Беделов камбар амангельдиевич
жүктеу/скачать 2,51 Mb. Pdf көрінісі
|
| КІРІСПЕ
Зерттеудің өзектілігі. Қазақстан Республикасында алғаш рет әзірленіп отырған «Педагог» кәсіби стандарты мұғалімнің кәсіби қызметін ынталандыруға және жалпы білім беру жүйесінің сапасын арттыруға бағытталған [1]. Білім беру жүйесінің сапасы мұғалімнің кәсіби құзыреттілікке ие болатынына байланысты. Қазақстан Республикасындағы жоғары білімді және ғылымды дамытудың 2023-2029 жылдарға арналған тұжырымдамасында бүгінгі күні «оқыту сапасын арттыру үшін цифрлық платформаларды, курстарды басқарудың онлайн жүйелерін, виртуалды сыныптар қолданумен сүйемелденеді» атап айтылған [2]. Қазіргі ақпараттық қоғам ақпараттық үдерістердің шеңберінен шығып, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың дамуымен біртіндеп цифрлық қоғамға айналды, онда осы үдерістерді тиімді, сенімді және жылдам жүзеге асыруға қабілетті ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың көмегімен цифрлық ақпаратты жинау, сақтау, өңдеу және жіберу жүзеге асырылады. Цифрлық қоғам кейіннен өңдеу және/немесе жіберу мақсатында үлкен цифрлық деректер ауқымын сақтау сияқты мәселелердің біріне тап болды. Қағазсыз технологиялардан ақпараттық, соның ішінде цифрлық технологияларға ауысудың оң және теріс аспектілері бар. Оң аспектілердің бірі- құжаттардың "қағаз" нұсқасынан бас тарту және оны басып шығару қажеттілігі, "қағаз" қайта жүктеуден құтылу, өзекті ақпаратты жедел іздеу және оны уақтылы жаңарту, шығын материалдарын (картридж, қағаз) үнемдеу және т.б. Цифрлық қоғамға көшудің осы кезеңіндегі ұнамсыз аспектілер адамдардың көпшілігінің цифрлық технологияларды пайдалана алмауы, ақпараттық теңсіздік проблемасы, байланыс қызметтеріндегі мәселелер, халықта заманауи телекоммуникациялық, мобильді техникалық құралдардың болмауы болып табылады. 2008 жылы IEEE институты бекіткен стандартта бұлттық технологиялар, нақтырақ айтқанда, «бұлттық деректерді өңдеу» парадигма ретінде анықталады, онда «ақпарат Интернеттегі серверлерде сақталады және клиенттік жағында уақытша кэштеледі» [3]. Компьютерлік ресурстар пайдаланушыға интернет қызметі ретінде ұсынылатын таратылған деректерді өңдеу технологиясы ретінде бұлттық есептеу парадигмасының (бұлттық технологиялар) пайда болуы бұлттық есептеулерді «қызмет ретінде инфрақұрылым деңгейінен» «қызмет ретінде бағдарламалық қамтамасыз ету деңгейіне» дейін дамытуға ықпал етті. Осыған байланысты бұлттық сервистерді пайдалану өзекті болып отыр. Заманауи білім беруді жаңғырту жағдайында Қазақстан Республикасының мектептерінде жаңартылған бағдарламалар бойынша оқыту болашақ мұғалімнен, оның ішінде информатика мұғалімінен ақпараттық- коммуникациялық технологияларды (АКТ) пайдалану дағдыларын қалыптастыруды, коммуникация тәсілдерін пайдалануды және кәсіби қызметте басқа да бірқатар дағдыларды талап етеді. 7 Кәсіби қызмет «бір немесе бірнеше еңбек міндеттерін шешуге бағытталған өзара байланысты әрекеттер жиынтығы» деп түсінеміз. Мұғалімнің кәсіби қызметі ұғымын «Педагог» кәсіби стандартына сәйкес оқыту/тәрбиелеу және оқыту практикасы ретінде анықтауға болады – ол «білім алушылардың/тәрбиеленушілердің білім беру үдерісін ұйымдастыруға бағытталған оқыту және тәрбиелеу мақсаттарын іске асыру жөніндегі педагогтің қызметі, білім беру мазмұнын игеруге және тұлғаның қажетті қасиеттерін қалыптастыруға жүйелі түрде көмек көрсету» болып табылады [1]. Білім беру жүйесіне АКТ мәселелерін енгізуді жетекші ғалым педагогтар Е.Ы. Бидайбеков [4], С.Г. Григорьев [5-6], В.В. Гриншкун [5-6], И.Г. Захарова [7], Г.Б. Камалова [4, 8], Б.Р. Каскатаева [9], Е.У. Медеуов [9], В.П. Кроповская [10], М.П. Лапчик [11], Е.С. Полат [12], И.В. Роберт [13], В.А. Трайнев [14] және басқалар қарастырды. Білім берудегі цифрлық технологияларды оқытуға көшу А.Ю. Уваровтың [15] еңбегінде ашылды. Бұл бағытта С.Г. Григорьев [16], С.Н. Конева [17], Е.Д. Патаракин [18] еңбектерінде желілік сервистер, оның ішінде әлеуметтік желілерге көңіл аударды. Цифрлық қоғамды дамытудың және білім беруде ақпараттық- коммуникациялық технологияларды енгізудің қазіргі кезеңінде болашақ информатика мұғалімінің АКТ құзыреттілігін қалыптастыру кәсіби қызметті жүзеге асыру үдерісінде бұлттық технологияларды пайдалану негізінде жүзеге асырылады. Болашақ информатика мұғалімдерін кәсіби даярлау теориясы мен әдістемесінің мәселелері Д.И. Абдраимов [19], Г.Л. Абдулгалимов [20], М.М. Абдуразаков [21], Е.Ы. Бидайбеков [22], Д.Е. Бидайбеков [23], Е.В. Богомолова [24], Т.А. Бороненко [25], Д.В. Добудько [26], А.Б. Жанбырбаев [27], О.Ю. Заславская [28], Г.Б. Камалова [29], В.В. Лаптев [30], М.П. Лапчик [31], И.В. Левченко [32], В.С. Леднев [33], К.С. Мусин [34], Н.И. Рыжова [35], А.Е. Сағымбаева [36], Г.Н. Скабаева [37], Б.Д. Сыдықов [38], Н.Е. Тукенова [39], А.Р. Турганбаева [40], М.В. Швецкий [41] және басқалардың жұмыстарында қарастырылған. Бұлттық технологиялар интернет-технологиялардың, соның ішінде Web- технологиялардың құрамдас бөлігі ретінде білім беруге бұлттық сервистердің онлайн-сервистерін ұсынуды білдіреді. Бұлттық технологиялардың көмегімен АКТ құзыреттілігін қалыптастыру мәселелері Е.Ы. Бидайбеков [42], Д.Н. Исабекова [43], С.Н. Конева [42], В.Г. Шевченко [44], Ш.Т. Шекербекова [43] Л.А. Шунина [45], С.А.Уварова [46] зерттеулерінде егжей-тегжейлі сипатталған. Hanan Elazhary [47], Hakan Aydin [48], Hosam Al-Samarraie [49], Ibrahim Arpaci [50], Jakub T. Mościcki [51], Maiia V. Popel [52], Saqib Hakaka [53], Vanessa Ratten [54], Wang Chao [55] еңбектерінде жоғары білім беру жүйесіне «cloud computing» («бұлттық есептеу») енгізу мәселесі зерттелді. Қашықтықтан өзара әрекеттесу технологиялары ретінде бұлттық технологиялар Қазақстан Республикасының «Білімді ұлт» сапалы білім беру» Ұлттық жобасының бірқатар міндеттерін шешуге мүмкіндік береді, олар: білім 8 беруде саласындағы қолжетімділік пен теңдікті қамтамасыз ету, оқытуға қолайлы жағдайлар мен ортаны жасау, нәтижесінде білім беру сапасын арттыру [56]. Оқу үдерісінде бұлттық сервистерді пайдалануға көбірек көңіл бөлу болашақ информатика мұғалімдерінің кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру үшін бұлттық технологияларды пайдалануды тереңірек зерттеуді қажет етеді. Болашақ информатика мұғалімдерінің кәсіби қызметінде бұлттық технологияларды пайдалануға даярлаудың оқу-әдістемелік қамтамасыз етілуінің жеткіліксіздігі, болашақ информатика мұғалімдерінің кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру үшін болашақ информатика мұғалімдерін бұлттық технологияларды пайдалануға даярлау қажеттілігі, сондай-ақ болашақ информатика мұғалімдерінің кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру үшін бұлттық технологияларды пайдалануға даярлаудың әдістемесін жасауға тиісті көңіл бөлінбейтінін атап айтуға болады. Осының барлығы білім беруде бұлттық технологияларды пайдалануға мүмкіндік беретін болашақ информатика мұғалімдерін бұлттық технологияларды пайдалануға әдістемелік даярлау қажеттілігін туындатады. «Бұлттық» негізінде оқыту арнайы бағдарламалық жасақтаманы қолдана отырып, бірқатар мәселелерді шешуге, оқу іс-әрекетінің нәтижелерін сақтауға және оларға қол жеткізуді ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Ол үшін болашақ информатика мұғалімдерін бұлттық технологиялар принциптеріне, кәсіби мәселелерді шешуде «бұлттарды» пайдалануға үйрету қажет. Осыған байланысты болашақ информатика мұғалімдерінің кәсіби қызметінде бұлттық технологияларды пайдалануға даярлаудың мақсатын, міндеттерін, мазмұнын айқындауды қажет етеді. Болашақ информатика мұғалімдерін кәсіби қызметінде бұлттық технологияларды пайдалануға даярлау қажеттілігі мен болашақ информатика мұғалімдерін кәсіби құзыреттілігін қалыптастыра отырып даярлаудың қолда бар жүйенің жеткіліксіздігі және мұғалімнің кәсіби қызметінде бұлттық технологияларды пайдалану саласында әдістемелік даярлықтың болмауы, сонымен қатар Қазақстанның педагогикалық жоғары оқу орындарында бұлттық технологияларды оқыту курсының болмауы арасында жүктеу/скачать 2,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|