Білім беру бағдарламасының атауы мен шифры 6В04104-Қаржы Пән циклы атауы және коды

1. Жалпы ішкі өнімді есептеу әдістері

2. ЖІӨ дефляторы

3. Ласпейрес, Пааше, Фишер индекстері

4. ҚР негізгі макроэкономикалық көрсеткіштерінің динамикасын талдау.

Дәріс тезисі:

Жалпы ішкі өнім - белгілі бір уақытта сол елдің резиденттері арқылы өндірілген ақырғы өнімдер құны. ЖІӨ-ді есептеудің 3 әдісі бар:Өндірістік әдіс (қосымша құн бойынша); Ақырғы қолдану әдісі (шығындар бойынша); Бөлу әдісі (табыстар бойынша)

Бірінші әдіс бойынша ЖІӨ барлық өндірушілердің қосымша құндарын қосу арқылы анықталады. Қазіргі кезде өндірістік әдіс жиі қолданылады. Өйткені кәсіпорындардың статистикалық есеп берулері негізінде мемлекеттік статистика комитетінде өндіріс туралы деректер неғұрлым оперативті жиналады.

Екінші әдіс бойынша үй шаруашылығының тауар мен қызметтерді ақырғы тұтыну шығындары (С), мемлекеттік шығындар (G), жалпы инвестиция (І), таза экспорт (Х_n) қосылады. Басқаша айтқанда, бұл - өндірілген ЖІӨ-ге деген жиынтық сұраныс.

Жалпы инвестицияны таза инвестиция мен амортизация қосындысы деп қарауға да болады. Макроэкономикада «инвестиция» термині жаңа құрылысқа немесе жаңа жабдық алуға жұмсалған шығындарды көрсетеді.

Мемлекеттік трансферттер – бұл мемлекеттік органдардың тауар мен қызмет қозғалысына байланыссыз төлемдері.Ол жәрдемақы, зейнетақы, әлеуметтік сақтандыру төлемдері арқылы салық төлеушілерден алынған табыстарды бөлумен байланысты. Қайырымдылық жарнамен байланысты бизнес трансферттері де болады.

Х_n= Х – І М.