Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9
+ //2 v , _ т ( , л + 1 / 2 = т _ І Р _ і Л У
жүктеу/скачать 28,1 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Импульс моменті
| + //2
v , _ т ( , л + 1 / 2 = т _ І Р _ і Л У _ / j х сЬс / з 3/ \ 8 + 8 / = ml 2 12 (5.20) - 1/2 Осындай жолмен есептелінген массасы т симметриялы денелердің әр түрі үшін инерция моментін көрсетейік: ► іші қуыс біртекті цилиндр : г — оның ішкі радиусы, R — сыртқы радиусы. Олардың өсі цилиндрдің геометриялық өсімен дәл келеді (5.7-сурет): J = m ( r 2 + R 2) / 2; (5.21) ► жща қабырғалы цилиндрдің (R ~ г ) немесе сакиналар [(5.21) караңыз]: J = m R 2; (5.22) ► біртекті біртутас цилиндр (г = 0) немесе дискілер [(5.21) караныз]: J = m R2/2- (5.23) ► біртекті иіардыц, оның центрі арқылы өтетін өске қатысты: J = 2/ bmR2\ (5.24) ► тіктортбурыиіты параллелепипед оның 0 0 ’ өсіне катысты центр аркылы өтетін табанының жазыктығына перпендикуляр (5.8-сурет): Жоғарыда көрсетілген мысалдардың барлығында айналу өсі дененің масса- дар центрінде орналаскан. Ал айналу өсі масса центрінде жатпайтын денелер үшін Гюйгенс теоремасы колданылады. Бұл теорема бойынша дененің қандай да бір ОО’ айналу өсіне катысты инерция моменті: J = J 0 + md1, (5.26) мұндағы JQ — дененің масса ОО’ центріне қатысты паралель өсте жататын инерция моменті; d — екі паралель остер арасындағы қашықтык; т — дененің массасы (5.9-сурет). Инерция моментінін өлшем бірлігі килограмм-метрдің квадраты (кг м2). О Импульс моменті Айналмалы өске қатысты материалды нуктенің импульс моменті (қозғалыс молшерінің моменту) деп нуктенің импульс моментінің айналу өсіне дейінгі қа- шықтығына көбейтіндісінің шамасын айтамыз: L = р г. — тх> г . (5.27) и.= сог, және / = mr f , болғандықтан: L. = т. со гг. = m.rf со = / со. (5.28) Дененің импульсі момент den, осы айналмалы өске қатысты денені қурайтын нуктелердің момент импульстерінің қосындысын айтамыз: N L = Z /ю . (5.29) /=1 Кдтты денелердің барлық нүктелерінін бұрыштық жылдамдығы бірдей бол- ғандықтан, со-ны косындыдан шығарамыз [(5.29) караңыз]. Сонда: N L = со X / = оо/, /=1 (J — дененің өске катысты инерция моменті) немесе мұны векторлы түрде жазсақ: L = ш / . (5.31) Сонымен, импульс моменті нүктенің инерция моментін бұрыштык жыл- дамдыкка көбейткенге тең. Бұдан импульс моментінің векторы мен бұрыштык жылдамдықтың векторының бағыттары бірдей болатындығы шығады. Импульс моментінің өлшем бірлігі секунд ішіндегі килограмм-метрдің квад раты (кг - м 2 с-1)- (5.31) формуласы ілгерілемлі козғалыс кезіндегі импульстің формуласымен салыстыру маңызды. жүктеу/скачать 28,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|