Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9


Ф0  шамаларды, сонымен катар со немесе  Е



Pdf көрінісі
бет266/387
Дата10.12.2023
өлшемі28,1 Mb.
#135579
1   ...   262   263   264   265   266   267   268   269   ...   387
Байланысты:
Ремизов А.Н. Медициналық және биологиялық физика (1)

Ф0 
шамаларды, сонымен катар со немесе 
Е
 
мүмкін мән- 
дерді табу үшін шекаратык шарттарды карастырамыз:
1) д- = 0, ф0 = 0 болған кездегі (28.17) формуласына осы мәндерді койыл
° = у 0' cos(° + Ф0) = Vo' costPo тендеуін аламыз. Бір ғана мәннін физика- 
лык мағынасы болады: coscp0 = 0, бүіян фо = */2;
2 ) 
а
= /, у = 0. Ескерсек (28.17) формуласы мы на турде жазылады: 
0 = y 0cos(co/+ л/2). Бір ғана мәннін физикалык мағынасы болады: 
cos(cо/+ я/2) = 0. немесе со/+ л/2 = (2л+1)(я/2), бүаан:
(ОІ = нк/1,
(28.18)
мұндағы 
п
— толык сан. ол мынадай мәндерді кабылдайды 1, 2, 3..., карама 
карсы жағдайда кез келген дг-тін мәнінде w = 0. бұл потенциалдык шүңкыр- 
да электронный болмайтынын көрсетеді. 
п негізгі кванттык сан
деп атала- 
ды.(28.15) формуласынан 
Е
 
= А*ш/(8л:/п) энергияны тауып. (28.18) ескерсек. 
онда:
£ = 
[һ2/(ЬтГ-)]п2.
(28.19)
Е
кезіндегі 
п
индекс, 
п
негізгі кванттык саннын әртүрлі мәніне эр энергия 
сәйкес келетінін көрсетеді.


(28.18) -ден ш-ні (28.17)-ге койып және ср0 = 
п/2
ескерсек, онда:
V = v|/0 cos 
( п х к / l + к / 2 ) =
у 0 
cosh
(
x n / l +
'/ 2). 
(28.20)
(28.19) және (28.20) шамаларын талкылаймыз.
Потенциал шұнкырдағы электрон үшін Шредингер тендеуін шешуде еш- 
кандай қосымша постулаттарсыз дискретті, энергияның кванттык мәніне 
келтіреді:
£, = А2/( 8 т /2), 
Е2
= [А2/(8/и/2)]4 және т.б.
Электронный әртүрлі күйлеріне сәйкес £,, £,, £ 3, £4 энергетикалык деңгей- 
лері сызбалы түрде 28.8-суретте көрсетілген. Көрші деңгейлердің 
п
+ 1 және 
п
энергия айырымын есептейік:
Д £ = £ +1- £ =А2(я+1)2/(8ш/2)-А2и2/( 8 т /2) =

һ2(п2+2п+
1 —я2)/(8/и/2) = 
һ2(2 п + \)/(Ы Р ).
(28.21)
(28.21) 
өрнектен көрініп тұрғандай 
п
мәнінің нақтыланған кезінде көрші 
энергиялардың айырмашылығы потенциалдышұңкырдың өлшемі неғұрлым 
үлкен болса, соғұрлым аз болады. Мысалы үшін 
п =
1 болғандағы 2 жағдайды 
карастырайық:
1) / = 510-10 м бұл атом өлшеміне жуык түрде сәйкес келеді; онда 
Д£ =4,5 эВ. Бұл сутегі үшін Бор теориясы бойынша есептелініп алынған 
мәніне дәл келеді;
2) /= 10_1 м бүл потенциалды шұнкырдың ені сондай мәнге ие болады, онда 
электронды еркін деп карастыруға болады, бүл кезде Д£ =1,1 • 10-16 эВ.
Бүл дискреттілік өте аз, бұл жағдайда электронный энергиясы үздіксіз өзге- 
реді. (28.20) тендеуін квадраттасак электронды потенциалды шүңқырдыңәрбір 
нүктесінде табу |v|/|2 ыктималдылығының тығыздығын аламыз. 28.9-суретін- 
де әртүрлі дискретті күйлердегіх шамасынан, яғни кванттык сандардан |vp|2 
тәуелділігінің графигі көрсетілген. Суреттен электрон потенциалды шүңқыр- 
дың әр нүктесінде әртүрлі ықтималдылықпен болатыны көрініп тұр. Кейбір 
нүктелерде электронный аныкталу ыктималдылығы 0-ге тең. Бұл классикалык 
физиканың түсінігіне мүлдем бөлек жағдай, өйткені ол түсінік бойынша потен­
циалды шұнкырдың кез келген орнында бөлшектің аныкталу ықтималдылығы 
тең шамалы (28.10-сурет). Бір айнымалы шамадан тәуелді болады. Шредингер
t
I
I
и
oo
*


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   262   263   264   265   266   267   268   269   ...   387




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет