Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9
жүктеу/скачать 28,1 Mb. Pdf көрінісі
|
| 13.15-сурет
көрсетілген. 3 = 1—2; ал Na+ ионды тоғының уакытка тәуелділігін көрсетеді. Бұл сызықтың а бөлігі натрий каналының ашылуына, ал 6 бөлігі — жабылуына сәйкес келеді. Ионды арналар — нәруызды негізді (§13.3 және 13.11-суретті караңыз). Олар әртүрлі иондарды тандап өткізеді. Бұл арна улы молекулаларымен жа- былып (тоскауыл) калуы мүмкін, онын өткізу кабілеті кейбір дәрілерге бай- ланысты. Сондыктан мембранадағы ионды арналар теориясы молекулалы фармакологияның маңызды бөлігі болып табылады. Ходжкин және Хаксли жоғарыдағы тәжірибе негізінде математикалык мо- дельдеу аркылы әртүрлі кұрылымның эсер потенциалын сипаттайтын кисык- тар алды. Олар дербес жағдайда мембранадағы косынды токтың тығыздығын тапты: j = С + (Ф - Фк) g к л4 + (Ф - Ф„а) S Na т'һ + (Ф - Ф,) gy, ( 1 3.43) мұндағы С — бірлік ауданға кететін мембрананың электр сыйымдылығы; Ф — эсер потенциалы (мембрананын ішкі және сыртқы беттерінің потенциал айырымы); Фк, ФМа, ф — К+, Na+ және баска иондардың сәйкес тегіе-тендік потенциалдары; ~gK, g w g — ашык арнаға сәйкес келетін сәйкес иондарға мембраналардың меншікті өтімділігі; п — К+иондары үшін; т — 1Ча+иондары үшін белсенді каналдар үлесі; һ — жабылмайтын натрий каналдарының үлесі. Сонымен мембрана аркылы өтетін ток тығыздығы мембрананың ішкі және сыртқы беттерінің зарядтарының өзгерісінен және мембрана аркылы өткен иондардан туындайтын өткізгіштікті токтардан туындайтын сыйымды- лык тоғынан (ығысу тоғы) және (13.43) тендеуінің оң жағындағы үш косынды тұрады. Жүйке талшыктары аркылы эсер потенциалының таралу механизмі ка- лыпты физиология курсында карастырылады. Бүл үдерістін математикалык сипаттауы дербес туындылы (телеграфты тендеу) тендеуге алып келеді, ол электромагниттік толкындардың екі өткізгішті сыммен немесе коаксиалды ка- бельмен таралу тендеуіне ұксас. Телеграфты тендеудін жазылуының бірнеше формасы бар: dtp жүктеу/скачать 28,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|