Бактерия жасушасының құрылысы: негізгі құрылымдық компоненттері және олардың қызметі


Адам ағзасының микрофлорасы: құрамы, негізгі қызметтері. Эубиоз және дисбиоз



бет10/22
Дата07.12.2022
өлшемі9,38 Mb.
#55686
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   22
14. Адам ағзасының микрофлорасы: құрамы, негізгі қызметтері. Эубиоз және дисбиоз.


Адам ағзасының қалыпты микрофлорасында шамамен микроорганизмдердің 500 түрі мекендейді. Олар бір-бірімен және адам ағзасымен тепе-тең жағдайда болады. Бұл микроағзалардың көпшілігі адамға зияны тимейді. Қалыпты жағдайда ағзаның барлық ұлпалары микробтардан таза. Ағзаның микробиотобы – ауаның газды құрамына, фермент және иммундық факторлердің спектіріне, зат алмасу өніміне және тағы басқа биологиялық белсенді заттарға, экзогенді заттардың жиналуына қарай ажыратылады. Бұл параметрлер ауыз қуысында, асқазанда, өңеште, ащы, тоқ ішектерде, қынапта, мұрын қуысында, жоғарғы және төменгі тыныс жолдарында, теріде әртүрлі. Сыртқы ортамен байланысатын ұлпалар мен қуыстар – ашық биологиялық жүйе болып табылады және микробтар көп шоғырланған. Шығуына қарай әрбір биотоптың табиғи микрофлорасын тұрақты және кездейсоқ деп бөлеміз.
Теріде аэробты және анаэробты микробтар болады.
Ересекадамда микроорганизм 1014 дара мөлшерінқұрайды. Қалыптыжағдайда 1 см2 теріде 80000 микроорганизм болады.
Ауыз қуысының микробоценозы - әртүрлі, ондамикробтардың 300 түрі бар, бактериялардыңмаксималдыконцентрациясы 1 г сілекейде 108-1011- болады. Ауызқуысының анаэробты микрофлорасы балаларда тіс шыққан кезден бастап қалыптасады.
Асқазан жән еөңеш микрофлорасы – денісаубалалар мен үлкенадамдардатұрақтыемес, олқабылдағантағамсапасынабайланысты.
Асқазанда – лактобацилла, стрептококк, хеликобактерияжәнеқышқылғатұрақтыашытқытәріздісаңырауқұлақтарболады. Микробтарсауасқазанда 102-103-тен аспайды.
Денісауадамныңішегіндемикробтарөтекөптығызшоғырланады, 200м2 жердешамамен 1012-1014 бактерияларболады. Микробтарконцентрациясыішектердіңәрбөліміндеәртүрлі.
Ащы ішек микрофлорасы – мықынішектебактериялардыңжалпы саны 106, ал қалғанбөлімдерінде 104-нен аз. Егер 12 еліішектежәнеащыішекте стрептококк, лактобациллажәневейлонелла басым болса, мықынішекте –ішектаяқшасыжәнеанаэробтыбактериялар басым болады.
Тоқ ішекте 500 - ге жуық микроорганизмдер өмір сүреді, оның 97% анаэробатар.
Бүйректер, несепағарлар, қуық, жатыр, простата әдеттестерильді.
Микрофлора құрамының адам жасына карай өзгеруі. Нәресте стерильді болып туылады, бірақ туу жолдарынан өткенде ілеспелі микрофлораны жұқтырып алады. Микрофлораның қалыптасуы нәресте ағзасының микрофлорасымен және қоршаған орта микроорганизмдерімен қатынаста дамиды. Алғаш микробтар нәрестенің терісіне, шырышты қабығына түседі, әрі қарай микрофлораның қалыптасуы босану болған ортаның санитарлық жағдайы мен қоректендіру типіне байланысты. Нәрестенің айлығында қалыпты микрофлорасы ересектердің микрофлорасымен ұқсас және тұрақты болады.
Ағзаның қалыпты микрофлорасы адам өмірінде маңызды роль атқарады. Қалыпты микрофлора патогенді және шіріткіш микрофлораға қарсы антагонистік қасиетке ие, ол сүт қышқылы, сірке қышқылы, антибиотиктер, бактериоциндер өндіріп әсер етеді; аса жоғары биологиялық потенциалы есебінен бөтен микрофлорамен бәсекелеседі. Ішекте 1,5 кг микроорганизмдер бар, олардың антигендері иммундық жүйені белсенді етеді.
Эубиоз
Эубиоз (нормобио-ценоз, нормофлора) — бұл дені сау адамның АІЖ-ін колонизациялайтын және адам денсаулығын сақтау үшін қажетті биохимиялық, метаболикалық және иммундық тепе-теңдікті сақтай алатын, оның тіршілік ету ортасының әртүрлі орындарында (биотоптарда) белгілі бір сандық және сапалық (түрлік) құрамымен сипатталатын микроорганизмдер қоғамдастығының эволюциялық-филогенетикалық қалыптасқан жиынтығы
Дисбиоз
Ішек дисбиозы (дисбиозы) ішек микрофлорасының сапалық және/немесе сандық өзгеруі1 деп аталады.
Ішек дисбиозының дамуының ең көп таралған себебі-антибиотиктерді қолдану.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   22




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет