Басқару экономикасы



бет29/112
Дата24.02.2022
өлшемі1,31 Mb.
#26296
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   112
P(теңге)































b

c



a









Q

3.2 сурет. Қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді мезгілдеріндегі икемділік
Әр сұраныс қисық сызықтары (-ден - ке дейін) айтарлықтай икемсіз болып келеді. Бастапқы a нүктесін алайық. Бұл нүктеде баға , көлемі - ге тең.

Егер баға -ге дейін көтерілсе, қысқа мерзімді мезгілде тұтынушылар сұраныс көлемін b нyктесіне дейін төмендетеді (- ге дейін), тұтыну көлемі болмашы өзгереді. Уақыт өткен сайын тұтынушылар ауыстырушыларды пайдалануға көшеді, жаңа сұраныс қисық сызығы пайда болады және сұраныс с нүктесінде көлемімен орналасады. Сөйтіп, сұраныс көлемінің ұзақ мерзімді өзгеруін бейнелеу үшін a мен c нүктелерін байланыстыруымызға болады.

Одан кейін үнемі өсіп тұратын бағаларға сұраныстың жаңа қысқа мерзімді қисық сызықтарын – , және – жасаймыз, сұраныстың ұзақ мерзімді қисық сызығын құру үшін d, e и f қосамыз.

Басқа сөзбен айтқанда, қысқа мерзімді уақытта бағаның өзгерулері сұраныс көлемін өте аз шамада өсіріп немесе төмендетіп тұрады, жылжу сұраныстың әр қисық сызығын бойлай өтеді. Алайда, уақыт өткен сайын бейімделіну жаңа қысқа мерзімді қисық сызығына қарай жылжуға мүмкіндік береді, соның арқасында сұраныстың ұзақ мерзімді қисық сызығы жасалынады.

Сұраныстың әр қысқа мерзімді қисық сызығындағы нүктелерден қалыптасатын сұраныстың ұзақ мерзімді қисық сызығы әлдеқайда көп икемді болып келеді. Уақым мезгілінің ұзақтығы бейімделіну қаншалықты тез өтетініне тәуелді.

Мазутқа байланысты ұзақ мерзімді мезгіл бірнеше жылға созылды.

Ал шағын дүкені бар Серік Ахметовке келсек, ол өз бағаларын төмендеткен жағдайда, бұл жаңалық жергілікті тұрғындар арасында тез таралуы айқын. Қысқа мерзімді мезгілден ұзақ мерзіміне көшу бірнеше күн , әрі кетсе бірнеше аптаны алады.



Сұраныс икемділігі және табыс. Егер икемділік баға өзгеруіне тек көлемнің жауабы ретінде білсек, оған мән бермеуге болар еді. Бірақ сұраныс икемділігінің бизнеменге қатысты маңызды аспекті бар: сұраныстың бағалық икемділігі мен алынатын табыс байланыс бар. Бағаны төмендету табысты азайтар еді, егер барлық қалғандары өзгеріссіз қалса. Бірақсұраныс қисық сызығы төменге еңкейген, бағаның төмендеуі сатып алу көлемін көбейтеді, ал ол саудадан түскен түсімді өсіреді.

Осы тенденцияның қайсысы күштірек болады? Ол үшін еске түсірейік: икемділікті сатып алынатын көлемнің пайыздық өзгеруін бағаның пайыздық өзгеруіне бөлумен анықтаймыз.

Егер біріншісі көбірек болса (демек, коэффициент модуль бойынша бірден артық болғаны), онда көлемдік әсер күштірек болады және ол бағаның қарсы әсерінен едәуір артық болады.

Ал бұл табысқа қалай ықпал жасайды? Егер баға төмендесе және пайыздық түрінде көлемнің өсуі баға төмендеуінен артық болса, онда жиынтық табыс көбейеді.

Икемділік пен жиынтық (жалпы) табыс (TR (Total Revenue)) арасындағы байланысты жүйелеп баяндайтын ережелерді 3.2 кестесінде жинақтап қорытайық.
3.2 кесте. Баға икемділігі мен жиынтық табысы (TR) арасындағы байланыс




Сұраныс

икемді


Бір бірлігінің икемділігі

икемсіз

Баға өседі

TR

TR өзгерусіз қалады


TR

Баға төмендейді

TR


TR өзгерусіз қалады


TR

Енді табыспен не болып жатқанын көрейік. Егер төмен және оңға жылжысақ, мұндай қисық сызығында икемділік төмендейді. Әр баға интервалындағы жиынтық табыс пен доғалық икемділік 3.3 кестесінде келтірілген.



3.3 кесте. Жиынтық табыс пен икемділік мағыналарын көрсететін сұраныс кестесі

Баға, теңгемен

Көлем

Доғалы икемділік


Табыс


2700

0




0

2550

1

-35,0

17

2400

2

-11,0

32

2250

3

-6,2

45

2100

4

-4,1

56

1950

5

-3,0

65

1800

6

-2.3

72

1650

7

-1,8

77

1500

8

-1,4

80



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   112




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет