БМН
|
қызметі
|
Зақымдану клиникасы,
паралич
|
тітіркенуі
|
зерттеу әдістері
|
I жұп
nervus olfactorius
иіс сезу нерві
Сезімтал нерв
|
Иіс сезу
|
1. Аносмия
2.Гипосмия
(ринит, этмоидит, мұрын қуысының ісігі, бас ми жарақаты, ми ісігі)
3.Гиперосмия (истерия, наркомания)
4.Паросмия(шизофрения, анемия)
|
Иіс сезу елесі (эпилепсия аурасы) – самайдың сыртқы бөлігі
|
Көзі жұмылған күйде иістерді ажыратуды тексеру
|
II жұп
nervus opticus
көру нерві
сезімтал нерв
|
1.Көру өткірлігі
2.Көру аясы
3.Түстерді ажырату
|
1.Амавроз, амблиопия
2.Гемианопсиялар
3.Дальтонизм
|
Көрру елесі (эпилепсия аурасы) – шүйде бөлігі
|
1.Сивцев кестесі
2.Периметрияны балғамен анықтау
3.Рабкин кестесі (пигментті кесте)
|
III жұп
nervus oculomotorius
көзқимылдатқыш нерв
аралас нерв (қозғалтқыш және парасимпатикалық талшықтары бар)
|
1.Көз алмасын қимылдату
2.Қабақты көтеру
3.Қарашықтың жарыққа реакциясын қамтамасыз етуі
|
1. Птоз
2. Сыртқа карай қылилық
3. Диплопия
4. Мидриаз
5. Аккомодация параличі
6. Конвергенция параличі
7. Экзофтальм 8.Офтальмоплегиялық синдром
9.Аргайл- Робертсон синдромы (нейросифилис)- қарашықтың жарыққа реакциясы жоқ болғанымен, аккомодация мен конвергенция сақталған.
|
10.Аргайл- Робертсон кері синдромы (Экономо летаргиялық эпидемиялық энцефалииті) - қарашықтың жарыққа реакциясы сақталғанымен, аккомодация және конвергенция бұзылган
11.Вебер синдромы (ми аяқшасы зақымданғанда) – III БМН парезі + қарама қарсы жақта спастикалық гемиплегия
|
1. Қабағының симметриялығына мән беру
2. Көз алмасының қимылын тексеру балғамен «Н»әрпін салу
3. Диплопияны анықтау
4. Қарашықтың жарыққа реакциясын тексеру
5. аккомодация мен конвергенцияны анықтау балғамен
|
IV жұп
nervus trochlearis
шығыр нерві
қимылдатқыш нерв
|
m.obliquus superior иннервациялап көзді сыртқа және төмен қаратады
|
Параличі – Көз алмасы жоғары және ішке қарайды, диплопия (бас ми жарақаты)
|
–
|
Көз алмасының қимылын зерттеу балғамен
|
VI жұп
nervus abducens
әкеткіш нерв
қимылдатқыш нерв
|
m. rectus lateralis латеральды тік бұлшық етті қимылдатып, көзді сыртқа қарай қозғалтады
|
1. Ішке қарай қылилық, диплопия
2. Фовиль алмасушылық синдромы: VI жұп және VII жұп парезі +қарама қарсы жақта орталық гемиплегия
|
–
|
Көз алмасының қимылын зерттеу балғамен
|
V жұп
nervus trigeminus
үшкіл нерв
аралас нерв
|
1. Бет, мұрын, ауыз қуысы, тіс және мидың қатты қабығының сезімталдығын қамтамасыз етеді.
2.Шайнау бұлшық етін қимылдатады
|
1.Невралгия – беттің жарты бөлігіндегі ұстамалы найзағай соққандай қатты ауру сезімі
2. Анестиезия зақымдану тармағына байланысты
3.Герпес бөртпелері (Гассер түйіні)
4.Зельдер зоналары бойынша беткей сезімталдықтың болмауы (ошақ nucleus tractus spinalis n.trigemini болса)
|
5.Валленберг -Захарченко алмасушылық синдромы:
-ошақ жақта жұмсақ тандай, жұтқыншақ пен дыбыс байламдарының салдануы, Горнер синдромы, мишықтық атаксия, нистагм және |
