Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9
жүктеу/скачать 28,1 Mb. Pdf көрінісі
|
| 24.6-сурет
да болатынын түсіндіреді. Монохроматты жа- рык калындығы озгермелі пластинаға түскенде онын әрбір / калыңлыгы ушін интерференция шарты орындалады, сондыктан пластинада жарык және карай# ы жолактан гүрагын сызыктар пайда болады, оны бірдей калындыкты сы #ык rap леп атайды. Мүндай параллель сызыкгар сынада (24.6-сурет) линза мен пластина ара- сындагы ауа кабагында пайда болады, оны Ньютон сакиналары деп атайды. калындығы езгермелі пластинаны ак түсп жарыклен жарыктандырсак. онда әртүрлі түсті жолактар мен дактар пайда болады: түрлі түсті сабын плен- касы. ксйбір күстардың түрленген канаттары. Бүл жағдайда пленканын толык мөлдір болуы шарт емес. Осы түрғыдан жүка пластинаға интерференция ку- былысын тәжірибеде пайдаланудын манызы зор. олар оптикалык жүйелен жарыкгың щағылуын азайтады және ол жүйеге гүсетін жарык энергиясынан кебірек болуына септігін тигізеді. мысалы фотопластинаға. көзге және т.б. Осы чакслтта оптикалык жүйенің бетін металл оксидінін жүка кабатымен көмкереді. ол берілген толкыннынспектрі үшін шағылған сәуленін азаюына мүмкіндік береді. Соның нәтижесінде өткен жарыктын үлесі артады Оптика лык беттерді арнайы пленкамен каптауды оптикада жарык әлсірету деп атай ды. ал ондай каптамасы бар оптикалык күрылғыларды — оптикашк жарык аі сірету деп атайды. Егер шыны бетіне арнайы тандалып алынған кабаттарлы койсак. онда иіағылыстырушы жарык фильтрін жасауға болады. олар белплі арадыктағы таткын үзындыкты шағылыстырады және еткізеді. 24.3. ИНТЕРФЕРОМЕТРЛЕР ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚОЛДАНЫЛУЫ. ИНТЕРФЕРЕНЦИЯЛЫҚ МИКРОСКОПТАР ТУРАЛЫ ТҮСІНІК Жарык интерференциясы арнайы күралдарда колданылады. оларлы интер ферометр деп атайды. Олар толкын ұзындығын өте жоғарғы дәлдікпен өлшеу үшін. аз кашыктыктарды. заггын сыну көрсеткішін және оптикалык беттерлж сапасын аныктлу үшін колданыдады. 24.7-суретге Машке.іьсон интерферометрлік принципті сызбасы керсетіт ген. ал екі сәулелі топка жатады. себебі ондағы жарык толкыны екіге ажыра- тылып әртүрлі жол жүріп. кайта косылғанда, интерференпияға үгпырайлы Бірнеше тағылузан аса көптеген сәулелер болуы мүмкін. алайда оларлын каркындылығы айтарлыхтай емес. 5 жарык көзінсм I монохроматты сөу- лс 45" бұрышпен А жаты к параллель шынм пласгинаға түседі, оныңарткы беті жартылай мөлдір, өте жүка күміс кабатымсн капталған. () нүктесінде сәуле 2 жөне 3 скі сәулеге бөлі- неді, олардын каркындмлыгы жуык түрде бірдей. 2 сөулс I айнага жстіп піаіылысады да А пластинасында сынып, ол пластина- дан 2' сөулесі шығады. 3 соуле <> нүктесінен II айнаға жетіп шағылысалы да Л нласти- насына кайта ксліп жаргылай міағылысады да З’ сәулесі пайда болады. 2’ жөне 3’ сәулслсрі адам койне түседі.олар коге- рентті, олардың интерференциясы тіркследі. I ж,»нс II айннлар солай орналас- тырылған. жүктеу/скачать 28,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|