Я f ТАҢЕРТЕҢПЛІК МӘЖІЛІСТЕ

f

ТАҢЕРТЕҢПЛІК МӘЖІЛІСТЕ 

(репортаж)

О Й   ТОЛҚЫ НЫ   (I  б ө л ім )

ч

Кадрде  бей не  сюжет. 

Сессия  басталар  алдындагы

қарбалас іиақтагы сыртқы көрініс және мәжіліс залына келіп,

өз  орындарына  жайғасып  жатқан  хапық  депутаттары, 

стенд-an.

«Ертеңімде  ерінге  тиетін  не  бар  десе  біреулер,  ертеңімде 

ерінбей  еңбек  етсем  несібем  бар  дейді  екен  екіншісі»,  -   деген 

улағатты  өмір  болжамы  қазіргі  кезеңде  барлық  азаматтардың

ойына оралып жүрген болар.

Бейнесюжет,  кадрден  тыс  репортер.  Халық  депутаттары 

«Түйменің инесіз күні жоқ», -  дегендей елге мін, ерге сын кезеңде 

буқараға  несібе  жасау  қамын  тікелей  қолға  алған.  Бүгін  бүл  істің 

кепілі  — бүгінгі  қоғамдық  қатынастарды  түп  тамырымен  қотарып, 

бүрын  шетелдерден  есітіп жүрген,  әркімнің жатса-тұрса жадында 

жүретін  жаңа  экономикалық  қатынастарды  қалыптастыратын 

Заңцар  қабылданбақ.  Бүл  қүжаттарда  нарықтық  қатынастағы 

биржа,  бәсеке,  бағалы  қағаздар,  мүпікті  мемлекеттік  иеліктен 

айырып, 

жекешелендіру 

мәселелері 

нақгыланады. 

Біздің 

түсірушілер тобы Қазақ ССР Жоғарғы Советініңтөртінші сессияның 

жүмысы  бастапғанына  10  күн  өткеннен  кейін  келді.  Өйткені, 

аталған мәсепепердің кезегі осы тұс болатын.

Кадрде  сессия  жұмысының  бастапуы  және  барысы, 

стенд-ап.  Маусымның  13-күнгі таңертеңгілік мәжілісте «Тауарлар 

биржасы»  туралы  Заң  жобасының  баптарын  талқылау  одан  әрі 

жапғасты.  «Базарға  барып,  бағыңды  сына»,  —  дегендей  элем 

базарында бәсекеге түсуге мүмкіндік беретін бүл өмірдің езі қажет 

деп үсынып отырған осы Заңжобасыныңсоңғы 14-бабынталқылау 

бастапуында  пікір  талас  қыза  түсті.  Депутаттар  бірінен  соң  бірі 

бегеліссіз  жарыс  сезге  түсті.  Бірі  мемлекет  биржада  сатылатын 

тауарға  бақылау  жасау  керек  десе,  кейбірі  мүндай  бақылаудың

қажеті жоқ дейді.

Кадрде Тито Уақапұлы  Сыздықов.  Қазақ ССР  Министрлер 

кабинетіне  сату-сатып  any  мәмлелері  тек  биржада  жүргізілетін 

тауарлардың  тізімін  белгілеуге  қүқық  берілетін  болса,  онда 

шаруашылықтар биржаға бара алмайды.

Бижан Ж. Қ.

Кадрде  репортер.  «Кеңесіп  пішкен  тон  келте  болмас», 

дегендей  халық  депутаттары  мәжілістің  соңында  Қазақ  ССР 

Жоғарғы Советі терағасының орынбасары Серікболсын Әбділдин- 

нің ұсынысы  бойынша  келісім  комиссиясы  қүрылды.  Келесі  күнгі 

сессия  мәжілісінде  келісім  комиссиясының  ұсынысы  бойынша 

халық  депутаттары  мәмлеге  келіп,  биржада  Үкімет  бақылау

жасайтын болды.

Кадрде сессия мәжілісінен көрініс, кадрден тыс репортер. 

Біздің түсірушілер тобының сессия жүмысына  қатысуы  Павлодар 

облысынан  сайланған  халық  депутаттарының  белсеңцілігіне 

демеу  болды  ғой  деп  ойлаймын.  Олар  бүл  күнгі  сессияда

тапқылауға  жұмыла

Мәсіғұт  Күлікбайұлы  Дүйсенбаев

Сыздықов

Қүрманғалиқызы

Фрезоргер,  Әбдіқаев,  Ковапенколар  үш-терт  рет  сез  алып, 

түзетулер  мен  ұсыныстар  жасады.  Олар  сессияда  қабылданған 

Заңдардың  бір  қатары  жедел  іске  асырылатындықтан,  қосымша 

қаржының қажеті жоқ екендігін және бұл Заңдар болашақ үшін өте 

маңызды екендігін атап көрсетті.

Кадрде репортер. Қазақ ССР Жоғары Советінің төрағасы Ерік 

Мағзұмұлы Асанбаев: «Жігіттің жұмсаған күшін сүрама, бітірген ісін 

сүра», -  деген халқымыздың ұлағатында айтылғандай сессияның 

жүмысына барпық депутаттар белсене қатысып, нақгы ұсыныстар 

нүсқады деп қорытынды жасады.

Режиссері Үмітжан Сәдуова 

Операторы Виктор Бутэрус.

1990 

ж.

f

ЕГЕМЕНДІК ДЕКЛАРАЦИЯСЫ 

(репортаж)

Стенд-ап.  Қазанның  15  жұлдызында  басталған  Қазақ  ССР 

Жоғарғы  Кеңесінің  екінші  сессиясында  республиканың  жарқын 

болашағына тән 50-ден астам өзекгі мәселелер қызу пікір тапаста

күн тәртібіне енгізілді.

Кадрде  Алматыдағы  Қазақ  ССР  Ж оғарғы  Кеңесі  мен

Министрлер  Кеңесі үй ін ің   сы ртқы   және  іш кі  көрінісі,  сессия

басталмастан бұрын сөз жарыстыра бастаған депутаттардың

орындарына жайғасу  сәті,  кадрден ты с  репортер.  Болашақты

күн ілгері ойлайтын қозғапыстар мен қүрылымдар республиканың

экономикалық,  саяси  және  мәдени  өміріне  батыл  араласып

жатқанда,  халық  сенген  ез  өкілдері  Парламенттің  кезекті

мәжілісінде қапы қалмас үшін өздерінің парыздары мен міндеттерін

адал өтеуге бекем бел байпағандары байқалады.

Кадрде 

репортер.  Олардың  басым 

көпшілігі 

барлық

мәселелердің  ішінде  «Қазақ  КСР-інің  Мемлекеттік  Егемендігі

туралы  декларациясы»  жобасын  талқылауды  бірінші  кезекке

қоюды  жөн  санады.  Алайда,  бұл  құжаттың  Қазақ  ССР-ның

Жоғарғы  Кеңесінің комитеттерінде жан-жақты  қарапғанына  күмән

келтіріп,  оны  халық талқысына  тағы  бір  ұсынушылар  да  болды.

Бірақ,  кепшілік  дауыспен  мәселені  қарауға  кірісті.  Парламент

мүшелерінің  талқыпауына  Жоғарғы  Кеңес  Президиумы  ұсынған

жобасымен  қатар  «Демократиялық  Қазақстан  тобы»  әзірлеген

жоба  да  үсынылды.  12  комитет  қүрылып,  олардың  тұрақты

мүшелері сайланды.

«Қазақ  КСР-інің  Егемендігі  туралы  декларациясы»  жобасы

бойынша  Қазақ  ССР  Жоғарғы  Кеңесі  Президиумының  терағасы 

Асанбаев  Ерік  Мағзүмүлы  баяндама  жасап,  депутаттардың 

сауапдарына жауап берді. Тапқылаудың алғашқы күнінің өзінде 27 

депутат сез алды. Уақытты үнемдеуге Кеңес Одағында осы запда 

алғашқы  болып  орнатылған,  шөтвлдөн  әквлінгөн  элвктронды

дауыс беру қондырғысы мүмкіндік берді.

Кадрде  репортер.  Үзіліс  кезінде  депутат  Тито  Сыздықовқа

жолығып  сұхбаттасқан  едік.  Тито  Уақапұлы,  «Қазақ  КСР-інің

Ой толқыны (I белім) 

^ 2

КҮН ТӘРТІБІНДЕ

— —

—

щ

-соңды  Қазақстанда 

Ц 

айтылмаған  тың жэне дара  сөз,  халықты  елең еткізіп,  дербес  ел 

болуды айшықтайтын мәселе ғой!

Кадрде  Т.  Сыздықов.  Әрине,  бұл  мәселе  баршамызды 

толғандыратын  мазмұны  жақсы  болашақгы  белгілейтін  — бүгінгі 

күннің  өзекті  де  қажетті  қүжаты.  Қүжатта  республикада  тұратын 

барлық  үлт  өкілдерінің  мүқтажы  ескерілген.  Біз  орыстармен 

де,  немістермен  де,  уфаиндермен  де  қоян-қолтық  өмір  сүріп 

жатырмыз.  Сондықган,  олармен  бұрынғыша  достық  қарым- 

қатынаста болу заңды  құбылыс деп ойлаймын.

Кадрде  репортер.  «Қазақ  КСР-інің  Мемлекеттік  Егемендігі 

туралы декларациясы» жобасының маңызын қапай ойлайды екен 

деген мақсатта Қуат Есімхановқа жолықтық.

Кадрде  Қ.  Есімханов.  Егемендік  сөзін  біз  қоғамдық  қарым- 

қатынаста  бірінші  рет  қолданып,  ресми  құжатқа  енгізіп  отырмыз. 

Бұл  -   әлем  деңгейіндегі  үрдіс  (тенденция).  Біздің  депутаттар 

арасында  бүл  сөздің  мазмүнын  түсінгенімен  бұрынғы  Кеңес 

Одағының  жаппы  халықтық  идеологиясынан  арыла  алмай 

жүргендер  бар  екендігі  байқалып  отыр.  Сондықтан,  қызу  пікір 

таластардың  туындауы  психологиялық  ерекшеленудің  сапдары. 

Мәселе  қоғамдық үдерістегі  еркениеттенуге үмтылудың  нәтижесі 

екендігін  керсегеді.  Олай  болса,  бүгінгі  өтіп  жатқан  оқиғапарды 

ұқыпты  сараптап апып, түсініп  алмасақ ертең кеш  болады.  Менің 

пікірімше қүжат кепшіліктің ойын қамтыған.

¥лттық мемлекет қүру -  Қазақстанның бүгінгі басты  мәселесі. 

Осындай идеяны талқылау кезінде саналуан пікірлертуындайтыны

заңдылық.  Оны  терең  талқылау  үшін  қүжаттың  мазмұнындағы 

ерекшеліктерді  дербес  мемлекеттілік  бағытында  ойлау  қажет. 

Сондықган,  алдымен  қүжаттың  мазмұнын  толық  меңгеріп  any 

шарт. Олай болмаса,  адам талдау кезінде бұрынғы санадан шыға 

алмай, жаңсақ пікірге бой алдырады.

Кадрде  репортер.  Халық Егемендік жөніндегі декларацияны 

Қазақстан  үшін  тәуелсіздікке  бастау  болатын  аса  маңызды  қүжат 

деп  үміттеніп  жүр.  Осыған  орай  Ерік  Асқарүлы,  Сіздің  пікіріңізді 

халыққа жеткізейін деген  ниетім бар.

Кадрде  Е.А.  Асанбаев. 

«Қазақ  КСР-інің  Мемлекеттік 

Егемендігі  туралы  декларациясы»  жобасын  Қазақ  ССР  Жоғарғы 

Советі 

Президиумының 

жанынан 

құрылған 

жұмыс  тобы

Бижан Ж. Қ.

Егемендігі  туралы  декларациясы» 

t

с

қүрамында  Қазақстанның

қайраткерлері,  ғалымдар,  заңгерлер  бар.  Қүжаттты  тапқылауға 

алғашқы күні 70-тен астам депутат қатысты. Бұл қүжаттың балама 

жобасы да талқылауға усынылды. Оны Демократиялық Қазақстан 

депутаттар  тобы  дайындады.  Дауысқа  салған  кезде  Қазақ  ССР 

Жоғарғы  Советі  Президиумының  жанынан  қурылған  жұмыс 

тобы  дайындаған  Декларация  жобасы  қабылданды.  Қүжатта 

Республика бекіткен  Заң қажетті жағдайда  Кеңес Одағы Заңынан 

жоғары  тұруы  жазылған  еді.  Республиканың  ез  жеріне,  ондағы

қазына байлыққа иелігі белгіленген.

Талқылау кезінде усынылған толықтырулар мен түзетулерден

Декларация

Жоғарғы  Кеңесінің  сессиясында  қайта  қаралып

бекітуге усынылады.

Кадрде Алматы каласының, «Алматы» қонақүйініңсыртқы

түнгі  көрінісі.  Күндізгі  әртүрлі  кезқарас  қайшылығы  негізінде

еткен  әсерлі  мәжілістен  кейін  сәл  тыныстау  үшін  Парламент

мүшелерінің резиденциясы  «Алматы»  қонақ үйіне депутаттармен

бірге  келдік.  Ертеңгі  қарапатын  ерен  қипы-қилы  пікір сайыстарға,

ауыр сындарға байсалды шешімдер үсынатындай ойды ширатып,

осал  түсты

жүйелеп  қоятын  сәт -   осы

лаиыкггы  шешімдердің  оаламаларым

күндізгі қызметтен кейінгі кешкі қарабапас шақ.

Кадрде  репортер.  Қазірдің  өзінде  ертеңгі  күнді  ойлап

түрғаныңызды  қүжаттар  сірестіріле  қаттапып  салынған  бүйірі 

тырсиып тұрған  папкаңызға  қарай  бергеніңізден  аңғарып тұрмын. 

«Қазақ  КСР-інің  Мемлекеттік  Егемендігі  туралы  декларациясын» 

тапқылау кезіндегі әсеріңізден арыла да алмай түрсыз-ау шамасы.

Кадрде 

Қайыржан 

Шәбенов. 

Иә, 

рас. 

Мәселеден 

ауытқымай  тақырып  аясында  ой  жүйелеуден  шаршағандық

күнделікті

келтіреміз

¥лттық  мемлекет  деген  ұғым  мен  қүқықгық  мемлекет  деген 

үғымды екі белек қарастыруға болмайды. Республика турғындары

келсе

нығайтуымыз  қажег.  Епіміздегі  бірнеше  ұлттың  өкілдерінің

әрқайсысы өздерініңтілін, әдебиетін біліп, адамзат қүндылықгары 

тіш пипа  клапоыиртіміялі  лямьпл/  \/шін  де  твн  қукық  қажет.  Қазақ

Бижан Ж. К.

г   қоғамы  егемендік  арқылы  ғана  басқа  хапықтармен  терезесі  тең 

бола алады деп ойлаймын.

Кадрде  репортер.  Қайыржан  Шәбенұлы,  таяудағы  сессияда

нарықтық  экономикаға  кешу  мәселесі  қаралады  екен.  Сонда 

қандай пікір ұсынасыз?

Кадрде 

Қайыржан 

Шәбенов. 

Онда 

апдымен

шаруашылықтардың 

материалдық-техникалық 

жағдайын

айтамын.  Қазір  республиканың  барлық  шаруашылықгары  запас 

бөлшекке  мүлде  зәру  болып  отыр.  Осыған  байланысты  ауыл 

шаруашылығы  өнімдерін  шығару  көрсеткіші  темендеп  кетті. 

Маиіина-трактор  алаңына  барсың  бір  дөңгелегі  жоқ,  «ақсақ»

Беларусь

Қасында

мамандар  мен  механизаторлар  жүреді.  Сондықган,  нарықгық

экономикаға  тезірек  көшіп,  мұндай  аза  түрмысты  жақсартуымыз

қажет.  Өзге  елдердің  өнідіріс  орындарымен  тығыз  байланыс 

жасалса ғана ауыл өнідірісі ілгері басады.

Кадрде  репортер.  Нарықтық экономикаға  көшуді  жеделдету 

женінде депутат Сабыржан Әбдіқаевтан сүрадық.

Кадрде  Сабыржан  Өбдіқаев.  Нарыкгық  экономика  бүгінгі 

емірдің жаңа  тынысы  болады  деп  ойлаймын.  Бүлай  болмағанда 

ауыл  шаруашылығы  мүлде  темендеп  кетеді.  Ал  енім  ендіре 

алмаған  шаруашылық  мүлде  түрапайды,  нарыққа  шығаратын 

тауары жоқ шаруашылық кімге  керек.  Ауыл  адамдарының күнде- 

лікті  тұрмысы  нашарлайды.  Әр  отбасының  есіріп,  тәрбиелеп 

отрыған бапалары бар. Оларды асырау,  киіндіру бәрі ауыл еніміне 

тікелей  байланысты.  Бүл  мәселені  бірінші  қатарда  санау  керек. 

Осы орайда ауыл шаруашылығы енімдерінің бағапарына бақылау

түрғындарының 

ен-езі  белгілі.  Б'

ақиқат.

Кадрде 

репортер. 

«Декпарациялық 

Қазақстан 

тобы» 

қазақстандықтар  қүқығын  қорғайтын  мемлекет  керек  десе, 

Парламент  мүшелерінің  басым  кепшілігі  ұлттық  мемлекетті 

құқықтық  мемлекеттен  беліп  қарауға  болмайтындығын  дәлелді. 

Осы  бағытта  Павлодар  облысынан  сайланған,  белгілі  жазушы, 

қоғам қайраткері Әбіш Кекілбаев мағынапы да әсерлі сез сейледі. 

Үзіліс кезінде оған да жолығып сүхбаттастық.

у  

Кадре  Әбіш  Кекілбаев.  Біріншіден  айтарым,  мемлекеттің  ч  

Егемендігін  айқындайтын  тарихи  маңызы  зор  қүжат -  «Қазақ КСР- 

інің  Мемлекеттік  Егемендігі  туралы  декларациясын»  қабылдау 

барысында  қызу  пікір таластарды  көріп  отырмыз.  Оған  қол  жегкізу 

Кеңес  Одағының  үстемдігіне  қарайлап  түрған  қазіргі  кезеңде  өте 

қиын,  әрі  қауіпті.  Өздеріңіз  көріп  отырғандай  мәселені  талқылау 

кезінде тек қана  басқа  үлт өкілдері ғана  қүжатқа  күдікгеніп  отырған 

жоқ.  Оған  партияның  кейбір  жоғары  лауазымын  иеленген  өз 

азаматтарымыз да сенімсіздік білдіруде. Олар елдің қамын бұрынғы 

үйреншікті  жағдайда  жасауды  қапайды.  Тыныштық  болсын  деп 

ойпайды. Коммунистік~партияның Жарғысындағы «...басқарушы же­

не негізгі  күш коммунист партия болып табылады» деген 6-бапты 

апып  тастау  жөніндегі  Одақ  келеміндегі  үсыныстар  әлі  толық 

шешілмеуінен де секем алады. Бұл бүгінгіні ғана ойлау деген сөз.

Ертеңці,  алыс  болашақгы  ойлайтындар  тәуелсіздіктің  барлық 

тетіктерін  пайдапануды  ұсынады.  Осындай  екі  ұдай  жағдайда 

құжатты талқыпау  кезінде заң ғылымдарының докторлары:  Сапық 

Зиманов,  Сұлтан  Сартаев  сияқгы  білікгі  заңгерлер,  нар  тұлғалар 

Коммунистік  биліктің  ұзаққа  бармайтындығы  женіндегі  қисынды 

саяси ой түйіндері кепшілікгі иландырды. Бүл үдеріс Кеңес Одағына 

қатысты  саяси  ахуал  емес,  ол  қазіргі  кезеңдегі  елемдік деңгейдегі 

саясат  екендігін  ұдайы  жадымызда  ұстау  қажет.  Сонда  ғана 

кейбіреулердің федерациялық одаққа кіру жөніндегі үндері ешеді.

Кадрде  репортер.  Иә,  солай  болып  шықты.  «Артық  сөйпе, 

кем  сейле,  таразылай  тең  сөйле»,  -   дегендей  Қазақ  ССР- 

ның  Президенті  Н.Ә.  Назарбаевтың  сезінен  кейін  22  баптан 

тұратын  Декларация  1990  жылғы  25  қыркүйектегі  Қазақ  ССР 

Жоғарғы  Кеңесінің  сессиясының  кезекті  мәжілісінде  бекітілді. 

Сейтіп,  «Қазақ  КСР-інің  Егемендігі  туралы  декларациясы» 

бойынша  Қазақстан аумағында Егемендікке қайшы келетін КСРО 

Заңцарының  күші  жойылды.  Декларация  негізінде  орталыққа 

бағыныштылықтан  арылып,  Москвамен  тең  дәрежедегі  әріптес

регінде ынтымақтастыққа қол жеткізілді. Кейін бүл күн «Қазақ КСР- 

інің 

Мемлекеттік Егемендігі туралы декларациясы»  мерекесі  күні

болып ресми тойланатын болды.

Режиссері Үмітжан Сәдуова 

Режиссердің көмекшісі Күлтай Әбішева

Операторы Төлеген Ахметов

1990 ж.

__________ Ой толқыны (I белім)__________

ӨМІРГЕ АҚЖОЛ АЛҒАН ЗАҢДАР

(репортаж)

Бижан Ж. К.

Кадрде  Қазақ  ССР-ы  Жоғарғы  Кеңесінің  әкімшілік  үйінің 

сыртқы  және  сессия  жүмысының  үзіліс  кезінің  көріністері, 

стенд-ап.  1991 жылғы 11 ақпанда бастапған Қазақ ССР-ы Жоғарғы 

Кеңесінің  кезекген  тыс  үшінші  сессиясы  16  ақпанда  өз  жүмысын 

аяқтады.  Сессияда  қаралып,  емірге  ақжол  алған  Заңдар елімізде 

жүргізіліп жатқан қоғамдық-саяси реформалардың нәтижесі болып 

санапады.

Бейнесюжет, 

кадрден  тыс 

репортер. 

Бүл 

қүжаттар 

енеркәсіп  пен  ауыл  шаруашылығындағы,  біпім  беру  мен 

әлеуметтік  мәселелердегі  және  оларды  үйымдастыру  мен 

басқару  жүмыстарындағы  қателіктерді  түзету  жолындағы  қайта 

қүру  үдерісін  тездетуге,  еңбек  тәртібін,  технологиялық  тәртіпті 

жандандыруға  ықпал  жасайды.  Сондай-ақ,  соңғы  уақытта 

әлсіреп  бара жатқан  одақтық республикалар  арасындағы  барлық 

салалар  бойынша,  әсіресе,  экономикалық  байланыстарды  қайта 

жалғастыруға ерекше ықпал етуі тиіс деп ойлаймын.

Біз  сессияның төртінші  күнгі  таңертеңгілік мәжілісінен  бастап 

репортаж дайындау қамына кірістік. «Қазақ ССР-дегі кәсіпорындар 

туралы» 

қабылданатын 

Заң  жобасындағы 

кәсіпорындарға 

сапынатын  сапық  түрлері  мен  мөлшерін  белігілеу  мәселесі 

қарапды.  Осы  мәселе  бойынша  Қазақ  ССР  Жоғарғы  Кеңесінің 

экономикалық реформа, бюджет және қаржы мәселелері женіндегі 

түрақты  комитеттің  төрағасы  Сауық  Темірбайүлы  Тәкежановтың 

мәліметінен  соң  сүрақ  қоюшылар  мен  пікір  айтушылар  легі 

біршама уақыт бойы толастамады.

Бірнеше депутаттар  Заң жобасының кіріспесінде  бүрынғыша 

күш  көрсету,  үстемдік  жасаушылық  барын  айтып,  оны  түзетіп 

толықтырып,  кезекті сессияда қайта қарауды ұсынды.

Алайда,  көптеген  депутаттар,  олардың  ішінде,  Павлодар 

облысынан 

сайланған 

Коваленко, 

Черепов, 

Сыздықов, 

Есімханов  және  тағы  басқалары  бұл  Заң  жобасында  әлеуметтік 

мәселелер  жан-жақты  қамтылғанын  ескеріп,  бюджет  есебінен 

қаржыландырылатын 

мекемелерді  сапық  телеуден  босату 

қарастырлығандығына  мән  беріп,  жобаны  қабылдау  жөнінде

р   ұсыныс жасады. Сөйтіп, Заң жобасының талас тудыра қоймайтын  ^  

баптарын,  атап  айтсақ,  9-шы  баптан  16-шы  бапқа  дейін  тұтас 

дауысқа сапып, пысықтау тездетуге ықпал етті. Сол күнгі мәжілісті 

Қазақ ССР Жоғарғы Кеңесі Президиумы төрағасының орынбасары 

Серікболсын  Әбділдин  өте  ұқыпты  жүргізді.  Үзіліс  кезінде  оған 

жолығып,  экономикалық  реформа  үдерісін  жеделдету  барысы

жайында сурадық

Кадрде  Серікболсын  Әбділдин.  Экономикалық  реформа 

қазіргі  енім  шығаратын  өндірісті  дамытып,  әлеуметтік мәселелер 

ауқымында халықтың.тұрмысын жақсартуға жол ашады. Өндірістің 

әр can асынан жоғары дәрежел і білімі мен тәжірибесі бар депутаттар 

қарапып отырған мәсепеге байпанысты нақгы үсыныстар жасады. 

Опардың  қатысуымен  экономикапық  реформа  бойынша  өзекті 

мәсепепердің тиімді тұстары анықталды. Жеке сапалар бойынша 

анықталатын  рентабельділік  деңгей  шегіндегі  пайдаға  сапық  45 

пайызды  ставка  негізінде  сапынып,  ол  респубпика  бюджетіне

қосылатын болады.

Кадрде  Сессияның  келесі  15  ақпанындағы  мәжілісінің

басталар 

алдындағы 

депутаттардың 

қарбалас 

шағы, 

стенд-ап.  «Жергіпікті  езін-езі  басқару  және  Қазақ  ССР  хапық 

депутаттарының  жергіпікті  Советтері  туралы»  Қазақ  ССР  Заңы 

жобасының  екінші  оқылымын  талқылаудан  бастапған  мәжіпісте 

депутаттардың бірде-біреуі жайбарақат күйде қапған жоқ.

Кадрде  бейне  сюжет,  кадрден  тыс  репортер.  Пікір  айтып, 

ұсыныс  білдірушілер  тұс-түстан  белгі  беріп,  мониторға  аты- 

жөндерін  тіркеп,  кезегі  кепгенше  тағат  таппай  отыр,  қатар 

тұрығандар  бірі-бірімен  қызу  пікірпесіп  кетті.  Қоғамдық-саяси 

реформаны жедепдетудің маңызын  білген депутаттар бұл  Заңцы 

тапқау  кезінде  апдын  ana  19-бапты  тиянақты  пысықтауға  шешім

жасады.

Заңның  жобасы  бойынша  обпыстық  кеңестің  төрағасына 

жоғары  лауазым  атағы  беріліп,  сайпанбапы  бопуы  керек.  Бұп 

пауазымға  үміткерді  Респубпика  Президенті  ұсынып,  облыстық 

кеңестің  сессиясында  сайланады,  оның  бірніші  орынбасары 

және  үжымдық-кеңес женіндегі  орынбасары  болуы  тиіс.  Бірнеше

депутаттар бүл үсынысқа кепіспеді.

Кадрде  Қазақ  ССР  халық  депутаты,  Успен  аудандық

кеңестің  төрағасы,  аудандық  партия  комитетінің  бірінші

Ой толқыны (I бөлім)

с

Бижан Ж. Қ.

3

хатшысы  Тито  Уақапулы  Сыздықов.  Қаэақта:  «Екі  қошқардың 

басы  бір  қазанға  сыймайды»,  -   деген  сөз  бар.  Ауданда  атқару 

комитетінің төрағасы мен кеңестің төрағасы бір адам болуы керек.

Кадрде  мәжіліс  залы, депутаттар  кезектесіп  сөз алуынан 

көрініс, кадрден ты с репортер. Оған аудандық атқару комитетінің

жүргендер

түсті

Кадрде Н.Ә. Назарбаевтың сөз сөйлеп тұрған сәті, кадрден 

тыс репортер. «Ескіні еске алмай, жаңа жадыңа түспейді», -  деген 

халық  ұлағатымен  бастаған  Қазақ  ССР  Президенті  Нурсултан 

Әбішұлы  Назарбаев  қазақ  халқының  орнықты  оймен  айтылған

хапқымыздың

дәстүрге

орнықты ойлар ортаға салынды. Ауданда бір басшы болуы  керек 

деген  пікірді  қостайтындығын  айтты.  Сейтіп,  19-бап  осындай 

толықтырулар мен түзетулер бойынша қабылданды.

Кадрде репортер және Алматы  қаласының кешкі  көрінісі. 

Жапалақтап  қар  жауып  тұр.  Алатау  аппақ  мамық  көрпеге 

оранғандай.  Халқымыздың  ауа  райын  болжаушылары  ежелден 

ақпанның  аязы  мен  қарын  кезектесіп  ұсынатын  мезгіл  екендігін 

айтып  кеткеніндей  бүгінгі  15-ші  ақпан  Алматының  ақ  қарының 

соңы кешкілік Алатаудың тымырсық аязына ауысты.

Күндізгі  қызу  пікір  таластың  соңы  хапық  кугіп  отырған 

жақсылықтың бастауы болатын Заңдардың бекуімен аяқгапды.

Қазақ  ССР-ның  кезектен  тыс  үшінші  сессия  сессиясында 

қарапып,  бекітілген  Заңдардың  еміршеңдігі  туралы  Заң  түйіні

осындай.

Режиссері Зәру Алшағырова 

Режиссердің көмемиісі Күлтай Әбішева

Операторы Телеген Ахметов

1991 ж.

жүктеу/скачать 30,18 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: