Болды. Олардың есімі ұрпақ жадына сіңіп, ерлігі өнеге болып өрілді
жүктеу/скачать 23,87 Mb. Pdf көрінісі
|
Жамбыл ауданы. ШӨП ТЕ ШАБАДЫ, ТАБЫС ТА ТАБАДЫ Науқан
Жаз мезгілінде шаруалардың басты мəселесі – қысқы мал азығын даярлау. Əсіресе, шіліңгір шілденің ыстығында бұл тірлік едəуір қиыншылық туғызады. Соған қарамастан, қыстың қамын жаз ойлағандар қандай да болмасын кедергілерге қарамай, шөп дайындауға кірісіп кетті. Осы орайда біз жем-шөп дайындау науқанының қалай жүріп жатқандығын білу мақсатында облыс орталығына іргелес орналасқан Аса ауылына арнайы атбасын бұрдық. Талғат НҰРХАНОВ «Қолжетімді баспана – 2020» Жасұлан СЕЙІЛХАНОВ Аталмыш
бағдарлама аясында
жұмысқа орналасушылардың жалпы санынан 660-ы табысы аз адамдар болса, 101-і жарымжан адамдар, ал 1635-і жұмыссыз жастар болса, əйел азаматтардың саны 1497- ні құрайды. «Жұмыспен қамту – 2020» бағдарламасының 1-ші бағыты аясында (инфрақұрылымды жəне тұрғын үй коммуналдық шаруашылықты дамыту есебінен жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету ) барлығы 83 жобаға 3102, 3 млн. теңге қаралып, есепті мерзімде белгіленген 1468, 7 млн. теңгенің 1260, 6 млн. теңгесі игерілді. Барлық 83 нысанда конкурстар өткізіліп, 81 жобада жұмыстар басталып, оның ішінде 9 жобада жұмыстар аяқталды. Есепті мерзімде жұмыстар басталған 81 жобада барлығы 1449 адам жұмыспен қамтылып, 753 адам жұмыспен қамту орталықтарының жолдамасымен тұрақты
жұмысқа орналасып, бағдарламаның жемісін көріп отыр. Бағдарламаның екінші бағытына (кəсіпкерлікті дамыту арқылы жұмыс орындарын құру жəне тірек ауылдарды дамыту) барлығы 1, 8 млрд. теңге қарастырылып, 920 адамды жұмыспен қамту көзделіп отыр. Соның ішінде кəсіпкерлік негіздеріне оқытуға 920 адамға, микронесие беруге 753 адамға, инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды дамытуға 100 нысанға қажетінше адамдар бөлінді. Микронесие беру бойынша уəкілетті өңірлік ұйым болып «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ-ның облыстық филиалы белгіленген болатын-ды. Микронесие алушылар үшін жылдық тиімді сыйақы ставкасы 6 пайызды құрап отыр. 2014 жылға қаралған 1,5 млрд. теңге толықтай «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ-ның облыстық филиалының есеп шотына аударылып, бүгінгі күні 274 адамның 608, 6 млн. теңге сомасындағы құжаттары мақұлданып, 209 адамға 459, 8 млн. теңге берілді. Инженерлік- коммуникациялық инфрақұрылымды дамытуға есепті мерзімге қаралған 91, 0 млн. теңгенің 40, 0 млн. теңгесі игеріліп, жұмыстар жүргізілуде. Бағдарламаның 3-ші бағытының (жұмыс берушінің қажеттілігі шеңберінде оқыту жəне қоныс аудару арқылы жұмысқа орналасуға жəрдемдесу) бірінші құрамдас бөлігі бойынша кəсіптік оқытуды қаржыландыруға 445, 0 млн. теңге бөлініп, есепті мерзімге бөлінген қаржы 100 пайыз жұмсалды. Оқытумен қамтылуы жоспарланған 1666 адамның 1288-і қамтылып үлгерді. Оқыту ветеринария, тамақтандыруды ұйымдастыру, пісіру ісі, газдандырылған қазандық қондырғыларының операторы, шаштараз өнері жəне сəндік косметика-шаш үлгілерін жасаушы, электрондық есептеу техникасы жəне бағдарламалық қамтамасыздандыру, тігін өндірісі жəне киімдерді модельдеу, аспазшы, кондитер, кəсіби жүргізуші, автокөлікті жөндеу, пайдалану жəне қызмет көрсету, өндірістердегі электромеханикалық жабдықтар сияқты 12 мамандық бойынша өткізілуде. Бүгінгі күні оқуларын бітірген мамандардың 134-і жұмысқа орналасып үлгерді. Олардың 106-сы тұрақты жұмыс орнына, 28-і жастар практикасы бойынша еңбекпен қамтылды. Дегенмен, кейде осы табылған жұмысты істемейтіндер бар. Бұл дегеніміз жұмыссыздық «дертін» қолдан асқындыру. Сондықтан, Үкіметтің жасаған бар жақсылығын ретінше пайдалану қажет.
салыстырғанда 5,1 пайызға артып отыр. – Ал, республикалық бюджет есебінен ж а р т ы ж ы л д ы қ т а 15,3 мың шаршы метр (жоспар
24,2) тапсырылып, ж ы л д ы қ 5 24 шілде, №30 (458) ОҚШАУ ОЙ БАҚ материалдары арқылы дайындалды. ДҮНИЕ ДҮБІР ИЕ Д Біздің мінбер «ЕЛДІҢ МАҒАН ДЕГЕН ҚҰРМЕТІН ОЛИМПИАДА АЛТЫНЫНА ТЕҢЕЙМІН» – Болат Нүретдинұлы, облысымыздың 75 жылдық мерейтойы қарсаңында өзіңізбен сұхбаттасудың сəті түсіп отыр. Аймақтың айрықша тойымен сізді құттықтаймын! – Рахмет! Жамбыл облысының мерейтойы бəріміздің ортақ мерекеміз. Сондықтан, бұл тойдың əулиеаталықтар үшін жөні бөлек. – Əйгілі боксшы ретінде жерлестеріңіздің жүрегіндесіз. Спорттағы кейінгі жастар да сіздің жеңісті жолыңызды үлгі тұтады. Айтулы аламандарға барғанда есіңізде ерекше қалған жағдайлар бар ма? Мысалы, жеңіс жолындағы кейбір сəттіліктер мен əділетсіздіктер туралы... – Неше түрлі жағдайлар болды ғой. Əсіресе, көрген қиянатың есте қалады екен. 1992 жылы қолыма түсіп тұрған жолдамадан қағылып, Барселона олимпиадасына бара алмай қалғаным бар. Ол кезде 19 жаста едім. Ал, 1995 жылы Берлинде өткен кезекті əлем біріншілігінде ақтық кезеңге алқынбай жеттім. Финалда қарсыласымнан басым өнер көрсеттім. Бірақ, төрешілердің бүйрегі германиялық жергілікті боксшыға бұрғандықтан, жеңіс қарсыласымның қанжығасында кетті. Арада қанша жыл өтсе де осындай сəттер есімнен кетпейді. – Балалық шағыңыз қай ауылдың топырағында өтті? Бокс əлеміне қалай келдіңіз? – Байзақ ауданы, Жетібай ауылында алаңсыз балғын күнім өтті. Сол ауылдың даласында қой қайырып, құрт-май жеп, қымыз ішіп өстік. Ауылдың таза ауасы бізге шымыр мінез пен сергек қасиет сыйлады. Төменгі сыныпта жүргенде кім болуды армандамайсың? Ғарышкер де болғың келеді, бірде ғалым да болғың келеді. Футбол ойнап, күресіп, боксшының қолғабы табылса жұдырықтасып та өстік. Бірақ, 12 жасымда ауылдың біраз баласына бокс спорты бойынша іріктеу болды. Сол жолы жеңіл салмақта көзге түссем керек, Тараздан келген (ол кездегі Жамбыл қаласы) Феликс Цой деген белгілі бапкердің бір-ақ күнде шəкірті болып шыға келдім. Бұл менің өмірімдегі үлкен сəттілік еді. Феликс Цой ұстазымнан көп жақсы қасиеттерді үйрендім. Ол кісі менің болашағыма сеніммен қарап, менен өте үлкен нəтиже күтті. Сол сенімді ақтадым ба, ақтамадым ба, ол бөлек əңгіме. – Сонымен Қазақстан құрамасының сапында Атланта Олимпиадасына қатысатын мүмкіндікке қол жеткіздіңіз. Еліміздің даңқты спортшыларымен бірге алғашқы Олимпиадаңызға бара жатып, қандай сезімде болдыңыз? – Атланта Олимпиадасынан бір жыл бұрын əлем біріншілігінің күміс жүлдесін алғанмын. Азия біріншілігінде алтыннан алқа тағындым. Сондықтан, төрт жылда бір болатын дəрежесі ең жоғары жарыста ел сенімін ақтасам деген үлкен арманым, сенімім болды. Өзіміздің Тəуелсіз еліміздің құрамасымен айтулы жарысқа бара жатып, ерекше толқыныс сəтін бастан кешірдім. Мұндай толқуды сол жолы менімен сапарлас болған барлық жерлес спортшылар басынан кешірді деп ойлаймын. Сол жолы бағым жанып, төрт боксшыны айқын ұтып, ақтық сынға өттім. Финалда кубалық Майкро Ромеродан бір ұпай айырмашылығымен ғана ұтылып, күміс медальді еншілегенімді ел құрамасы жоғары бағалады. Бірақ, өз көкейімде алтынға қол созым жер қалғанда мүмкіндігімді пайдалана алмадым-ау деген өкініш болды. Дегенмен, Тəуелсіз еліміздің құрамасы сапында деңгейі ең жоғары жарыста бірнеше
спортшыларымыздың нəтижелі өнер көрсеткеніне қуанып қайтқан едім.
– Австралия жерінде өткен Олимпиада жалпы қазақ спортшылары үшін өте табысты болғанын білесіз. Бір ғана бокс спортынан марқұм Бекзат Саттарханов пен Ермахан Ыбырайымов алтыннан алқа тағынды. Оған жеңіл атлетикадан Ольга Шишигинаның жеңіп алған алтынын қосыңыз. Ел құрамасының көп алтын алған Олимпиадасы да осы болды. Сол Сиднейде жүріп өз құрамамыздың əр сəтті қадамына, əр алтын медаліне қуандық. Мен Олимпиаданың екі дүркін күміс жүлдегері атандым. Мұндай бəсі биік жарыста алғашқы биігіңді сақтап қалудың өзі əр спортшы үшін үлкен жетістік. Бұл жағынан алғанда мен өз міндетімді абыройлы атқардым деп айта аламын. Бірақ, алтынның аты алтын. Алтыннан алқа тағынсам, тағы бір алтын медаль Қазақстан құрамасына артықтық етпейтін еді. Барынша жеңіске талпындым, сол жолда тер төктім. Бірақ, бұйырғаны күміс жүлде екен. Сондықтан, бұл жетістіктеріме де шүкіршілік етемін. Елдің маған деген құрметін олимпиада алтынына теңеймін. Жұрт мені жақсы жағынан бағалап жүрсе, алтыннан артық жеңісім сол деп есептеймін. Өзімнің Отанымнан, қасиетті қазақ халқынан аянып қалған ештеңем жоқ. Барлық қадамым, ұмтылысым жанкүйерлерімнің көз алдында болды. Спорттағы маған тілеулес болған жанашырлардың барлығына ризамын. Жаттықтырушыларым менің əр жеңісім үшін ойланды, бағыт берді, тəжірибелерін аямай жұмсады. Сондықтан, барлық жеңісім үшін бапкерлеріме алғысымды айтқым келеді.
– Спортшылық ғұмырымды аяқтасам да, бокс қолғабын түбегейлі шешіп тастаған жоқпын. Шаршы алаңда жинаған тəжірибемді қазақтың атын асқақтататын талантты жас боксшылармен бөлісуді өзіме парыз санадым. Осындай оймен бапкер болып жүрген жайым бар. 2010 жылы Қайрат Боранбаев деген меценат Арқалық қаласында бокстың тұралап тұрғанын айтып, жас боксшыларға бапкер ретінде
көмектесуімді өтінді.
Бірден келісімімді бердім. Өзімді қазаққа ортақ азаматпын деп есептедім. Талантты жасөспірім боксшы Жамбылдан шықса да, Арқалықтан шықса да қазақтың абыройы емес пе? Өйткені, қазақ боксы Шымкент, Тараз, Қарағанды қалаларында өте жақсы дамығанымен, кейбір аймақтарда кəдімгідей кенжелеп қалған екен. Ал, қазекем боксты ұлттық спортынан кем көрмейді ғой. Сол себепті талантты жасөспірім боксшыларды Қазақстанның əрбір
нүктесінен, ауыл-
аймағынан іздеп тауып, бəйгеде жарату қажет деп ойладым. Осы оймен 2010-2013 жылдары Арқалық қаласында бапкерлік қызметте болдым. Нəтижесі жаман болған жоқ секілді.
– Ол кезде алдыма талаптанып келген жасөспірімдердің бетін қайтарған жоқпын. Мейлі, ол он жасар мектеп оқушысы болсын, тіпті жиырмаға таяп қалған жігіт болсын, ақыл- кеңесімді айтып, дұрыс жаттығуына бағыт бердім. Ал, ол жасөспірімдердің барлығы бірдей чемпион болып кете алмайды ғой. Он, жиырма боксшының ішінде біреуі топ жарса, əрине ол жақсы нəтиже. Үздіктің де үздігі бар емес пе? Таймас Шалқар деген талантты шəкіртім болды. Сол баладан үміт күтіп, бокстың біраз биігін бағындырса деп тіледім. Таймасқа үлкен сенім арттым. Ол жасөспірімдер арасында екі дүркін Қостанай облысының чемпионы болып көзге түсті. Аймақтық, республикалық жарыстарда бокс мамандары тарапынан жақсы баға алып жүрді. Биыл жасөспірімдер арасында Қазақстан чемпионаты болып, үмітімді одан əрі арттыра түсті. Таймас енді жеңіс жолынан таймас деп ойлаймын. Осындай жігіттер топ жарып шығып жатса, Арқалықтағы жасаған еңбегімнің құр босқа кетпегені деп білемін. Жалпы, менің спорттағы еңбегім елеусіз емес. Елге, ұлт спортына сіңірген еңбегім бағаланып, мемлекеттік «Құрмет» орденінің иегері атандым. Төккен тердің қашанда өтеуі болады екен.
– Əңгімені сəл əріректен қозғайын. Италия мемлекетінің Милан жəне Əзірбайжан мемлекетінің Баку қалаларында өткен əлем біріншілігінде қазақстандық боксшылар алтын ала алмай, сан соқты. Бұл өте өкінішті... Сонда да сыр бермей, алға ұмтылдық. Біздің құрамада ауыздығымен алысқан арғымақ секілді таланты мен дайындығы қатар шапқан дүлдүлдер көп. Спортта кейде бақ шабады, кейде бап шабады. Артынша өткен Лондон олимпиадасында біздің жігіттер алтын да алды, күмістен де құр қалмады. Былтыр өзіміздің елде өткен əлем біріншілігінде сегіз медаль қоржынымызға түссе, оның төртеуі алтын болды. Сол жолы қазақ жігіттерін алтынға малынды десе де болатындай еді. Жалпы, Ғани Жайлауов, Əділбек Ниязымбетов секілді
бауырларымның өнеріне менің көңілім толады. Керек кезінде оларға ағалық ақылымды айтып қоятыным да бар. Олжас Сəттібаев пен Иван Дычконың да бокстағы болашағы зор деп білемін. Алла қаласа, қазақ былғары қолғап шеберлерінің жетістікке қол жеткізер сəттері əлі алда.
– Бүкілəлемдік бокс сериясында сынға түсіп жүрген «Астана Арландары» клубының жаттықтырушысы болып істеймін. Астана қаласында тұрып жатырмын. Негізінен бокс туралы сан түрлі пікірлер айтылады. Кəсіпқой бокс пен əуесқой боксты араластырудың қажеті жоқ дейтіндер де кездеседі. Бірақ, біз бұл жүйеден бас тартпауымыз керек. Заман талабына сай спорттық сайыстардың сəл өзгеріске түсіп, жаңартылып тұруы – заңды құбылыс. Кəсіби бокста да, əуесқой бокста да басты талап – ұрып құлату, жұдырықтың күшімен жеңіске жету емес пе? Ендеше, екеуінің араласқанында тұрған ештеңе де жоқ.
– Сіз шаршы алаңда талай атой салдыңыз. Жаттықтырушылық жолдағы жұмысыңыз да жемісті. Айтыңызшы, рингте ел намысын қорғаған боксшы болған қиын ба, əлде ел намысын қорғайтын боксшыны дайындайтын бапкерліктің жүгі ауыр ма? – Бокс қолғабын шегеге ілгеніме 13-14 жыл болып қалды. Сидней шаршы алаңынан соң айтулы аламандарға ат қоспады демесеңіз, мен үнемі жаттығу жасап жүремін. Ол үшін арнайы спорт залын қажет етпей, үйде де жаттыға беремін. Бұл күнделікті сергек жүруіме, денсаулығымның мықты болуына септігін тигізеді. Боксшы болу да, бапкер болу да азаматқа зор міндет жүктейді. Бапкерлік қызметке кіріскелі біраз мəселені ұғып, түсіне бастадым. Боксшы биікке жету үшін бапкер мен шəкірт арасындағы түсіністікке қылау түспеуі керек. Сəл қиыс кетсең, жүрер жолыңды ауырлатып алуың мүмкін.
– Тəуелсіздік – Қазақстанға Алланың берген сыйы. Ал, Астана сол тəуелсіз де еркін елдің Ақордасы дер едім. Астана – еліміздің жүрегі, Елбасымыздың тілегі. Кең байтақ елімнің əр сəтті қадамына қуанамын. Қазақстанымның оңтүстігінде туылып, солтүстігінде тұрып жатырмын. Жаратқанға тəубе, туған тілімнің кең қанат жайып келе жатқанын байқаймын. Астанада қазақ тілі өркен жайып, көркейе берсін деп тілеймін. Ел спортының дамуына да, оның ішінде бокстың дамуына да Астананың қосар үлесі көп болмақ. Күн сайын таңертең ару Астананың келбетін көріп ояну мен үшін зор бақыт. «Асқақтай бер, Астана!» – деп ондайда қуанып, шаттанып жүремін.
– Əр нəрсенің өз қиындығы бар. Астананың климаттық жағдайына байланысты қазіргі таңда тəулігіне он тоғыз сағат ауыз бекітіп жүрміз. Оразаның өз тоқтығы бар. Оның үстіне ұзақ жыл спортпен шұғылдану үрдісі де мені шыдамдылыққа, сабырлы болуға үйреткен. Ораза ұстағанның қиындығынан гөрі сауабы мол, адамға пайдасы көп деп ойлаймын. Сондықтан, Рамазан айын жыл сайын құрметтеп қарсы алып, құрметтеп шығарып салатын азаматтардың бірімін. Бізге шексіз нығметтер берген Аллаға алғысымыз мол болуы қажет. – Отбасыңыз туралы айтсаңыз... – Өмірлік жолдасым екеуміз үш қыз тəрбиелеп отырмыз. Перзенттерімізге дұрыс тəрбие беруді басты міндетіміз деп білемін. Астанадағы ынтымағы жарасқан, тату
отбасылардың біріміз деп ойлаймын. – Өзіңіз туып-өскен Жамбыл облысына биыл 75 жыл. Киелі Əулиеата жеріне қандай тілек айтасыз? – Қазақта «Ер туған жеріне...» – деген сөз бар. Кең байтақ Отанымның барлық жері маған қымбат, барлық аймағы мен үшін бағалы. Дегенмен, туған өлкем Жамбыл өңірінің мен үшін жөні бөлек. Сыртта жүрсем де көңілім сол өлкеде. Қазақтан тұңғыш олимпиада чемпионы Жақсылық Үшкемпіров шыққан, талай даңқты боксшылар ел сенімін ақтаған Байзақ жерінің жөні бір басқа. Серік Қонақбаев ағамыздың жөні бөлек. Тараз қаласына спорттық іс-шаралар кезінде барып, ортақтасып тұрамын. Соңымыздан еріп Бақтияр Артаев, Сағадат Рахманқұлов, жоғарыда айтылған Ғани мен Олжас секілді талантты боксшы інілеріміздің шыққанына қуанамын. Талай тектілер шыққан, қазаққа ақыны мен батырлары ортақ Əулиеата аймағынан талай
əйгілі спортшылар туылатынына, талантты өнерпаздары мен ғалымдарымен біздің өлке өркендей беретініне сенемін. Тарихи Таразда ескі қаланың орны табылып, көне жəдігерлер аршылып жатқанынан да хабарым бар. Оның барлығы біз туып-өскен өлкенің дамуының, ірі тарихы болғанының белгісі. Облысымыздың 75 жылдық мерейтойымен барша
жамбылдық тұрғындарды шын жүрегіммен құттықтаймын! Барлық отбасына амандық, береке,
молшылық, табыс тілеймін! Жамбыл жерінің еңсесі биіктеп, мəртебесі арта берсін, əрдайым!
Түркиялық 17 жасар бойжеткен Румеиса Гелги Гиннестің рекордтар кітабына «Əлемдегі ең ұзын қыз» ретінде енді. Бойы – 2 метр, 13 сантиметрді құраған қыз орта мектептің 11-сыныбында оқиды. Сафранболу қаласында тұратын Румеисаның ата-анасының да, бауырларының да бойы қалыпты деңгейде. Бойжеткен бойының шектен тыс өсуі – «Уивера» атты сирек кездесетін дертке шалдығуында жатса керек. Бұл дертке шалдыққан адамдар генетикалық өзгеріске ұшырап, бойдың тоқтаусыз өсуінен зардап шегеді. Қыздың аяқ- қолы өте үлкен болуы себепті ата-анасы аяқ киімді арнайы тапсырыспен Америкадан алдыртады екен. Оның аяғының өлшемі – 47 сантиметр. Əлемдегі ең ұзын Əлемдегі ең ұзын бойжеткен бойжеткен WBA (Super) жəне IBO дəрежелері бойынша орта салмақтағы əлем чемпионы, қазақстандық боксшы Геннадий Головкин мен Дэниэл Гил арасындағы жекпе-жек осы жексенбіде өтеді. Боксшылар Нью-Йорктегі Madison Square Garden аренасында кездеседі. Ал, Генаның өзі бұл жолғы кездесу ол үшін үлкен сын болғалы тұрғанын, дей тұрғанмен, бар күш-жігерін салып, жекпе-жекті 12 раундқа созбауға тырысатынын айтты. Естеріңізде болса, 2008 жылдан бері жерлесімізбен кездескен қарсыластарының бірде-бірі 12 раунд бойы бокстасуға шамалары жетпей, алғашқы раундтарда-ақ нокаутпен жеңілген. Нақтырақ айтсақ, Геннадий бүгінге дейін шаршы алаңға 29 рет шықса, оның 26-сында қарсыластарын нокаутпен жеңген. 27 шілдеде
Гилге қарсы
өткізетін жекпе-жек отандасымыздың кəсіби рингтегі 30-шы кездесуі жəне ол осымен 11-рет WBA чемпионы атағын қорғайды. Бұл кездесу əлемнің 100-ден астам мемлекетінде көрсетіледі, ал қазақстандық көрермендер боксшымыздың өнерін «KazSport» жəне «Қазақстан» телеарналарынан тамашалай алады. Гена жеңісті жолын Гена жеңісті жолын жалғай ала ма? жалғай ала ма? Кім кінəлі?.. Кім кінəлі?.. Естеріңізде болса, Украинаның шығысында Малайзияның əуе компаниясына тиесілі Боинг-777 ұшағы атып түсірілген болатын. Боинг-777 Ресей шекарасына 60 шақырым жетпей Донецк облысындағы Грабово ауылының қапталына құлаған. Амстердамнан Куала-Лумпурге бет алған əуе кемесінің бортында, соңғы мəлімет бойынша, 298 адамның барлығы да жан тəсілім етті. Ұшақ бортында болғандардың 15-і экипаж мүшелері. 154-і Голландия, 43-і Малайзия, 27-сі Австралия, 12- сі Индонезия, 9-ы Ұлыбритания, 4-еуі Германия азаматтары. Тағы 4 Белгия азаматы, 3 Филлипин жəне 1 Канада азаматы болған. Ал 41 марқұмның қай елден екені əлі беймəлім. Украина билігі жолаушыға лық толы Бойнг-777-ні Ресейден қолдау тапқан сепаратистер атып құлатты деп отыр. Ал Ресей тарапы болса бар кінəні Украина билігіне артуда.
жүктеу/скачать 23,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|