Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9


непзп айырмашылыты еокершаи 1 ) курделі атомдарда электрондардык озара осе;рлеру мо »окестде рліфдыг  энсргиялары  я



Pdf көрінісі
бет270/387
Дата10.12.2023
өлшемі28,1 Mb.
#135579
1   ...   266   267   268   269   270   271   272   273   ...   387
2
непзп айырмашылыты еокершаи
1 ) курделі атомдарда электрондардык озара осе;рлеру мо »окестде рліфдыг 
энсргиялары 
я 
тана емес, .-дег. дс т-оусдд; орлады
2 ) екінш і айырмашылык Д ауди припиш и оииы нид ати»иы 4 Б ф дет ju*m
саны о а р е ю
элект рон *один да кои) O
oju
. аллирщи
кяпыгт п куһіе еэйкес KeJTer тн эдектринды конфн* урацтц. тчтры-itarw- ороц 
атомньн электрона, ен аз энеріил алута тырыищы Етер Паул* принцип


болмаса, әрбір электрон ең төменгі энергетикалык деңгейде орналасуға ты- 
рысатын еді. Шындығында кейбір шекті жағдайдан баска электрондар сугегі 
атомындағыдай күйлердің ретімен орналасады 29-кесте.
Бірдей негізгі квантты саны бар электрондар кабат кұрайды. 
п
= 1, 2, 3, 4... 
кванттық сандарына сәйкес 
К, L
, Л/, 
N
кабаттар деп аталады. Бірдсй п және 
жұп мәндері бар электрондар қабықшаның кұрамына енеді де, олар сутсгі ато- 
мының электроны үшін күйіне сәйкес кыскаша белгіленеді: Is, 2s, 2
р
жонс т.б. 
Сонымен, мысалы, 25 — қабыкша, 2
р
— электрондар жәнс т.б. Қабыкдіада 
электрондар саны оң жақтан жоғары карай шамамен кабыкшаның символика- 
лык жазбасы түрінде, мысалы 2
р4.
Атомдаты электрондардыц кабыкша бойын- 
ша таралуы (электронды конфигурациялар) келесі гүрде көрсетіледі: азотүшін 
Is2, 2s2, 2
р \
кальций үшін Is2, 2s2, 2
рь,
3s2, 3
рь,
4к2және т.б.
Күрделі атомдардың электрондарынын энергиясы 
п
санынан ғана емес, /ден 
де тәуелді, бірак Менделеевтің кестесініц күрылымы атомның күрдслігіне карай 
кабаттың біртіндеп толтырылуы әркашан болмайды. Калий- 
де (Z = 19), мысалы, 
М
кабатын толтырудыц орнына (Is2, 
2s2, 2
рь,
3s2, 3
рь,
3
а'
мүмкін болды) 
N
кабатының толтырылуы 
басталады да, келесі электронды кон(|)иіурация күрі.ілалы: 
A'd
_________ 10 
Is2, 
2s\ 2р\
3s2, Зл6, 4s'.
5s---------------2 
Кабаттарды калыпты толтырудан үксас ауытқулар баска
да элементерде бар. Әр уакытта жалпы ерсже орындалады: 
козбаған атомның электрондары ен аз энері иясы бар күйде 
және Паули принципіне сәйкес болады.
28.13-суретте күрделі атомный энергетикалык күйі жоне 
оған сәйкес электрондар саны сызбалы түрле көрсетілген.
Корыта келе, көп электронды атомның күйі келесі 
кванттык сандармен аныкталады: 
L
— атомнын толык ор- 
биталык моменті, ол 0, 1, 2, 3 және т.б. мәндсрін кабыл- 
дайды1; / — атомның толык моменті, ол мынадай бірлікте 
| І —5|-тан |/,+5|-ға дейін аралығымен;
5 — атомнын нәтижелі спиндік моменті; магнитті момент /и, ол 
Z
өсіне 
атомнын толык моментінін дискретті мәнін алатын проекциясын аныктайды:
(28.36)
.14
-10
:124
-6
: 2°
-6
-10
-2
-6
-2
-6
-2
1s


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   266   267   268   269   270   271   272   273   ...   387




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет