңыз, бұл білімнің Сіздің мұғалімдік тәжірибеңізге әсерін көрсету 
үшін (Ә) тармағынан бір жауап таңдаңыз.
(А)
Қатысу
(Ә)
Әсері
Иә
Жоқ
Әсері 
жоқ
Әсері 
аз
Әсері 
орташа
Әсері 
зор
а)
Курстар/семинарлар 
(мысалы, 
пән  бойынша,  оқыту  әдістері 
бойынша,  оқуға  қатысты  басқа 
тақырыпта)

1

2

1

2

3

4
ә)
Білім 
беру 
саласындағы 
конференциялар/ 
семинарлар 
(онда  мұғалімдер  және/немесе 
ғалымдар 
өз 
зерттеулерінің 
нәтижелерімен 
таныстырады, 
білім 
беру 
проблемаларын 
талқылайды)

1

2

1

2

3

4

31
б)
Біліктілік бағдарламасы (м, дәреже 
алуға бағытталған бағдарлама)

1

2

1

2

3

4
в)
Танысу 
мақсатындағы 
басқа 
мектептерге сапарлар

1

2

1

2

3

4
г)
Мұғалімдердің 
біліктілігін 
арттыру 
үшін 
арнайы 
құрылған  мұғалімдердің  кәсіби 
қоғамдастығына қатысу

1

2

1

2

3

4
ғ)
Сізді  қызықтыратын  тақырыптар 
бойынша  жеке  немесе  бірлескен 
зерттеулер

1

2

1

2

3

4
д)
Мектеп  іс-шараларының  ресми 
бөлігі ретінде жүретін тәлімгерлік 
және/немесе  әріптесті  қадағалау 
және коучинг

1

2

1

2

3

4
12.
Жалпы алғанда, соңғы 18 айдың ішінде кәсіби даму курстарына неше рет бардыңыз?
Бүтін күндерге айналдырыңыз. Егер бір күн де бармасаңыз «0» деп жазыңыз.
күн
Егер «0» деп жауап берген болсаңыз, 17-сұраққа көшіңіз.
13.
Олардың ішінде неше күн міндетті болатын?
Бүтін күндерге айналдырыңыз. Егер бір күн де бармасаңыз «0» деп жазыңыз.
күн
14.
Соңғы 18 айда барған біліктілікті арттыру курстарының неше лекциясы үшін өзіңіз ақы 
төледіңіз?
Бір нұсқаны таңдаңыз.
Біріне де төлеген жоқпын
Бірнешеуі үшін
Барлығы үшін

1

2

3
15.
Соңғы 18 айда барған біліктілікті арттыру курстары кезінде сіз жұмыстан босатылдыңыз 

жүктеу/скачать 5,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: