Бижан бижан Ж.Қ. Павлодар, 2015
жүктеу/скачать 30,18 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бижан Ж. Қ.
- О й т о л қ ы н ы ( е с т е л ік т е р )
- 2012 ж. Ой толқыны (естеліктер) КӨНЕКӨЗ-АҚЫЛДЫ ҚАРИЯ АЙТЫП ЕДІ
- Краснокутск (қазіргі Ақтоғай) ауданының «Жаңаталап» жөнв «Шұга» колхоздарында узақ жылдар бойы бастық
- ЕСТАЙДЫ АЛҒАШ ЖЭНЕ СОҢҒЫ КӨРУІМ Ой толқыны (естеліктер) Ч
- Ои толқыны (естеліктер)
Бижан Ж. Қ. f ӨМІРДІ ПАЙЫМДАЙ БІЛУ ШЫНДЫҚ АРҚЫЛЫ КЕЛЕДІ Ой толқыны (естеліктер) Бұл сөзді Шонай ¥лы Отан соғысынан оралғаннан бері өмірдің қүбылмалы кезеңцерінде, қалыпты, сәтті түстарында ретті кезін қалт жібермей айтып жүретін. Оның бүп қабілетін, сөздерін, көңіпдегі көрікті ойларын ауыздан шыққанда ¥лы Абай айтқандай «өңін қашырмай» тыңдаушысына түйсік туғызып айта білуінің нәтижесі екенін жездемізді таныған, есейген шақтарымда түсіне бастадым. Жезде дейтінім, Шонай Ақгоғай ауданының мен туған «ІІІуға» ауылының алғашқы колхоз болған кезінде ауылдық кеңестің төрағасы, ауданның, облыстың беделді азаматы Байғабыл Молдабаевтың үлкен қызы Бағилаға үйленген болатын. Байғабылдың Бағиладан басқа Нәбия, Дәмет дейтін қыздары, қүдайдан тілеген Қабдуаис атты жалғыз үлы болды. Сол жалғыз үл - Қабдуаисы дәулескер күйші, көреген үстаз, таза талғам иесі, биік парасатты мектеп директоры атанды. Жездесіне еркелейтін, жездесі де оның қабілетін, зеректігін сезіп, аса қадірлейтін еді. Өзара түіністік, өзара сенім қүдіреті осы. Бүгін олардың бәрі - марқүм болды. Бірақ, адалдық, шындық рухы жалғасуда. Өз жүрты мен нағашы жүрты, қайын жүрты Шонайдың кісілігін жоғары бағапайтын. Осындай байсалды, сабырлы, жайсаң көңілді, шындыққа жаны қүмар, ойға мырза жанның отбасы, бапалары қандай бақытты деп іштей сүйсіне жүретінмін! Шынында, бүл отбасының үрпақгары бақытты. Балаларының бәрі, немере, шөберелері өмірге сүйсіне, қүмарта, іздене қарауды машық қылып, өз орындарын тапқан. Олардың арасында өзі сияқты үлағатты үстаздар, ғалымдар, епі мен қоршаған орта тіршілігін бағамдауға бейім шенеуніктер өсіп, қызмет етіп жүр. Тыңдаушысы болғанда сөз қүдіреті арта түсетіндігі осындай сәттерден тайға таңба басқандай көрінеді екен. Шонай үстаздың, Шонай қарияның өмір түнығынан сусындап, татқан түшымды танымы, өмірдің әдемілігін, аласапыран түстарын сезіне, салыстара білуінің жемісі екендігін байқау қиын емес еді. Өйткені, ол партия билігі кезінде атап айтқызбайтын қазақтың үлттық қүндылығын партия саясатының жүзеге асуына ретті пайдалана білгендігін көріп жүрдік. Мүны тәрбие мәселесінде
Бижан Ж. Қ. Екібастуз қаласында қазақтың улттық дәстүрлі тәрбиесіне сәикес келетін к ө п ш іл ік т ің жастарды тәроиеге ықпапын көрсету жөніндегі бастамасын облыста алғашқылар болып қүптауынан байқауға болады. Бастаманың құндылығын, бала төрбиелеудегі мәнін өзі басшылық жасаған Павлодар ауданының Кеңес орта мектебінде облыста ғана емес, бүкіл Кеңес Одағында алғашқылардың қатарында дәлелдей білді. Коммунизмнің кодексінде: «Ізгілік, адамгершілік, жақсылық, көмек» деген сияқгы қазақтың дәстүрлі тәлімі, зор қағидасы болғандығын аға буын урпақтар мен менің кезде қариялары: «Жаным дейтін. Сонда ауыл коммунистері: «Бұларың бекер, бул кеңестік ғұламалардың, билік басындағы атақты адамдардың ойластырған, өз
тәжірибелерінен апған жемістері, ауыздарыңа ие болыңдар», - деп байсалды, сақтандыру сөздерін айтып, халықгы осыған иландыратын. Біреудің айтқанын істеу оңай сияқты керінгенімен, жүиелеп түсіндіруде мәселені үлттық сәйкестендіру жолдарын қарастырудың маңызы зор. Бірақ, муны қазақтың ұлттық дәстүрлі тәрбиесіне дөп келіп тұр, сондықтан, мынау пайдалы десең саяси сауатсыз атанасың, қуғынға түсесің. Мүны өмірдің талай тартыстарында шыныққан Шокең жетік біледі. Алайда, қазақтың кісіні айтқан сөзінен емес, ісінен тану қағидасы санасына берік орныққан ұстаз-д и ректор тегінен келе жатқан, кісілік, үлкенді сыйлау, ғылымды пайымдау сияқты өрелі үғымдарды тәрбиенің кеңестік идеология ұсынған күйінде, бірақ, ата-бабаларының айтқандары негізінде, қаз ңалпында қолдануды жен көрген. Табиғаты оны қателестірмеді, бастаманы ауыл тұрғындарының көңілінен шығатындай жүзеге асырды. Оның осы пейілі қазақ тарихын көңіліне тоқып, соған жүгінуінің, оның қүнарын бойына дарытуының, емір танудың, дүниетанудың ақиқаты еді. Бүл - Шонайдың табиғатынан дарыған санасының жемісі. Осылай екендігін Мухаммед пайғамбардың хадистеріндегі: «Ізет-қурмет - әрбір адамның биік тұрар мұраты, оны әкеңдей ардақгауың керек», «Қайырлы, сауапты істер адамды түрлі пәледен сақтайды», «Білгендеріңді басқаға үиретіңцер»
О й т о л қ ы н ы ( е с т е л ік т е р ) иманнан», «Әр нәрсенің кілті бар», - дейтін қағидаларды оқып саралағанда аңғару қиын емес. Шонай ұстаз балалық шағынан әкесі мен анасы, олардың замандастарының санасына ұялаған, олар үнемі урпақ тәрбиесіне тірек еткен осындай ұлағаттарды үнемі жадына сақтап жүрген. Соның нәтижесін іс-әрекеттерінде үнемі жаңа із салығызып отырғанын айқындайтын деректерді қазір Кеңес ауылының азматтары, үстаздың шәкірттері қаздай тізіп, айтып жүр. Павлодар облысының Алюминий зауытының пісіру цехының бригадирі Софиннің: «Электр энергиясын аз шығындап мол өнім алайық!», - деген бастамасы бүкіл Кеңес Одағына кең тараған еді. Шонай басқарған мектеп үжымы осы бастаманы да алғашқылар болып, мақүлдап, тәжірибеде қолданды. Соның нәтижесінде мектепте пайдаланылатын электр энергиясының шығынын үнемдеуге мектеп үстаздары ғана емес, оқушылар да, тіпті, ауыл түрғындары да машықтанған. Әр оқушы үйіндегі электр энергиясын үнемдеу үшін сабақ дайындауды түнге қалдырмай, ■ •
Мүндай әрекеттерді сөз арқылы насихаттап, түсіндіргеннен іс- қимыл, тәжірибеден өткізу негізінде жетік, көкейге қонымды дәлелдеудің, қүптаудың маңызын, оның өміршеңдігін Шонай үстаз бар болмысымен сезіне білген. Электр энергиясын үнемдеу мәселесі қазір де езекгі екендігін керіп жүрміз. Мүндай пайдапы істер керегендікпен ғана келмей, бай тәжірибеден де туындайтындығын осылай дәлелдеген. Ауылдастары да, шәкірттері де үлағатты ұстаздың ой-дүниесін беріле зерделеп, емірдің қиындығын жеңудің айшықгы амалдарын үйренуге машықганған. Шонай үстаздың: «Қайырымды адам ешуақытта жалғыздық көрмейді, оларға мейірімді көршілер үнемі қол үшын береді», - деген емір тәжірибесін зерделеген сөзінің өміршеңдігі, осындай қуптаушы тіршіпікті таңдағандардың сезінен, істеген істерінен қазір де байқалып келеді. Одан білім алған Темірхановтар отбасының балалары қазір үстаз тәрбиесінің шалағаты тиіп жүргендігін сүйсіне айтып жүр. Оның: «Кісітануды, қоғамдағы қарым-қатынасты, ел болудың саясатын аңғаруды тек қана шындық айқындап береді», — дейтін сезі де кеппен үжымдасып, қауымдасып, үғынысып атқарған ютерінің жемісі l екендігін көру қиын емес. Осындай өңгімені естіп отырған кейбір bt
1 1
_ & 457 р шолақ ойлайтындар, қазақтарда айтылатын: «Ол осының бәрін жөргекте жатып біліп пе?! - деп те айтқандар болған. Пендешілікпен айтылған осындай қаңқу сөздерді естіп қалған, парасатты үстаз: «Бұл, шіркіндер мені керекқылып, шақырса, сөзбен айтқаннан гөрі, біздің мектептегі атқарылып жатқан өнегелі істерге үлес қосқызып,
жүріп
деген сөзінде қарапайымдылық, сабырлылық, сыпайылық сияқты данапықтың нышандары бар екендігі айдай анық қубылыс. Мүның айқындығын, езеннің жағасында түрып, ағыстың бағытын, қаттылығын немесе баяулығын көзбен керіп, айтып тұрған адамның ақпаратымен түсінікті үстаздық қызметте -әрекеттерін салысі енегелі тәрбиешінің шындықты анықгауды өзінің қызметіндеп осап түстарды бағамдау арқылы пайымдаған. Мерген жалғыз түрып нысанаға дәл тигізе алмаса қателігін басқадан емес өзінен кереді ғой. Шонай үстаз да тәрбиеде қалыс қалған іс-әрекеттерді пайымдағанда осындай үстанымда болған. Мектеп ұжымының нәтижесіз істерін байқап қалған кезде, ол езінің жүрегіне терең бойлауға үйренген. Мүндай кезде ол білімді терең меңгерту әдістерінің бір түрін ғана үстанбай, алдымен екі үш әдістемені ұстаздар қауымына усынып, үстаздар мен оқущылардың өзара ынтымақтастығы деңгейлеріне сай түрін қолданудың дұрыстығына кез жеткізіп барып, қолданысқа енгізеді. Оның бүл дағыдысынан түрлаусыз әдістен безіп, түрлаулысын таңдай білуге бейім болудың тиімділігіне ден қоятындығы сезіледі. Осылайша мәселені кепшілік таразысына салғанда толық ұйғарым жасаудың қажегтілігі туатындығына көзі жеткен деп айтуға болады. Мүның астарынан ІІІонайдың әлеуетті түсінікті толық игерудің тиімділігін айқындайтын үғымға берік екендігін көруге болады. Оның бойында өміртануда, дүниетануда жаңылдырмайтын, санаға
қонған танымдық пен оны іске асыра білудің тәжірибесін қазақ дәстүріне жүгіну арқылы меңгеруге пейілділік бар. Ардақты ұстаздың ұстаздық қызметіне зер салғанда осындай бүрмалауға болмайтын шындықты айқындай аласыз.
Ой толқыны (естеліктер) КӨНЕКӨЗ-АҚЫЛДЫ ҚАРИЯ АЙТЫП ЕДІ Жантай
Жантайдың бірі - Бостыбай. Бостыбайдан Арал, Арапдан Шыман, Шыманнан - Әбілқасым, Біләл, Кәрімберлі. Төңірегінде жан сейілмейтін болыс өзінен өзгенің маңына жиылған топты көрсе қабағы қата қапатын. Ақкөл өңіріне дүйім елге тыңдап
жүрт қоздыра түскен. Бүл жай Әбілқасымның мазасын мүлде кепреді. Болыс оңтайлы 1усты күтіпті. Бірде Ақкөл аумағында бір үлкен жиын болады деген хабарды естіген соң, жиынға өз адамдарымен Естай да келеді. Естай келіпті, - дегенді естіген жүрт ән тыңдауға Естай төңірегіне жиыла бастайды. Мұны естіген Әбілқасым өзінше оңгайлы кез осы деп ой түйеді. Ол кезде елге танымал адамды қатты мүқатудың бір түрі - астындағы атын тартып any ғой. Болыс өзінің поштабайын дереу шақыртып алып: «Сен қазір анау әншісымақ Естайдың астындағы атын тартып ап, Беркімбайдың асқақтап жүрген бапасы үйіне жаяу қайтсын. Менен сәлем айт», — деп әмір береді. Болыстың дегені мүлтіксіз орындапды. Бүған әнші қатты кейіді. Осылай кедейлік, теңсіздік тағы да алдынан шығадьі. Болыстың озбырлығы қабырғасына қатты батады. Есіне досы, болыс Әбілқасымның інісі Біләл түседі. Ағасы Естай екеуінің достығын жақтырмаса да оның өнеріне ден қойып, қүрметтеп, үдайы қолдап жүретін. Біләл жастай қайтыс болған адам
тұста Есекең Біләлді былай деп еске алған екен: жүдеу, Қүдайдан соң көруші ем сізді демеу. Аузымнан сөз, астымнан атымды апды, Жайың қалай демеді барында Қызығымды 459 Бижан Ж. К. Өз бақытыңа кез болған бұлбұл едім, Кемдік көрсем сіз барда арман бар ма? Ешкім менің сыртымнан жүрмеуші еді, Біләлді апған құдайға амал бар ма?
V ЕСТАЙДЫ АЛҒАШ ЖЭНЕ СОҢҒЫ КӨРУІМ Ой толқыны (естеліктер) Ч Ауыл адамдарының, әсіресе, менің анам Нұрымның айтуы бойынша Естай «Шүға» ауылына келгенде Қоғабайдың үйіне ат басын тірейді екен. Біздің «ІІІүға» ауылының үйлері ол кезде бір- біріне жақын салынған небары қысқа үш көше болатын. Ауылға келген бөгде адамның кім екенін, неге келгенін, қашан келгенін түрғындар әп сәтте-ақ біліп отыратын. Бір күні далада ойнап жүргенде жүрттың бәрі біздің үйге жиналып жатқанын көргенде солармен бірге мен де үйге келіппін. Әкем Қоғабай мен шешем Нүрымның айтуынша бүл мезгіл күздің жайма шуақ, жанға жайлы күндерінің бірі болған. Сол күні Естай тыңцаушыларын сүйсіндіріп ән шырқапты. Ол әнді бір орнында отырмай, әннің әуенімен қозғалып, түрлендіріп айтады екен. «Жүрт тараған соң мына балам өзіңіздей өнер иесі болсын, батаңызды беріп, аузына түкіріңізші деп тілек білдірім», - деген еді шешем Нүрым. Есея келе анамның мені қолымнан үстап Естайдың қасына алып келгені, Естайдың мені тізесіне отырғызғаны және аузымды ашқызғаны, үшкіргені ойыма түсті. Ата-анамның сипаттауының әсері болса керек, Естайдың түр-тұлғасы, бет бейнесі менің балалық шақгағы көрген көріністерім негізінде санамды жаңғырта түсті. Бірақ, бүл айтылған сөздердің және батаның мағынасын білетін кезім емес. Шамасы мен ол кезде 5 жаста болуым керек. Естайды керген үл кендердің жэне Естайдыңнемере інісі Қыздарбек марқүмның бейнелеу, суреттеулерінен соң жэне аса кернекгі музыка зерттеушісі, Қазақ Кеңес музыкасының негізін қалаушы Ахмет Жұбановтың «Замана бүлбүлдары» кітабындағы ақын, әнші композитор Естайдың өмірі мен өнер жолы турапы ғылыми зерттеу публицистикасын оқып, сол кітаптағы салынған портретке қарап отырып, Естайдың түлғалық бейнесінен, шығармашылық жолынан, адамгершілік, ізгілік бағытындағы айтқан халық аузындағы сөздері мен ой түйіндерінен мен езіме тағылым апдым. 1966 ж. Қарағанды Мемлекетік педагогикалық институтының 4-ші курсында оқып жүргенде Қарағанды қаласының сол кездегі жалғыз қазақша жал пы біпім беретін орта мектебінде машықтанудан еттім. Сонда қазақ тілі мен әдебиет мұғаліміне, машықгану жетекшіме Естайды кергенімді айтқан едім. Ол менің мектеп Бижан Ж. К. оқушыларының алдында осы тақырып туралы әңпмелеуімді жен керді. Ұстаздың алдында қысылып, женсіз болар деген ойымды білдіріп едім, ол сәл үнсіз түрды да: «Балаларға өзім түсіндіремін. Ал сен кергеніңді айт», - деп тікелей тапсырма берді. Қызарып- қуарып он бірінші класс (сол жылдары да он бірінші класс болған еді, кейін езгерді) оқушыларының алдына келіп, ойымдағыны шамападым. Оқушылар тыныш отырып тыңдады, түсіністік білдірді. Ешкім бөгде әдет көрсетпеді. Кейін сұрастырып білсем осы кластың оқушыларының басым көпшілігі ауылдан келгендер екен. Екінші ұғымда айтсам, ата-баба дәстүріндегі ырымдарды жақсы білетін балапар екен. Ал менің байқауымда, ең бастысы, олар Естайдың ақындық, әншілік, композиторлық өнерін ауылда жүргенде-ақ барынша жақсы білетін жастар екендігін танытты. Естайдың «Шұға» ауылына келгенде жоғарыда айтқанымдай біздің үйге ат басын тірейтіндігінің ата-баба дәстүрінде негізі бар. Естайдың ¥лы Отан соғысында жау оғынан мерт болған Жанәбіл атты ұлының әйелі Несіпелді менің анам Нүрымның туған сіңлісі. Несіпелдіден туған Зекен және Сарыторғай атты менің екі белем бар. Сарыторғай жас кезінде ән айтушы еді. Бірақ, жалғастырмады, машықганбады. Сарыторғайдан туған Шәмшияның П. Чайковский атындағы Павлодар музыкалық училищесінің домбыра класында оқуға түсуіне мен бағыт бергенмін. Бұл күндері ол - бұрынғы 499- шы тәжірибе шаруашылығының, қазіргі «Кенжекөл» ауылының музыка мектебінде үстаз, директор. Қазақстан Компратиясы Краснокутск аудандық партия
комитетінің бірінші хатшысы Сату Мұхамеджанұлы Баймұхан- бетовтың үсынысы бойынша 1970 ж. Ақкөл совхозында Естай ақынның 100 жылдық мерейтойын өткізу қарсаңындағы дайындық жүмысын жүгізу үшін мен бір ай мерзімдік іс сапарда болдым. Сол жылдары Краснокутск аудандық мэдениет бөлімінің меңгерушісі едім. Айтулы мәдени іс-шара халыққа ұнады, жақсы баға берілді. Сол тойда Қимадиден Нығыманов, Мүрат Үсейнов және осы жолдардың авторы Естайға арнаған өлеңцерін оқыды. Естайға арнаған елеңімді «Толғау» деп атадым. Қиялым жазып жүрген сіз деп өлең, Оңтайлы сәтті кезең іздеп кеп ем. Ғасырлық мерекеңе жыр арнаймын, Кеңілге арман жылдар тізбектеген.
Ой толқьіны (естеліктер) Білмеппін қүдіретіңді ол кезде мен, Ақын ба, ақын емес ой кезбеген. Тамсанып еске аламын сонау сәтті, Түндерді қарғыс аггсын ұйқы іздеген. Болады ғой бай-манапта малы мүра, Мастанып, күнде жығар алып ұра. Ал, сенде ер қанатың торың ғана, Қәрыңда сойыл емес, бал домбыра. Жүргенде «бай-екеңдер» мал қызыкгап, Өзге емес байлығынан апғызып бақ. Сен сонда бай малымен дапа кездің, Ап дала ән сыйлады жан қызыққан. Сен солай қомдай түстің ар қанатын, Домбыраң болып саған ән қанатың. Аралап Қара Ертісті жүргеніңде, Естідің Біржан салдың байтақ атын. «Қорланың» Маралдыдан тез аттанып, Арқаның бар елінде жүр жатталып. Төрінен төресі де орын берер, Алатау, Көкшетауда жек-жат танып. Әу бастан ғашық-дастан бізге аян, Төлеген, Қыз Жібекгер, Қозы, Баян. Мүзекең жазған сондай соны дастан, Сондықтан, мен жырыма нүкте қоям. Кеулінде кетіп еді асыл арман, Ғашықтық оты жанып, шоғы қалған, Аруағы Ес-ағаңның риза болар, Қосылып жазылыпты Естай-Қорлан. Бүкіл қазақ еліне тараған Естай әндерін қазіргі дәстүрлі ән айтушы жас өнерпаздардың орындап жүргені қуаныш, сүйсініш сезімді оятады. Қазақстан тәуелсіздігінің арқасында өскелең мәдени өміріміздің шарықтаған қазіргі шағында өтіп жатқан жоғары мәртебелі ән жарысы-конкурстарында Естайдың «Жайқоңыр», «Қорлан», «Бір мысқал», «Қоштасу» («Соңғы әні» дел те айтады) және т.б. әндерін Шымкентттің, Қостанайдың, Семейдің, Қарағандының, Петропавелдің, Павлодардың және т. б. облыстардың жас әншілері айтқанда Естайдың «Қоштасу» елеңіндегі:
«...Домбыра, енді аман бол қарт жолдасым, * Жасымнан жанымдағы сен мұңцасым. Тапсырдым, кейінгі жас ұрпақтарға, Мендей ғып қадірлесін, қолына алсын!», - деген аманатындағы ақын, әнші, композитордың болмысы және табиғи дарынын айшыідайтын өнер қүдіретінің еміршеңдігіне тәнті боласың. Қазақтың тәрбие дәстүріндегі АМАНАТ үғымының ауқымында ғасырларға жапғасатын, мәңгілікке ұласатын, ешуақытта өшпейтін сертке берік болудың шідерінде үстайтын мүқалмас қағида бар. Бүл үғымның қағидасында адамзат қүндылықтарымен теңесетін қазақ халқының кісілік пен ізгіліктің, көрегендік пен кемелдіктің, кемеңгерлік пен даналықтың сананы тазартуға қабілетті нұсқалары хатталған. Сарыарқа даласында жарық дүниеге келіп, әлемдік деңгейдегі ән жазған және орындау шеберлігімен танылған Естайдың көкірегіндегі өнер өрнегі кейінгі үрпақтарға толассыз рухани серпін беруде. Олар өнер тылсымының өзегіндегі нәзік тамырға үйлесімді сипат беріп келеді. Өмірлік мәңгілік ізденіс жемісі осы. > л.гд Естай Беркімбаевты көргенім туралы бапапық шағымнан бері сезініп келе жатқан ізгілікке ой жүгіртуге әріптесім, С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің Е. Бекмаханов атындағы өлкенің тарихы
және этнографиясы ғылыми- пракгикалық орталығының ғылыми қызметкері Айкүн Байболова эсер етті. Эсер етті деуімнің себебі мынадай негізден туып отыр. Ол Республикалық талай конкурстардың жулдегері, Естай әндерін шебер орындаушылардың бірі - Амангелді Қожановтың орныдауында Естайдың өлеңдерін тыңдағандығын тамсана айтты. Сонда оған мен Естайды бала кезімде көргенім жайындағы жоғарыдағы сөз орайын айтқан едім. Сонда Айкүн: «Сіз бүл туралы неге жазбайсыз. Мұндай тілектің, ырымның мәнін қазіргі жастар түсінбейді. Мүндайға жен- жосықсыз берілудің заманы өткенімен, тағылымдық ырымдар үмытылмайды. Сіз айтқан ырымды мәдениетті деңгейде жасаудың зияны жоқ», - деді. Ойланып қалдым. Айкүннің Аяжан атты қызы, Назар атты үлы бар. Біздің отбасымызда 1940-49 жж. үлкен апайым Бікіш және бір ер бала мен болдым. Жүмағали 1949 ж. туды. Бижан Ж. Қ. Кандай сәйкестік!.. Айкүн өзінің Аяжаны мен Назары еліміг.. белгілі, ұлағатты, парасатты тұлғаларының бірінен осындай бата Ои толқыны (естеліктер) апса ғой, шіркін деп ойлаған шығар. Бірақ, мен Айкүннен сен осылай ойладың ба? - деп сұраған жоқпын. Осы сәттегі бағдарым АНА қудіретінің тұңғиығына үңілуге жетеледі. Мен Айкүннің бұл ниетінен аналардың табиғи мейірімінде өзгешелік болмайды екен- ау деген сезім аясында толғандым! Әр ана бапасын ақ сүтімен емізіп, мәпелеп тәрбиелеуден артық ардақгы қасиет жоқ дейтін пейілдеріне иландым. Бәрінің жүрек тебіріністері баласы Апланың нұрына, жақсылардың шапағатына бөленіп, күн шуағынан нәр алуға дәнекер болатын, мәңгілікке жапғасатьГн қасиетті мейіріммен ширатылатындығына зер салдым. Тіршіліктің сәні мен ана бақыты осы! 1946 ж. қайтыс болған ақын Естайды алғаш және соңғы көрген шақтағы санамда қалған елестерді тізбектеудің нәтижесінде тәрбиенің өзегі - Ана мейірімінің ұясынан жылу сезіндім. Табиғат ана мен адам ана егіз жаратылысжәне ол табиғи заңдылықекендігін пайымдал, ғажайып тіршілік аясында еркеше рахаттандым. «Жақсыдан шаралат!», - дейтін ұлағат санада осылайша еселей түседі екен-ау!
|