Білім және ғылым министрлігі Қазақстан Республикасы «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы» сейтпанов п. К., Каpтабаев а. Т., Алпысбаев а. А

132
Дайындаманы орнатудың бұл схемасы бұрау, тіс өңдеу, фрезерлеу, 
тегістеу және т.б. қолданылады. станоктарда Мұндай жағдайларда орнату 
элементтері "орталық" болып табылады. Машинаның шпинделіне 
орнатылған алдыңғы орталық бөлшекпен синхронды түрде айналады. Артқы 
бастың күпшегіне орнатылған артқы қатты "центр" өңдеу кезінде 
қозғалмайды. Қажет болса, айналмалы артқы "орталық"қолданылады. 
"Орталықтардың" жұмыс беті 3.20-суретте көрсетілген және тегіс болуы 
мүмкін (3.20-сурет,а), кесілген (3.0-сурет,б), ленталармен (3.20-сурет,в). 
"Центрлердің" қаттылығы мен тозуға төзімділігіне жоғары талаптар 
қойылады, сондықтан олар U10 немесе 40X маркалы болаттан жасалады, 
содан кейін термиялық өңделеді. "центрдің" жұмыс беті 3.7 суретте,ал ВК3 
немесе ВК4 маркалы қатты қорытпадан жасалған. 
Сурет 3.20. «Ццентpлердің» жұмысшы беттерінің түрлері»: 
а - тегіс; в - кесілген, в – ленточкалары бар. 
Ерекше дәл операцияларды орындау кезінде "орталық – 
дайындама"байланысында мүмкін болатын серпімді деформацияларды 
ескеру қажет.
Практикалық жұмыс 1. 
Дайыдаманы токарлық станокта «Центрлер» көмегімен орнату. 
Жұмыстың мақсаты: дайындаманы әр түрлі «центрлер» көмегімен 
орнатуды игеру.
Жұмысты орындау тəртібі 
1. Токарлық винт-кескіш станоктың бір моделін таңдаңыз.
2. Дайындаманы тірелмелі «центрлер» көмегімен орнатып, 
механикалық өңдеу бойынша бір технологиялық операцияны орындаңыз. 
3. Дайындаманы айналмалы «центрлер» көмегімен орнатып, 
механикалық өңдеу бойынша бір технологиялық операцияны орындаңыз. 
4. Дайындаманы қалқымалы «центрлер» көмегімен орнатып, 
механикалық өңдеу бойынша бір технологиялық операцияны орындаңыз. 
5. «Центрлердің» үш түрін қолданып өңделген беттердің сапасын 
салыстырыңыз.
6. «Центрлердің» үш түрін қолдану ерекшеліктері туралы қорытынды 
жасаңыз.

133
Дайындаманы орнатудың бұл схемасы бұрау, тіс өңдеу, фрезерлеу, 
тегістеу және т.б. қолданылады. станоктарда Мұндай жағдайларда орнату 
элементтері "орталық" болып табылады. Машинаның шпинделіне 
орнатылған алдыңғы орталық бөлшекпен синхронды түрде айналады. Артқы 
бастың күпшегіне орнатылған артқы қатты "центр" өңдеу кезінде 
қозғалмайды. Қажет болса, айналмалы артқы "орталық"қолданылады. 
"Орталықтардың" жұмыс беті 3.20-суретте көрсетілген және тегіс болуы 
мүмкін (3.20-сурет,а), кесілген (3.0-сурет,б), ленталармен (3.20-сурет,в). 
"Центрлердің" қаттылығы мен тозуға төзімділігіне жоғары талаптар 
қойылады, сондықтан олар U10 немесе 40X маркалы болаттан жасалады, 
содан кейін термиялық өңделеді. "центрдің" жұмыс беті 3.7 суретте,ал ВК3 
немесе ВК4 маркалы қатты қорытпадан жасалған. 
Сурет 3.20. «Ццентpлердің» жұмысшы беттерінің түрлері»: 
а - тегіс; в - кесілген, в – ленточкалары бар. 
Ерекше дәл операцияларды орындау кезінде "орталық – 
дайындама"байланысында мүмкін болатын серпімді деформацияларды 
ескеру қажет.

жүктеу/скачать 6,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: