Биосферадағы заттар айналымы Жоспар



бет6/8
Дата06.01.2022
өлшемі6,47 Mb.
#14872
1   2   3   4   5   6   7   8

Азот айналымы

Азот табиғатта өте көп тарған элементтің бірі. Ол атмосфералық ауаның 78%-ын құрайды. Азот барлық белоктардың құрамына кіреді. Жер бетіндегі оны негізгі түрлері литосферадағы байланысқан және атмосферадағы молекулалық азот. Атмосферадағы бос азотты жоғары сатыдағы өсімдіктер өздігінен сіңіре алмайды.

  • Азот табиғатта өте көп тарған элементтің бірі. Ол атмосфералық ауаның 78%-ын құрайды. Азот барлық белоктардың құрамына кіреді. Жер бетіндегі оны негізгі түрлері литосферадағы байланысқан және атмосферадағы молекулалық азот. Атмосферадағы бос азотты жоғары сатыдағы өсімдіктер өздігінен сіңіре алмайды.
  • Органикалық заттар шірігенде ондағы азоттың біраз бөлігі аммиакқа айналады. Топырақтағы нитрлеуші бактериялардың көмегімен сол аммиак азот қышқылына дейін тотығады. Өз кезегінде топырақтағы карбонаттар СаСО3 қышқылмен реакцияға түсіп, нитратқа айналады да өсімдікке сіңеді. Шіру процесі кезінде азоттың біраз бөлігі атмосфераға бос күйінде бөлініп отырады. Табиғи жағдайда топырақтағ,ы байланысқан азоттың мөлшері кемімейді. Азоттағы бос азот та түрлі себептермен толықтырылып отырады. Мысалы, ағаш, шым тезек, тас көмірді жаққанда органикалық заттар шірігенде атмосфераға азот бөлінеді. Топырақта тіршілік ететін кейбір бактериялар да ауа жетіспеген жағдайда нитраттардан оттекті өзіне тартып атмосфераға бос азот бөледі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет