3. Мәтінде «Киіз үй – сәулеттік құрылыстың алғашқысы» деген ойға қандай дәлелдер келтірілген? ____________________________________________________________
А. Қас пен көздің арасы ‒ халықтық өлшем. Лезде, тез, жылдам,көзді ашып- жұмғанша деген мағынаны білдіреді. Қас-қағым (көзді ашып-жұмғанша) ‒ жарықтың жылт етуі, көзді ашып-жұмғанша кететін уақыт, шамамен 0,7-1 секунд аралығы.
Ә. Сүт пісірім‒ ширек сағат шамасы, шамамен он бес минут. Бие сауымдай уақыт ‒ биенің екі сауымының арасы, бір сағат шамасындағы мезгіл.
Б. Таң сәрі – шолпан жұлдызының туған мезгілі. Бозбала таң – күн шапағының белгісі, таңның ағара бастауы. Таң ата – күннің ұясынан шығар алдындағы мезгіл. Сәске – күн шығып, арқан бойы көтерілген кез. Ұлы сәске – тал түске жақындаған мезгіл. Тал түс – күннің тас төбеге келуі, мысалы, адамның көлеңкесі оның дәл түбіне түсуі. Сәске түс – шаңқай түс мезгіл немесе күннің қиғаш 45 градуспен түсуі, яғни, адамның өзінің биіктігі мен көлеңкесінің ұзындығы теңескен кез. Кешқұрым – күн батқан кез. Түн ортасы – түнгі сағат он екі. Түн жарым – түнгі сағат үш.
В. Ат адым – ақпан айындағы күннің ұзаруы, ол 38 минутқа тең. Елік адым – қаңтардың басынан ақпанның аяғына дейінгі аралықтағы күннің ұзаруы, ол 74 минутқа тең келеді. Қарға адым – қаңтар айындағы күннің ұзаруы, ол 36 минутқа тең.
1. Он бес минуттық уақытты халық өлшемімен қалай айтуға болатынын табыңыз. А) Бие сауым уақыт
В) Елік адым
С) Қас-қағым
D) Сүт пісірім уақыт
Е) Сәске түс уақыт
2. Мәтін мазмұны бойынша адамның көлеңкесі оның дәл түбіне түсетін уақытты халық қалай атағандығын табыңыз. А) тал түс деп атаған
В) сәске түс деп атаған
С) ұлы сәске деп атаған
D) сәске деп атаған
Е) кешқұрым деп атаған
