110 4. Төртінші сипаттама жекелеген мұғалімдермен тығыз
қарым-қатынас құруға
негізделеді, бұл арқылы олар бір-бірін оқытып, өзара білім алады.
Ынтымақтастық және алқаластық Мұғалімнің көшбасшылығы жеке дамуға ғана бағытталмаған. Оның негізгі міндеті
әріптестеріне жаңа идеяларды сынақтан өткізуге және өздеріне басшы рөлдерін алуға
ынталандыруға көмектесуге негізделеді. Ынтымақтастық мұғалім көшбасшылығының
«жүрегі» болып табылады, өйткені көшбасшылық ұжым болып енгізілетін өзгерістерге
негізделеді. Мұғалімнің көшбасшылығы иерархиялық бақылаудан өзара бақылауға көшіп,
мектеп ішіндегі билікті қайта бөлуге негізделеді. Мұғалімнің көшбасшылығы анағұрлым
тиімді болу үшін оның барысында өзара сенімділік пен қолдау көрсету орын алуға тиіс.
Көшбасшылыққа деген осы көзқарас иерархиялық емес, федералдық болып отыр. Бұл
көзқарас әрі кең, әрі шектеулі: ол құндылықтар тұрғысынан шектелгенімен, эксперимент жасау
және тарихи болжамдарға күмәндану құқығы тұрғысынан кең болып келеді.
Мектеп көшбасшылары төмендегідей қызмет түрлері арқылы мұғалімдерге шешім
қабылдауға қатысып, мектептің дамуын басқаруға мүмкіндік береді:
• мектеп аясында жауапкершілік алу мен басқару құқығын кеңінен бөлу;
• мұғалімдер арасында шешім қабылдау құқығын бөлу;
• мұғалімдерге шешім қабылдау үшін өз комитеттерін құруға рұқсат беру;
• мұғалімдер ұжымының пікірін назарға алу;
• топ болып кеңесу арқылы проблемалардың тиімді шешімін қабылдауды қамтамасыз
ету;
• мұғалімдерге өзін-өзі басқару құқығын беру;
• мұғалімдерде бірлесіп жоспарлауға уақыт болуы үшін жұмыс жағдайын өзгерту;
• мектептегі жаңа бастамаларға қатысты шешім қабылдауға толыққанды тартуды
қамтамасыз ету;
• мұғалімдердің кәсіби дамуы үшін мүмкіндік тудыру.
3. Мұғалім көшбасшылығының артықшылықтары Мектеп тиімділігін арттыру Мұғалімдер арасындағы ынтымақтастық – бұл мектепті жетілдіру мен өзгертудің
қажетті серігі және оның тиімділігін арттырушы фактор екендігі анықталған. Мұғалім
көшбасшылығының негізіндегі жалпы мақсаттар мен құндылықтар да тиімді мектептерді құру
үшін елеулі және маңызды шарт болып табылады.
