Биология пәні бойынша мектеп оқушыларын олимпиадаға дайындау жоспары
жүктеу/скачать 419,5 Kb.
|
Олимпиада оқушылармен жұмыс
| Жасымықша. Жасымықшаның қызметі алғашқы жабындық ұлпадағы устьице аппаратына ұқсас. Тірі клеткалардың сыртқы ортамен ауа алмасу, су мөлшерін реттеу қызметін жасымықша атқарады. Жасымықша перидермамен қатар бір мезгілде немесе одан ерте пайда бола бастайды. Соңғы жағдайда перидерманың қалыптасуы жасымықша пайда болған жерден пайда болады. Перидерма эпидерма клеткаларынан немесе қабықтың оған таяу орналасқан қабаттарынан жетілген жағдайда әрбір усьиценің төменгі жағынан бірден жасымықша қалыптасады. Устьице топтанып жиі орналасқан жағдайда, жасымықша сирек, әрбір топтың төменгі жағында өз тіршілігін бастайды. Жасымықша қабықтың устьице аппаратынан төмен орналасқан клеткалардың тоз камбийіне –феллогенге айналуынан пайда болады. Феллоген клеткалары тангетальды бөлініп, жасымықшаның пішіні дөңгелек, көлемі әртүрлі, борпылдақ орналасқан паренхималық клеткалар түзеді. Бұл төмпешіктер сүректі өсімдіктердің бұтақтарының перидермасынан қарапайым көзбен де жақсы байқалады. Жасымықша феллогені тоз феллогеніне қарағанда бөлініп, клеткалар санын арттырып отырады. Жасымықшаның сыртқа қарай орналасқан клеткалары ескіріп, біртіндеп өледі, оның орнын іш жағынандағы жас клеткалар басады.
Көптеген сүректі өсімдіктер жасымықшасының сырт жағындағы клеткаларының қабықшасы күзде күннің суынуынан тозданады да, осындай клеткалардан тұратын жұқа қабат түзеді. Бұл жанаспалы қабат деп аталады.Көктемде іш жақтан пайда болатын жас клеткалардың түсірген қысымынан жанаспалы қабат жарылады. Жасымықшаның көлемі мен пішін әртүрлі. Олар өте майда және ірі, сопақша , дөңгелек.
жүктеу/скачать 419,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|