1.
Тақырыпты (сабақты) меңгеру
критерийлері дәл анықталады, бұл нақты оқу
нәтижелерінің тізімінде мәнін табады (білім беру бағдарламасының шеңберінде
меңгеру деңгейлерін анықтаумен алынған оқу мақсаттары).
2.
Тексеру жұмыстары әзірленеді – тестер, олардың негізгі тағайындауы ретінде
негізгі тағайындалуы түзетуші оқу ресімдерінің қажеттілігін анықтау шығады.
3.
Оқу материалы жеке үзінділерге (оқу бірліктеріне) бөлінеді, зерделеу барысында
қол жеткізуге жататын нәтижелер (критерийлер) анықталады, ағымды тексеру
жұмыстары
құрастырылады, олар әрбір оқу бірлігін зерделеу мақсаттарына қол
жеткізілгеніне көз жеткізуге мүмкіндік береді.
4.Сәйкес оқу әдістері таңдалады, білімділік тапсырмалар құрастырылады.
5.
Әр тест сұрағы бойынша балама түзету материалы әзірленеді.
Критериалды бағалау критерийлерге сүйенеді, яғни баға оқушылардың олардың оқу-
танымдық құзыреттілігінің дамуындағы түрлі бағыттар бойынша жетістіктерін
бейнелейтін құрамдастардан (критерийлерден) қалыптасады.
Критериалды бағалау – шеңберінде бағалаудың және өз бетінше бағалаудың түрлері,
нұсқалары мен әдістері қолданылатын көзқарас.
Критериймен бағалауда:
оқушы өз оқуында шынайы субъект болады;
оқушының мектептегі алаңдаушылық деңгейі төмендейді;
мұғалім «соңғы инстанциядағы сот» рөлінен кеңес беруші, маман, тьютор рөліне
ауысады.
Осылайша, критериймен бағалау өз құрамында оқушылардың және мұғалімдердің
денсаулығын сақтау әлеуетін алып жүреді.
Критериймен бағалау мұғалімге арналған түбегейлі мақсат тұтатын ережелердің бір
қатарын қарастырады:
1.
Баға көмегімен оқушының жеке тұлғасы емес,
тек оның жұмысының ғана
бағалануын.
2.
Оқушының жұмысы өзге оқушылардың жұмыстарымен тікелей салыстырумен
емес, эталонмен (үздік орындалған жұмыстың үлгісімен) салыстырылуын.
3.
Нақты тапсырмалардың түрлі формаларының қолданысын және мұратты
орындалған тапсырмалардың нақты және анық сипаттамаларының болуын.
4.
Эталонның оқушыларға алдын-ала белгілі болуын.
5.
Оқушы өз бетінше өзінің жеткен деңгейін және өз бағасын анықтай алатын бағаны
шығарудың нақты алгоритмінің әзірленуін. Өз бетінше бағалау, сонымен қатар,
оқушылардың өз жұмысына рефлексиясын да қарастырады. Рефлексия білім
алушы жеке тұлғасының дамуындағы міндетті шарт, оның оқушы ретінде
дамуының қажетті құрамдас болып табылады.
6.
Оқушылардың өз бетінше бағалауға өтуге бет алып, бағалау үрісіне қосылуын.
7.
Бағалауға тек оқытып-үйретіп
отырғанды ғана салуға болады, сондықтан бағалау
критерийлері – бұл оқу мақсаттарының нақты мән табуы.
8.
Пән бойынша жалпы оқу мақсаттары оқушылардың нақты осы пән бойынша
жетістіктерін бағалауда критерий болып табылып, оқушының жеке жұмыстарымен
айқындалған нәтижелерді жинақтауға мүмкіндік береді.
Осылайша, критериалды бағалау білім алушының оқу жетістіктерін нақты
анықталған, ұжымдасып әзірленген, оқу процесінің барлық қатысушыларына алдын-ала
белгілі критерийлермен салыстыруға негізделген, білім беру мақсаттары мен мазмұнына
сәйкес келетін. Білім алушылардың оқу-танымдық құзыреттілігін
қалыптастыруға ықпал
ететін процесс ретінде дәріптеледі. Инклюзивті білім беру дене бітіміне, психикалық,
интеллектуалдық, мәдени, этникалық, тілдік және өзге ерекшеліктеріне қарамастан
ерекше білім беруге қажеттілігі бар балаларды жалпы білім беру кеңістігіне енгізуді,
олардың сапалы білім беруде кедергілерді жоюды және әлеуметтік ортада бейімделуін
және ықпалдасуын көздейді. Ерекше білім беруге қажеттілігі бар балаларға ерекше білім
беруге қажеттілігі бар балалар; мигранттар
мен оралмандар отбасыларының, аз ұлттар
балалары; қоғамға әлеуметтік бейімделуде қиындықтары бар балалар жатады.
Кеңейтілген мағынада инклюзивті білім беру дегеніміз кедергілерді жою мен ерекше
білім беруге қажеттілігі бар адамдарды оқыту процесінде енгізуге бағытталған білім беру
процесі және олардың сапалы білімге тең қолжетімділігін қамтамасыз ету болып
табылады.
Достарыңызбен бөлісу: