18-СОӨЖ тақырыбы:Компоненттері шартты рай формасы арқылы байланысқан сабақтас құрмалас сөйлемдер
Тапсырмалар: Компоненттері шартты рай формасы арқылы байланысқан сабақтас құрмалас сөйлемдерге 10 мысал теріп жазып, толық синтаксистік талдау жасаңыз.
Есеп беру түрі: синтаксистік талдау.
СӨЖ тапсырмалары:Сабақтас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық жүйеде алатын орны.
Есеп беру түрі: Реферат
Аталған тілдік амалдар сабақтас кұрмалас сөйлемді жасау үшін қатыса келе, олар құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерінің де негізін құрайды. Біз жоғарыда сабақтас құрмалас сөйлемнің бағыныңқы сыңарының басыңқымен байланыстыруда түрлі етістік түлғаларының түйдектелу жүйесін анықтадық. Осы арада мынаны да айта кеткен жөн. Осы етістіктер мен есім-көмекшілердің бір түрінің өзі арқылы әр түрлі қатынасты көруге болады. Бір ғана көсемшелі бағыныңқы сөйлем арқылы амалды да, мезгілді де тануға болады. Осы құрамды байланысу тәсілдері түбінде сабақтас құрмалас сөйлемнің түрің айқындаудағы негізгі фактор да болып саналады.
1.Шартты бағыныңқы сабақтас 2.Қарсылықты бағыныңқы сабақтас
Терминдер мен анықтамалар
Дәрістің топтама-тәсімі ( тірек конспектісі немесе тезистер)
1.Шартты бағыныңқы сабақтас Шартты бағыныңқы сөйлемде алғашқы сыңар басыңқыдағы іс-әрекеттің орындалу-орындалмау шартын көрсетеді. Шартты бағыңқы сабақтас қайтсе? не етсе? не еткен? қайтпейінше? не етпейінше? қайткенде? не еткенде? сияқты сұрауларға жауап береді. Бұл сөйлем түрінің де жасалу жолдары: