«Биология» пәнінен тоқсандық жиынтық бағалау спецификациясы 9-сынып



жүктеу/скачать 1,74 Mb.
бет12/12
Дата21.12.2022
өлшемі1,74 Mb.
#58802
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Бөлімбойыншабалл
саны

9.4А
Көбею

9.2.1.1 Адамның жыныс
жүйесінің құрылысын сипаттау

Қолдану

1


1


ҚЖ


7


5


16


9.2.1.2 Аталық және аналық
жыныс жасушаларының құрылысын зерттеу

Жоғары деңгей дағдылары

1


2


ҚЖ ТЖ

4


3


9.2.1.3 Жыныстық жетілу кезеңіндегі екінші реттік жыныстық белгілердің
дамуын сипаттау

Қолдану

1


3


ҚЖ


2


2


9.2.1.4 Менструалдық цикл мен экстроген және
прогестеронның маңызын сипаттау

Қолдану

2


4,5


ҚЖ,ТЖ


5


4


9.2.1.5 Контрацепцияның маңызы мен түрлерін
түсіндіру

Қолдану

1


6


ТЖ


2


1


9.2.1.6 Жыныстық жолмен таралатын аурулардың салдары мен алдын алу
шараларын түсіндіру

Қолдану

1


7


ТЖ


1


1


9.4В
Өсу және даму
9.2.3.1 Ұрықтың дамуындағы плацентаның маңызын
түсіндіру

Қолдану

1


8


ТЖ


3


3


5

9.2.3.3 Адам ұрығының дамуына шылым шегу, алкоголь мен басқа
есірткілер әсерінің салдарын

Қолдану

1


9


ТЖ


3


2








түсіндіру






















9.4СЭволюциялық даму

9.2.5.1 К. Линней мен Ж.Б. Ламарк еңбектерінің негізгі
қағидаларын оқып зерттеу

Білу және түсіну

1

10

ТЖ

2

1

9

9.2.5.3 Эволюцияның
қозғаушы күштерін сипаттау;

Білу және түсіну

1

11

ТЖ

3

2

9.2.5.4 Ағзалардың бейімделудегі табиғи
сұрыпталудың рөлін сипаттау

Қолдану

1

12

ТЖ

3

2

9.2.5.5 Түрдің құрылымы
мен критерийлерін сипаттау

Білу және
түсіну

1

13

КТБ

1

1

9.2.5.6 Түр түзілу үдерісін
түсіндіру

Қолдану

1

14

ҚЖ

3

2

9.2.5.7 Жердегі тіршіліктің дамуының негізгі кезеңдерін
оқып-білу әртүрлілігін сипаттау

Білу және түсіну

1

15

ҚЖ

1

1

Барлығы













40

30

30

Ескерту: * - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер

Тапсырмалар мен балл қою кестесінің үлгісі

«Биология» пәні бойынша 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалау тапсырмалары





  1. Төмендегі суретте әйелдің жыныс мүшелер жүйесі берілген.



Сурет 1.1.


(а) А және В әріптерімен белгіленген құрылымдарды атаңыз.
А B
[2]



  1. Төменде берілген үдерістер жүретін бөліктерді 1.1. суретінен тиісті әріптермен белгілеп, көрсетіңіз.

    1. ұрықтану жүреді - F

    2. гаметалар түзіледі - G

    3. эстроген түзіледі - О

[3]



  1. Төмендегі суретте сканерлеуші микроскоп астындағы аналық және аталық жыныс жасушаларының микрофотографиясы берілген.

(а) Суретті пайдалана отырып аталық гаметалардың аналық гаметамен салыстырғандағы көзге көрініп тұрған 2 айырмашылығын көрсетіңіз.


1
2
[2]

(b) Сперматозоидтың атқаратын қызметіне сәйкес құрылыс ерекшелігін сипаттаңыз.


[1]

  1. Жасөспірімдердің жыныстық жетілу кезінде гормондардың әсерінен екінші реттік жыныстық белгілер дамиды.

Қыз балалардың екінші реттік жыныстық белгілеріне мысал келтіріңіз.
[2]

  1. Менструалдық цикл әйел ағзасындағы қалыпты үрдістердің біріне жатады. Төмендегі суретте менструалды цикл кезіндегі қандағы гормондардың өзгерісі көрсетілген.

(а) цикл кезіндегі Х және Y әріптерімен көрсетілген кезеңдерді атаңыз.
[1]

(b) Эстроген гормонының фолликула ынталандырушы гормонға (ФЫГ) тигізетін әсерін көрсетіңіз.


[1]



  1. Прогестерон гормонының қызметін сипаттаңыз

[2]



  1. Мүшеқап жоспарланбаған жүктіліктен сақтайтын барьерлі контрацептив түріне жатады. Мүшеқапты пайдаланудың жоғарыда аталғаннан басқа бір артықшылығын атаңыз.

[1]



  1. Жыныстық жолмен таралатын аурулардың cалдарын атаңыз.




  1. Суретте жатырдағы ұрықтың дамуы бейнеленген.


(а) L әрпімен белгіленген бөлімді атаңыз.

(b) Плацентаның қорғаныштық және гормоналды қызметін сипаттаңыз.


[1]

[1]

[2]





  1. Нашақорлық тек жасөспірімдер, ересектер ғана емес, жүкті әйелдердің де дерті болуда. Есірткі заттарының ұрықтың дамуына тигізетін 2 кері әсерін түсіндіріңіз.

1
2
[2]

  1. Чарльз Дарвин «Табиғи сұрыптау» теориясымен әйгілі болды. Жан Батист Ламарк өзгеше идеяның- өсімдіктер мен жануарлардың қажеттілігіне қарай өз ерекшеліктерін дамыта алатындығын айтты. Ламарк теориясын қандай тәжірибе немесе фактілер арқылы теріске шығаруға болатындығын болжаңыз.

[1]



  1. Тұқым қуалайтын өзгергіштік - эволюцияның негізгі қозғаушы күштерінің біріне жатады. Өзгергіштіктің бұл түрінің эволюциядағы маңызын атаңыз.

[2]



  1. Табиғи сұрыпталу қалай жүзеге асатындығын сипаттаңыз.

[2]



  1. Төмендегі жауаптардың ішінен түрді анықтау үшін тек морфологиялық критерийді пайдалану неліктен шынайы нәтижеге жеткізбейтіндігін анықтайтын жауапты белгілеңіз

    1. Егіз түрлердің болуы

    2. Түрлер популяцияларға жіктеледі

    3. Түрлер өзара шағылысады

    4. Жақын түрлер әртүрлі ареалдарда таралуы мүмкін

[1]

  1. Түрдің түзілу механизмдері мен сипаттамалары арасындағы сәйкестікті анықтаңыз. Жауабыңды төмендегі жауап кестесіне толтырыңыз.





Географиялық Экологиялық

A.

Түрдің таралу ареалының кеңеюі

B.

Түрдің таралу ареалының өзгеріссіз қалуы

C.

Солтүстік және Балтық теңіздерінде шағалалардың екі түрінің пайда болуы

D.

Ареалдағы жаңадан мекен ету ортасының пайда болуы

E.

Алабұғалар популяциясында уылдырық шашу мерзімі өзгеше даралардың болуы

Жауап кестесі



Географиялық




Экологиялық




[2]



  1. Жердегі тіршіліктің дамуы кезіндегі оқиғалардың реттілігін анықтаңыз

  1. адамның пайда болуы

  2. кайнозой дәуірі

  3. мезозой дәуірі

  4. палеозой дәуірі

  5. архей және протерозой дәуірлері

[1]

Балл қою кестесі




№

Жауап

Балл

Қосымша ақпарат

1(а)

Жатыр мойны
Қынап

1
1




1 (b)

(і) жатыр мойнының кез-келген жері
(іі) жұмыртқа бездерінің кез-келгені (ііі) жұмыртқа бездерінің кез-келгені

1
1
1




2 (а)

Мөлшері кішкентай
Құйрығының болуы

1
1




2 (b)

Акросома /құйрығындағы митохондрия

1




3(а)

Сүт безі/етеккір

2




4(а)

Х – овуляция
Y – жаңа циклдің басталуы

1




4 (b)

Эстрогеннің көп бөлінуі ФЫГ тежейді

1




5

жатырдың қалыңдауына әсер етеді жатыр безінің белсенділігін реттейді.
Гипофиздан ЛГ және ФЫГ бөлінуін тоқтатады

2

Кез-келген 2 дұрыс
тұжырым

6

Жыныстық жолмен таралатын аурулардан сақтайды

1




7

Жыныс мүшелері мен басқа мүшелерге әсері/ бедеулік/ туылған нәрестеге әсер етуі/ өлі тууы

1

Кез келген бірі аталса
қабылданады

8 (a)

Кіндік бау

1




8 (b)

Қорғаныштық – ұрыққы анасының антиденелерін өткізеді/иммунды конфликтінің болмауын қамтамасыз етеді
Гомоналды – хорионды гонадотропин гомоны бөлінеді

2




9

Ұрықтың жетілмеуі Салмақтың аз болуы Психологиялық ауытқушылық
Қантамыр жүйесінің ауруларының дамуы

2

Басқа да дұрыс жауаптар
қабылданады

10

Құйрығы кесілген тышқандардан құйрығы ұзын тышқандар туады/фактілерге кез-келген дәлелді ой
жатады

1




11

Гендік аппараттағы өзгеріс жеке даралар арасындағы алуандылыққа әкеледі, бұл өзгергіштік эволюциялық
үрдіске материал болады

2




12

Бір түрге жататын даралар арасындағы өзгергіштіктің пайда болуы
қоршаған ортаға жақсы бейімделген даралар тірі қалады Бейімделушілігі жоғары даралардың гендер/аллельдердегі белгілері тұқым қуалайды

2




13

А

1




14

Географиялық А,С
Экологиялық В,D, E

1
1




15

5,4,3,2,1

1




Барлығы

30




жүктеу/скачать 1,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12



©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет
Lessons
Curriculum vitae
Documents