Берілген дипломдық жобада гнпс "Шымкент" жағдайында резервуар паркін автоматты басқару сұрақтары қарастырылады

Өндірістің жоғары өнімділігі, әсіресе шаруашылықты күшейтіп жүргізу әдістері халықтың өмір деңгейінің жоғарлатуына алдыңғы жағдай жасаудың керекті және қажетті шаралары. Өндірістің тиімділігінің жүйелі өсуі халық шаруашылығының басқару деңгейінде өткізілетін барлық шаралар комплекстері арқылы жүргізіледі, соның ішінде ғылым және техника кетістіктерінің жылдам енгізілуі, жүмыс істеп тұрған өндірістерді техникалық қайта қамтамасыз ету.

Дипломдық жұмыста ТҮАБЖ енгізу кезіндегі қорғасынды шахталық алқыту үрдісін экономикалық тиімділігін есептеу.

- пештің өнімділігін өсіру барысында (процестің үзақтылығын 6% қысқарту).

- қождағы қорғасынды 1%қысқарту:

арқылы есептелуі келтірілген Жалпы ТҮАБЖ қарастыруында үнемдейді.

ТҮАБЖ қарастыруында үнемдеудің шығыс көзі болып, келесі факторлар саналады.

1. Шахталық қорғасын балқыту және цех бөлімдерінің жүмысын тиімді жоспарлау.

2. Басқару сапасын және өндірістің үйымдастырушылық деңгейін жалпы көтеру.

3. Басқаруда еңбек сыйымдылығы төмендету, жүмысшылардың еңбек өнімділігін көтеру.

4. Цехта бөлімнің жүмыс тәртібін бір деңгейде үстау.

5. Цехтың және бөлімнің техника - экономикалық көрсеткіштерін оперативті жауапкершілікпен атқару.

Мұнда 51,47 - меншікті сәл балқыту (т/сағ) 22 - жұмыс сағатының

12,222; 13,002 - балқытудың автоматизацияны енгізуге дейінгі және кейінгі

Саны

12,222; 13.002 - балқытудың автоматизацияны енгізуге дейінгі және кейінгісаны

310; 322.4 - жұмыстық тәулік саны.

Ү қосымша = 4746593 - 4290232 = 45636І т

Қарайтылған қорғасынның қождан толық алынғаннан соң жылдық қосымша

саны.

Үқос=Үі(j-m/100)_; мұнда (3.7)

Уқосымша=4746593-(0,456-0,2984/100)=6512т.

Т.О Ү_косым._жалп=456361+462873т. Енгізуден кейін алынатын қорғасынның жалпы саны.

474659+6512=4753 Ітонн 1 жылда.

Жылдық экономиканың шамасы Э = [(С1+ЕнК1) - (С2 - ЕмК2 )] ■ А2 (3.8) Формуласымен анықталады.

Мұнда С1 және С2 қарайтылған қорғасынның өзіндік кұны. Ен - нормативті коэффициент.

А2 - автоматизациялауды енгізгеннен кейінгі өнімнің жылдық көлемі. К1,К2 — автоматизациялауды енгізуге дейінгі және кейінгі капиталды

К1 = К_жалпы/А1; К2 = К1 +К_а,,/А2 (3.9)

Автоматизациялауды енгізу аркасында процестің ұзақтылығы 6% қысқарады. Нәтижесінде өнімділік артады. 4% - ке пештің жылдық жұмыс күндері артады, бұл себептен өнімділік те артады.

Пештің өнімділігінің арту салдарынан қорғасынның бір жылдық санын анықтаймыз.

Ү

косымша

(3.6)

Ү1=51,47-22-12,222-310= 4290232тонна

Бригада Б 23 шығады 23-8 = 184

Бригада В 21 шығады 21-8 = 168

Бригада Г 22 шығады 22-8 = 176

Кесте 3.5

Бір жұмысшының жұмыс уақытының номиналдық қоры тең:

8760/2077=4 бригадасы

есептеу үшін 4 бригадасы қабылдаймыз. 4 бригаданы қабылданған жақта жұмыстық графикте, кезекті ұзақтығы 8 сағат құрайды. Кезектің графигі кестеде келтірілген .

1 кезек "0" - ден "8" - ге дейін, 2 кезек "8" -ден,"16" - ға дейін, 3 - кезек "16" - дан "24" - ке дейін. Жыл бойы жұмыс күндерінің саны тұрақты болғандықтан, артық істеу жағдайларды пайда болады, оның есебіне кезексіз Демалыс беріледі немесе артық істеген үшін ақы төлейді. Төрт күннің жұмысынан кейін үзілісіссіз демалыс 48 сағатқа тең. Графикте қалыптасқан кезектерді аламыз:

Мұндағы, Σ W - автоматтандыру құрылғыларының және есептеуіш

техникасының пайдаланатын қуатының қосындысы;

t - төуліктегі жұмыс сағаттарының саны - 24 сағат;

к. қуатты пайдалану коэффициенті;

n - басқарылатын кешендер саны;

шығындар:

З_тр = (493000 + 1343800) ■ 0,06 = 110208 теңге

б) жабдықтарды монтаждау шығыны жабдықтардың бағасының 5 % қүрайды:

З_м = (493000 + 1343800)- 0,05 = 91840 теңге

Жүйені дайындауға машиналық уақыттың 50 сағаты кетеді. Машиналық уақыт шығындар қосындысының амортизацияға, жөндеуге, электр энергияға, оператордың жалпы қүралдың уақыт қорына бөлуі мен төлем ақысының қатынасына тең.

Машиналық сағаттың бағасының есебі:

Техникалық және жобалау жабдықтарының шығындары Кесте 3.3

3. 
   Өңдеушілердің әлеуметтік мүддесіне қаржы бөлінуімен бірге ақысы
   

Кесте 3.1

Әлеуметтік мүддесіне бөле отырып төлем ақысы:

Н _әлеум = (П баст – 1030 · N _айы – (НП · Пбаст / 100% )) · Н_с

Р _о/н = Зжал – П бас

СО = (Р _о/н – (НП · Р_он 100%)) · Н_с

6. Жабдықтарын жақсы пайдалану, оның қызмет мерзімін ұзартып, сапалы пайдалану. Апаттық жағдайларын болдырмауды ескеру.

7. Жабдықтардың жүктеуін қуат және уақыт бойынша көбейту, осыған байланысты өнім көлемін көбейту.

8. Өнімнің сапасын көтеріп, жарамсыз өнімнің санын азайту.

9. Өнімсіз босқа кеткен шығындарды қысқарту.

автоматтандыруды енгізу технологиялық процестерді, режимдерді тездетуге құралдардың барлық мүмкіндігін жақсы қолдануға ритмикалық жұмысты қамтамасыз етуге әкеледі.

Автоматтандыруды қолдану материалдардың шығынын бақылауға, жоспарлы нормаларды сақтауды, шикізатқа, материалға, электр энергиясына еген шығынды азайтуға мүмкіндік береді. ТҮАБЖ құрау, шығу өнімінің (апасын жоғарлатуға әкеледі және экологиялық жағдайды жаксартады.

.2 Автоматты басқару жүйесін енгізуге және өңдеуге кететін шығындарды есептеу

Автоматтандыру жүйесін құрауға кететін капиталды шығындар мыналардан құрастырылады:

1) автоматтандыруға арналған құрал-жабдықтарын алуға кететін шығындар;

2) монтажды - жөндеу жұмыстарының шығыны;

3) өңдеушілердің төлем ақысы (әлеуметтік мүддесіне қаржы бөлінуі);

4) автоматтандыру құрал-жабдықтарын тасымалдау шығыны;

5) басқа да шығындар.

СО - әлеуметтік қаржы бөлінуі.

П _бас = 15450 · 14 = 216300

Н _әлеум = ( 216300 – 10300 · 14 – 21630) · 0,2 = 44702

Р _о/н = 670000 – 216300 = 453700

СО =453700 – 45370 · 0,15 = 612459

З_өңдеуш = 670000 + 44702 + 612495 = 1327197
3.4 Автоматтандыру кұрал-жабдықтарының шығындары

3.2 кесте

Программаны дайындау уақыты 9 сағат, программаны дайындауға

З_отл. = 50 • С_машхаг = 50-255 = 12750 теңге

кететін шығын былай анықталады

5) Басқа шығындар оператордың жылдық төлем ақысының 5% ды:
З _басқа = 482570,4 • 0,05 = 24128,52

Сонымен барлық шығындар төмендегіні құрайды:

Зжалпы = 1327197 + 493000+1343800+110208+91840+24128,52

Зжалпы = 3390173,5

Автоматтандыру құралдарының және есептеуіш техникасының күделікті жөндеуіне кететін шығындары ТҮАБЖ құрастыруға кететін капиталдық шығындардың 2,5% құрайды.

Сонда,

З_т._р. = К- 0,025

ТҮАБЖ жабдықтарына қызмет көрсету шығындары

ТҮАБЖ жабдықтарына қызмет көрсету шығындары АБЖТҮ құрастыруға

кететін капиталдық шығындардың 2,3% құрайды:

З_с.о. = К- 0,023

Зс.о. = 19610,6- 0,023 = 451,0438 мың теңге

Электр қуатына кететін шығындары

Электр қуатына кететін шығын келесі:

З _эксп = 21975 + 482570,4 + 17580 + 2008,36 + 24128,52 = 548262,28

Жаңа жүиені енгізгенде меншікті құндылығының өзгеруі
С _{ж құн} = З _эксп / Q н

С _ж = 548262,28 / 6300 С _{ж құн} = 87,03

Карайтылған қорғасының қүндылығының азаю есебімен экономия
Э = (С _{еск құн} - С _{ж құн} ) * Q н

Э = (1150 – 87,03 ) * 6300 = 6696711 тенге

Мұнда

Эж = 6696711 – 0,32*322614,1 = 5568322,5 теңге

Өтеу мерзімі мына формуламен есептеледі:

Т _өтеу = Кс /Эж

Т _өтеу = 3526214,1 / 556822,5 = 0,63 жыл

4 Еңбек қорғау

4.1Қауіпті және зиянды өндірістік факторларының анализі

Есептеу орталығы және оператордың бөлмелері бір-бірінен бөлек орналасқан, ал қондырғыдан ара-қашықтық 50м.

Есептеу және өлшеу техникалары қондырылған бөлме қауіптілігі жоғары категорияға жатады. Есептеу орталығы бөлмесінде шу деңгейінің шамасы 85-90 Дб-ге жетеді, бұл СанПиН 1.01.004.01 талабын жоғарылатыды. Ашық тоқ жүргізілген бөлімдер – қауіпті аймақтар. Техникалық құралдардың қоректену кернеуі – 220 В, қысқа тұйықталған тоқ – 60 А, грунттің меншікті кедергісі – 45х10 Ом/смесь.

Адам десаулығына әсер ететін негізгі факторларға мыналар жатады:

1. 
   жұмыс орнын күндізгі және түнгі уақыттарда жарықтандыру;
   
2. 
   жылдың жазғы уақытында бөлме ішіндегі артық жылу;
   
3. 
   адамның электр тоғымен зақымдану мүмкіндігі;
   
4. 
   өрт шыққан кезде құю және уланып қалу мүмкіндігі;
   
5. 
   шу, зиянды заттар.
   

2. 
   Ұйымдастыру шаралары
   

Мұнай айдау станциясының автоматтандыру жүйесіне кіретін есептеу ортылығы, жобалау бөлімі болып табылады.

Еңбек қорғау жұмысын басқару, ұйымдастыру, сонымен қатар оның жағдайына жауапкершілік, магистралды мұнай құбырының бас директорына және бас инженеріне, ал жобалау бөлімінде – кәсіпшілік бастығына жүктеледі. Еңбек қорғауды ұйымдастыру үшін орталық пункт басқармасында еңбек қорғау бөлмесі, еңбек қорғау инженері, ал жобалау бөлімінде – еңбек қорғау бұрышы.

Қауіпсіздендіру техника нұсқауынан өткен адамдар ғана, жұмысқа жіберіледі. Жобалау бөлімінде нұсқаулардың келесі түрлері қарастырылады:

1. 
   Енгізілген нұсқау жұмысшыларды қауіпсіздік техникасының жалпы қағидаларымен, өндірістік санитариямен, негізгі заңдылықтар және ішкі жұмыс тәртібінің қағидаларымен таныстыру мақсатында жүргізіледі. Бұл нұсқауды еңбек қорғау инженері оның мамандығына, квалификациясына, стажына, білімі немесе қызмет орнына тәуелсіз жұмысқа қабылданғандардың барлығымен 2 сағат шамасында жүргізеді.
   
2. 
   Нұсқау жұмыс орнында нақты мамандықтар үшін қазіргі еңбек қорғау нұсқаулармен таныстыру мақсатында жүргізіледі. Ол әр жұмысшымен жеке түрде қауіпсіздік әдістерді көрсетумен жүргізіледі.
   
3. 
   Күнделікті нұсқау өндірісте қауіпті жұмыс алдында жүргізіледі.
   
4. 
   Қайталау нұсқауы квалификациясына тәуелсіз барлық жұмысшылармен жүргізіледі. Бұл нұсқау жарты жылда бір рет жеке немесе топпен бірге жүргізілеі.
   
5. 
   Жобалаусыз нұсқау қауіпсздік техникасының нұсқауы өзгерген кезде, жабдық немесе технологиялық үрдістерді ауыстырған кезде жүргізіледі.
   
6. 
   Жұмысшы қауіпсіздік техникасын бұзғанда жұргізіледі.
   

Есептеу орталығында (Е.О.) ай сайын Е.Қ. туралы журналдар тарату, лекция жүргізу, қауіпсіздік техникасы қағидасының бұзылуы туралы ақпарытты қағаздар шығарылуы қарастырылады.

2. 
   Механикалық әрекеттерден қорғану
   

Көбінесе мұнай кәсіптерінде мұнай мен мұнайлы газдың физикалық және химиялық құрамы және олардың анықталған шарттарында жарылғыштығы және уалғыштығы жеңілдетілген. Сонымен қатар мұнай өнеркәсібінде уалғыш және улы заттар (сынап, қышқыл, цемент және т.б.), жарылғаш заттар және радиоактивті изотоптар қолданылады.

Көбінесе жұмыстар ауыр және қолайсыз жабдықтармен құралдарды пайдалануға байланысты және де технологиялық үрдістерді, үлкен жүкті жабдықтарды пайдалануға байланысты ашық жерде жүргізіледі.

Осының барлығы көбінесе негізгі қауіпсіздік шараларын сақтамағандықтан сәтсіз жағдайдың туу себебі болуы мүмкін.

Қауіпті тотатудың негізгі шаралары, қысым мен күштің жоғарылауына негізделген, олар келесілер:

- Жұмыс істеу шарты керекті запастың беріктігімен қабылданған жабдықты жан-жақты есеппен жобалау;

- Қауіптің шоғырлануы үшін әлсіз элементтер мен құрылғылар қолдану; (қорғауыш қақпақ, пластина және т.б.)

- Жұмыс істейтін өлшемдерді бақылау және режимдердің дәл кезіндегі бұзылу қауіпін табу үшін бақылап өлшейтін құрал пайдалану;

- Жұмысшылардың дұрыс емес әрекетінен пайда болатын апаттарды қоспайтын тосқауыл қою құралын пайдалану;

- Жұмысшылады қауіпті зонадан алып шығуға көмектесетін, құралдардың жұмыс істеу көрсеткіштерін бақылауда және дистанционды басқаруды іске асыратын өндірістік үрдістерді автоматтандыру.

2. 
   Санитарлы – гигиеналық шаралар
   

1. 
   Арнайы киіммен, аяқкиіммен қамтамасыз етіп, сақтандыру
   

Арнайы киім жұмысшыларды қоршаған ортаны өндірістің жағымсыз әсері мен қауіпті факторларынан қорғай отырып, организмнің қалыпты жұмыс істеуін бұзбайды.

Жұмысшыларға мақтадан тоқылған шалбар мен курткалар, сонымен қатар кирзи етіктер немесе ботинкалар беріледі. Станцияда жүргенде қызметкер арнайы тыныс мүшелерін сақтайтын респиратор және каскаларды қолдануы тиіс. Арнайы киімді дұрыс кию жұмысшының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Станцияда тұрмыстық бөлемлер бар, онда жұмыс киімдері үшін шкафтар және жұмысшылар үшін таза жуынатын бөлмелер (әйелдер мен ерлер) бар.

2. 
   Метереологиялық шарттарды қамтамасыз ету
   

Метереологиялық шарттарды зерттеу температураның, ылғалдылықтың, ауа қозғалысының жылдамдығын өлшеу және жылудың сәулелену интенсивтілігімен қорытындылады. Метереологиялық шарттар қызметкерлер сияқты техника үшін де қолайлы болуы керек.

Ауа температурасы – уақытын автоматты реттеуішпен өзгеретін термометр немесе термографпен өлшенеді. Температура тұрақты 20-25⁰С-та болу керек.

Ауа ылғалдылығын термометрмен, салыстырмалы ылғалдылық пирометрімен және психрометрмен өлшенеді. Уақыт бойынша ауа ылғалдылығының ауытқуын жазу үшін, автоматикалық аспаптар, мысалы: гидрографтар және психрографтар қызмет етеді. Ауа ылғалдылығы 40-60% болу керек. Ауаның қозғалу жылдамдығы 0,2 м/с-тен аспау керек. Бұл үшін ауаны желдеттіру қолданылады, онда температуралар, ылғалдылықтар, қозғалыс жылдамдықтар және ауа тазару деңгейлер сипаттамаларының тұрақтылығымен ұйымдасқан ауа берілісі. Ауа желдеттіру қондырғысында келтірілген параметрлер автоматты түрде реттеледі.

Ауа желдеткіші жүйесінің уақыт әрекеті бойынша, оларды тәулік бойына, жыл бойына және мерзімділік әрекет қондырғыларына бөледі. Қыста қалыпты температураны ұстау үшін жылу жүйесі қолданылады. Санитарлы-гигиеналық қатынастарда тиімділіктің артықшылығы сумен жылыту жүйесі болады.

3. 
   Табиғи және жасанды жарықты ұйымдастыру
   

Қанағаттанбаушы жарық жұмыс жүргізуді қиындатады, жұмыс қабілеттілігі және еңбек өнімділігін төмендетуге әкеледі, көздің әлсіреуіне және шаршағандығына ұшыратады, техникалық адамдардың және оператордың жұмыстағы қабілеттілігіне әкеп соғады. Еңбек жағдайын болдыру үшін мағыналы мән – жұмыстық орнының рационалдық жарықтануы болып табылады. Объектінің кіші өлшемінің аз дәлдіктің айырымы 1 ден 5 мм-ге дейін тең.

Күндіз ғимараттағы жарық табиғи болғанын және сондай-ақ кешкі және түнгі уақыттағы ауысым-тәулік графигі бойынша жүргізілген жарық-ол жасанды.

Операторлық нүкте 6 данадан 3 қабаттарға люминесцентті лампамен жарық құрылғысы қарастырылған. ЛБ-80 түріндегі лампа.

Жасанды жарықтану жүйесіне жалпы талаптар СНиП РК N 2.04-05.2001 ге енгізіледі. Жасанды жарық. Жобалау мөлшері.

Өндіріс ғимараттарының жарықтануы келесі негізгі талаптарға жауап беруі тиіс: жарықтану жеткілікті және бірыңғай болуы керек, шектен тыс жарық, қалың және тез көлеңке тудырмау керек, жарық ағынының дұрыс бағыты.

Жарықтануды теңестіру талабы көзді жарық жерден қараңғыға және керісінше аудырғанда көбу қабілеттілігі бұзылады да сәтсіз жағдайға себепші болатын көздің қажауын тудырады.

Сондықтан да, йехтың бір жерлері жарық, ал басқа жерлері жарық емес болуын болдырмау қажет. Жарықтану бірыңғайлылығы дұрыс жарықтанумен, жалпы жарықтану светильниктерін тік биіктікте алумен орын алмастырумен жетіледі.

2. 
   Өртке қарсы шаралар
   

Операторлықта өртке қауіптілікті тоқ жүргізуші өткізгіш және ішкі кернеуде болатын электрондық жүйе элементтері және сондай-ақ мүмкіндік тоқтың өсуі арқылы дроссельдердің және трансформатордың жануынан пайда болады. ПУҚЭС ғимараттары өртке қауіпті Д категориясына жатады және қауіптің П-ші дәрежесіне ие. Өрт сөндіру үшін ОУ-5-2 дана және ОХП-10-1 дана өрт сөндіргіші ПУ-мен қамтамасыз етіледі.

Сумен қамтамасыз ету ішкі су өткізгіштен іске қосылады. Өрттің пайда болуы жағдайында адамдардың тез және қауіпсіз болуы үшін ғимаратта екі шығыс болады.

Ғимараттан жұмыскерлер эвакуациясының жоспары кіру кезінде орналасқан және әр қабатта баспалдақты алаңы бар. ПУ ғимаратында өрттік сигнализация жүргізілген. Толқыннан қорғау мақсатында ҚЭС бөлімшесінің ғимараты және газ жүрістері найзағай сақтаумен жабдықталған. Өрттен қорғау үшін ОХП-10 өрт сөндіргіші қолданылады. ЭС құрылғысы орындарында өртті тоқтау үшін әр электрсүзбе есебінде екі дана мөлшерінде ОУ-5 қолмен өрт сөндіргіш болуы қарастырылады.

1. 
   Жарылысты болдыртпау шаралары
   

Өңделмеген мұнайдың жарылу қауіпі оның жеңіл фракция парларының ауамен қоспасында анықталған концентрацияда жарылғыш қауіпті қоспаны шығарғанына бағытталған.

Өңделмеген мұнайдың өртену қауіпі төменгі және жоғарғы жану шектеулерімен сипатталады. Әртүрлі мұнай сорттарына байланысты 15-30% шектеуінде жүреді.

Мұнай өнеркәсібінде жарылғыш концентрациясын тоқтату үшін ғимараттар мен жабық жерлерде, жабдықты және газ бен мұнайдың қозғалыс жолдарын герметикалайды, ғимаратта тиімді желдетуді іске асырады, жарылғыш жерлерде өрттің пайда болуын тоқтату туралы шаралар өткізеді.

2. 
   Техникалық шаралар
   
   1. 
      Оператордың жұмыс орнын ұйымдастыру
      

Оператордың пульті жеткілікті жарықтандырылған (3Н-245-71 талабына сай). Жұмыс орнының проводы және авариялық жарықтандыруды көрінбейтін жерге орналастыруы қарастырылады, себебі қызметшілердің жұмысы тәулік бойына болғандықтан, құрастырылған жарықтандыру қондырғысы қарастырылады.

1. 
   Күндізгі уақытта табиғи жарықтандыру, түнгі уақытта қолдан жарықтандыру. Күн сәулесі көзге кедергі болмас үшін, терезелерде күннен қорғау жалюздері қарастырылған.
   

2. 
   Оператор жұмыс орнындағы ауаны тазартуды ұйымдастыру
   

Ауаның санитарлы-гигиеналы талабын қамтамасыздандырудың тиімді жолы болып ауаны тазарту болады.

Электрлі пеш бөлімінде аэрация арқылы жүзеге асырылатын табиғи ауа тазартылу қолданылады. Оны жүзеге асыру үшін шатырға екі нақты фонорьмен ғимараттың бүкіл ұзындығы бойынша терезелі ойық орнатылады.

Электрлі балқыту үрдісі көп мөлшерлі жылу шығару мен байланысты және жалпы ауа тазарту жұмыс орнында қолданбағандықтан организмнің дұрыс термо әрекеті жауап беретін ауа температурасы мен жылжымалылығынан жергілікті үйлесмді ауа тазарту ауа ағысын жұмыс орындарына бағыттайтын П-2. Иісті қондырғы түрінде жобаланады.ъ

Ауаның ылғалдануы мен суытылуы КР 600 суланудың екі қатарлы камерасында жүргізіледі. Барлық иістендіргіш тығындар пеште 16 дене жергілікті үйлескіш ауа тазарту ластанған ауа үшін арналған.

Жергілікті үйлесімді ауа тазарту В-7 үйлестіргіш қондырғы түрінде жобаланады. Жергілікті сорғыштар әртүрлі пана, үйлестіргіш шкафтар, үйлестіргіш заттар, бортты сорғыштар түрінде жасалынады.

3. 
   Оператор бөлмесіндегі ауа алмасудың есебі
   

Ауа тазарту (ауа алмастыру немесе ауа жаңарту) – бұл Е.О. бөлмесіндегі тұрақты ауа параметрлерінің пайда болуы, Е.О. бөлмесіндегі ауа ортасын мөлшерлі қамтамасыз ететін негізгі шара болып табылады.

Е.О. бөлмесіндегі нақты жылу балансы ауа жаңартқыштар мен ауа тазарту құрылғыларының өнімділігін есептейді. Жылудың артығы қысқы және жазғы кезеңге есептелінеді.

ЭЕМ машиналық залында жылудың жазда түсуі келесі құрылымда орналастырылады:

Q_м3 = Q_обор + Q_n + Q_осв + Q_огр (Дж/сағ),

Мұнда:

Q_обор – жылудың қондырғыдан бөлінуі;

Q_n – жылудың адамдардан бөлінуі;

Q_осв – жылудың электр жарықтандырғыштан бөлінуі;

Q_огр – басқа қоршаған жылудың бөлінуі.
ЭЕМ машина залындағы қыстағы жылудың артықшылығы мына өрнекпен анықталады:

Q_м3 = Q_обор + Q_n + Q_осв + Q_огр (Дж/сағ),

Мұндағы:

Q_огр – қоршаған құрылыс арқылы жылудың жоғалуы.

Жылудың каталог бойынша көмекші құрылғымен есептеуіш машинасынан бөлінуі:

Q_обор = 980*N*J₁*J₂ (Дж/сағ),

Мұндағы:

N – қуаттың қондырылған жиынтығы;

J₁ – қуаттың қолданылған коэффициенті, 0,95 тең;

J₂ – жұмыстың бір уақыттағы коэффициенті, 1-ге тең;

860 ккал = 3600 кДж.

N = 4,852 + 11,081 һ 15,9 кВт = 55340 кДж;

Q_обор = 3600*55340,0*0,95*1 = 5388,9 кДж.

Q_n = n*q,

Мұндағы:

n – машина залындағы жұмысшылар саны; n – 5 адам, q = 541,2 (кДж/сағ).

Q_n = 2*541,2 = 1082,4 кДж/сағ.

Q_осв = 3600*N*K₁ *K₂,

Мұндағы:

N – жарықтандырулардың қондырудағы қуаттың қосындысы;

K₁ – электржрақтандырудың қондырғы аспабының тәсілдік коэффициенті, (К₁ = 0,7);

К₂ – жарықтандырудың ерекшелігін есептеу коэффициенті,

(К₂ = 1,2).

Q_осв = 1300*0,7*1,2 = 1400 кДж/сағ.

= F ^* K ^* (t _n – t _b) кДж/сағ,

Мұнда:

К – құрылысты қоршайтын алаң, (м);

t _n, t _b – ішкі және сыртқы ауаның температурасы, (⁰С).

t _n = 30⁰C, t _b = 20⁰C, K = 120833 кДж/м, Р = 48 м.

Q_огр = 48*120833* (30-20) = 58001,84 кДж/сағ.

Сонымен, маш. залдағы Ғ жылуы:

Q_м3 = 5388,9 + 1,4 + 1082,4 + 58001,84 = 64474,54 кДж/сағ.

Е.О.маш. залын желдету үшін, керекті ауа мөлшерін есептейміз:

L´ = 64474б54/ (76,44-42,84) = 1918.9 кг/сағ;

L = Y*L´ = 10122*1918,9* = 2153 м³/сағ.

Е.О. бөлмесі үшін “Самсунг” фирмасының ауа желдеткішін алуға болады, суық өнімділігі 71400 кДж/сағ, ауа өнімділігі 3500 м³/сағ. төменде J – d ауа алмасу диаграммасы келтірілген.

Ауданы;

1-2-3-4 – есепке алынған ауа жағдайының керекті ауданы.

4. 
   Тұрмыс ғимараттарын қамтамасыз ету
   

Тұрмыс мұқтаждығы үшін және жұмысшылар берілген жағдайда жұмыста үзіліс уақытын өткізу, мүмкіндігіне ие болу үшін электрлі пеш бөлімшелерінде сәйкес тұрмыс пен санитарлы-тұрмыс ғимараттары бар.

Мұндай ғимараттарға киім – кешектерді шаңнан тазарту және кептіру үшін киіну бөлмесі, жуыну бөлмесі, душ камелары, тамақтану мен жылыну бөлмелері жатады.

Кәсіпорын жұмыстарына емдену – прафилактикалы қызмет көрсетуді кәсіпорынның медсанитарлы бөлімі жүзеге асырады. Медицина қызметшінің прафилактикалық жұмысы алдымен жұмысшыларды жүйелі түрде қадағалау, периодты түрде міндетті медициналық қарауды жүргізуге болады. Осы берілгендер негізінде санитарлы – гигиенасы емдеу-профилактикасы шаралары басталады.

Медицина қызметкері гигиеналы бағалау үшін жұмыс жағдайын, химиялық заттардың таксикологиялық бағасын, демалыстың рационалды мерзімін құруға, ИСЗ бағасын, жарақаттану мен ауруға шалдығу профилактикасы бойынша қорғаныс шараларын атқарады. Профилактикалық жұмыстың басты жағы болып тазалыққа және санитарлы мәдениетті қадағалау эпидемияға қарсы шаралар мен санитарлы оқыту болып табылады.

5. 
   ЭЕМ машиналық залында өндірістік шуды төмендету шаралары
   

Е.О. бөлмесіндегі шуды бағалау үшін шудың сипаттамасы қарастырылады, шудың деңгейі децибелмен. МЕСТ 16325-76 талабына сәйкес.

ЭЕМ жұмысы кезінде дауыс деңгейі 75 дБ-дан аспау керек. ЭЕМ машиналық залының дауысы ретінде, баспа қондырғылар, енгізу-шығару қондырғылары алынады. Магнитті жинау бөліміндегі шу 78-80 дБ құрайды. басқару пультіне шу шамасы 68-78 дБ-ге дейін жетеді, ал бұл шу нормативті мәнінен жоғары.

Шуды төмендету үшін “Мосметаллоконструктор” өндіріс бірлестігі префорирлік панельдер қолданылады. Толықтырушы ретінде минералдық плиталар қолданылады.

500-1000 Гу орташа жиілік шу деңгейін, қабырға беті және төбемен сорып алынады. Сонымен, шу деңгейі нормативті дейгейге дейін төмендейді.

Өндіріс ғимаратындағы шуды азайту үшін әртүрлі әдістер қолданылады; шуды, оны тудырғыш көзінде азайту; дауысты жұту мен дауысты бәсеңдету; шуды тұтындырғыш қондырғы; СИЗ-ді қолдану.

Механикалық шуды азайту үшін жабдыққа өз уақытын жөндеу жұмысын жүргізу, соққы үрдістерді соққысызға ауыстыру, ықтиярсыз май жағуды қолдану қажет.

Оператор бөлмесінде шудың көздеріне дисплейлік және баспа құрылғылары жатады. Дыбыстың қысым деңгейі (қызмет атқаратын және нормотивті) 12- кестесінде көрсетілген.

12-кесте жұмыс орындарындағы дыбыстың қысымдардың рұқсат етілген нормалары. 3.1-кестеде келтірілген параметр мәндері санитарлы нормаларға сәйкестігін көруге болады.

Адам ағзасына зиянды әсерлер тек есту мүшесінің зақымдануын ғана емес, сонымен бірге жүйке жүйесінің қзметіне кері әсерімен сипатталады. Шудың адам ағзасындағы ұзақ уақыт бойы әсерінің нәтижесінде, келесі төмендегідей шалдығуына әкеліп соғады: жүрек дерттерге қағыс ритмінің бұзылуы, қан қысымының өзгеруі, есте сақтау қабілетінің нашарлауы. Шу деңгейін төмендету үшін, дыбыс жұтқыш қаптама беттер, жеке қорғаныш құралдарын қолдану арқылы жүзеге асырылады.

12 кесте

Аэродинамикалық шудың төмендеуін тындырғыш қондырғысымен дыбыс бәсеңдету конструкциясының аэродинамикасын азайту арқылы жетуге болады.

Электр магнитті шулар электрлі машиналардағы конструктивті өзгертулермен төмнедетеді.

6. 
   Электр қауіпсіздікпен қамтамасыз ету
   

Электроэнергия өндірісте кең тараған және аса кең қолданылатын энергияның түрі болып табылады. Сондықтан электрқауіпсіздікпен қамтамасыз етуге өте көп уақыт бөлінеді, горизанталь және вертикаль ұзындығымен санын анықтау (шиналардың дәнекерленуі), жіберілген кедергінің жерге қосылу ережелерін белгілеу, сонымен қатар жіберілетін кернеудің қадамы мен жұғысуы.

Жерге қосылған құрылғы өлшемі 30х80 метр болатын төртбұрышты көрсетеді. Тік өзектің орнына диаметрі 30 мм, ұзындығы 3 метр болатын болат, ал горизанталь дәнекерлеу үшін диаметрі 30 мм болатын құбырды қолданамыз.

Генераторлармен трансорматорлардың 100 кВт қуатында жерге қосылған құрылғыға жабдықтың сырты 1000 В дейін кернеу қосылады, яғни оның кедергісін 4 Ом-нан жоғарлатпау керек.

7. 
   Жерлендіруді есептеу
   

1000 В-қа дейін кернеу бейтарап тұйық жерлендіру. Үш фазалық сәтте 0-ге дейін қолданылады. Нольдік электрлі қосынды арнайы тоққа қосылған нольдік, тоқ өткізетін кернеу арасындағы бөлікте жатуы мүмкін.

Нольдік қорғаушы сым жартылай екі өткізгіштік нольдік қосындыны тұйық жерлендіру, бейтарап нүктеде орама тоқ көзі немесе оның эквиваленті деп аталады.

Нольдік қорғаушы торапта сапалы нольдік қорғаушы қолданады, металдың конструкция ғимаратында, өндірістік металды конструкция тағайындауда (кран асты сәулелер, каркасты бөлетін құрылғы, шахталар, лифтілер, және т.с.с.), стальды спектрлі өткізгіштің құбырлары, сырты алюминиден кабельдер, ашық жатқан барлық металды стационарлы құбыр өткізгіштен басқа, канализация және орталық жылу беру.

Нольдік тағайындау – тоқ өткізетін бөлік басқа металды және электрлі қондырғыш қорабынан ұстаса тоқпен зақымдану қауіпі төнгенде, басқада сылтаулармен қорапқа әсер етсе жер ізімен кернеу астында пайда болады. Нольдік принциптің әрекеті – қорапқа матасқан бір фазалы қысқа тұйықталған матасу үлкен тоққа айналуы, қабілетті қоректендіру қорғаушы жұмысын және электрлі қондырғыдан зақымданса тораптан автоматты түрде ісінен шығады.

Ондай қорғаушылар былай деп аталады: кедергі, автоматты максималды тоқ, магнитті жүргізушілер, контакторлы жылу рөлдеріне сәйкес.

Көлденең L = 5м, d = 0,3м, t = 0,5м

Сонымен қатар, VISSIM қолданбалы бағдарлама пакетінде қысымның таралуы имитациялық медельде өңделген.