Билет №1 Қозғыш тіндер



бет41/65
Дата30.03.2023
өлшемі245,42 Kb.
#77656
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   65
Индукция себебінен пайда болған тежелуді Ч. Шерингтон репрок циялык (жегілген немесе косарланыс) тежелу деп атаган. Репрокциялык тежелудiн аркасында бір сәтте орталыкта карама-карсы козғалта тын кимыл рефлекстері тумайды. Бұл кубылыс рефлекстердін бір бiрiмен үйлесуін камтамасыз етеді. Осыган орай дем алган согте дем шыгарылмайды, ауыздагы ас шайналып турганда жұтылмайды, бүгілген аяк дәл сол арада жазылмайды т.т.
Көпке дейiн репрокциялык (жегілген) тежелудiн пайда болу меха низмi белгісіз еді. Д.Ж. Эккле жұлын орталықтарында кездесетін бір мезгiлдi индукциянын Реншоу жасушалары тәрiздi аралык тежелу жа сушалардын катысымен туатынын аныктады. Мысалы, бугу орталы гына арналган серпініс сол орталыкты коздырумен катар кызметі карама-карсы орталыкты, аралык тежеуші нейрондарды да сол сотте коздыру аркылы тежейтінін көрсетті.
Доминаттык козу (лат. - dominantus - үстемдiк, үстем). Белгілі бір жағдайда уақытша бір орталык үстемдік ететін билеуші орталык бола алады (А.А. Ухтомский). Устем козу орталығы басқа орталықтардың кызметін токтата алады.
Бұл орталыктын ерекше қасиеттері бар:
1 Өте козгыш келеді. Қозу табалдырығынан төмен күштерге жауап бередi.
2. Баска орталықтарға бағытталған серпіністерді өзіне тартып, езiндегi козуды кушейтедi де, баска орталыктардын кызметін тежейді.
3. Қозу созынкы (инертті) болады.
4.Қозудын куші, жиілігі тітіркендіргіштің күші мен жиілігінен артык. Сал тітіркендіргішке кушті жауап береді.
5. Козу тез жинақталады. Бұл орталык керексіз рефлекстерді ток татып тастайды. Организмге ете кажеттiлерiн тудырады. Сейтіп, оның организмдi дегенiне, алдына койылған мақсатына жеткізуде манызы зор. Әдетте үстем когу узакка созылмайды, тіршілікке кажет қызметi орындалган сон онын устемдігі жоғалады, билiгi токтайды. Өте туракты устем козу сау адамда кездеспейтін ой пікірлердін пайда болуына екелiп согуы мумкiн. Кері байланыс (афферентация) жолдары. Рефлекс токтаган соң оның нәтижесі кептеген кабылдағыштарды тітіркендіреді.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   65




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет