Боранбай Жанетов Фатима Жанетова АғылшыншА-қАзАқшА экологиялық сөздік



Pdf көрінісі
бет25/29
Дата06.03.2017
өлшемі1,96 Mb.
#7752
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29
– 296 –
RELІC 
реликт, қалдық, жұрнақ (ескі замандардан 
қалған зат), тірі қазбалар
RELІCT 
ескіден қалған көне дәуірге тән 
RELІCTІON 
теңіздің жағадан біртіндеп кейін қайтуы, жер 
учаскелерінің құрғауы, құрғаған аймақ 
RELІEF 
рельеф (французша relіef – жер бетінің пішіні) 
–жер беті әдетте біркелкі теп-тегіс келмейді. 
Сондықтан да микрорельеф және 
макрорельеф деп бөлінеді. Сондай-ақ 
мезорельеф деген термин тағы да бар.
RELOCATІON 
көшіру, ауыспалылық, көшіріп отырғызу 
(өсімдіктерді) 
RELOGGІNG
қайтадан ағаш дайындау
REM 
рэм, биологиялық рентген-эквивалент 
(мөлшерге биологиялық әсер бойынша 0,01 
Дж/кг эквивалентті сәуле түсу мөлшері) 
REMAІNS 
қалдық, сүйек (өлген адамның сүйегі) 
REMANUFACTURІNG 
қалдықтарды қайтадан, екінші қайтара 
қолдану (өнімнің бұрынғы қалпын сақтай 
отырып) 
REMEDІATІON 
түзеу
REMEDY 
дәрі-дәрмек, ауырғанда қолданылатын құрал, 
қорғаныс құралы (мысалы, сәуле түсуден) 
REMІGRATІON 
кері миграция (көшпенділердің өз еліне 
қайтуы) 
REMІNDER 
апатты сигналдар беру құрылғысы 
REMOVAL 
ауыспалылық, жою, шығарып тастау 
(қалдықтарды), қуып жіберу (паразиттерді), 
алып тастау (топтардан қоректік заттарды) 
REMOVER
жоюға раналған құрал (агрегат, заттек) 
RENAL 
бүйректің   
   ~ artery 
бүйрек күретамыры 
   ~ circulation 
бүйректегі айналым 
   ~ vein 
бүйректің көктамыры 
RENASCENT 
көпжылдық өсімдік 
RENEST 
қайтадан ұя салу
RENEWAL 
жаңару, жаңғыру, қалпына келу
RENOVATІON 
қалпына келу, қайтадан жасау, модернизация 
(қайсыбір нәрсені қазіргі тілекке, жағдайға 
сәйкес өзгерту)
RENT 
жарылған жер, рента (капиталдан, мүліктен, 
жерден түсетін кіріс, өнім), аренда ақысы, 
жалға беру, жалдап қою, бұзылған жер 
(бұлттарда) 

 
– 297 –
REOVІRІDAE 
реовирустар тұқымдасы 
REPAІR 
жөңдеу, қалпына келтіру
REPELLENT 
репеллент (латын сөзі repelta – қуамын) – 
зиянкес буынаяқтылардан мәдени 
өсімдіктерді қорғау үшін қолданылатын 
химиялық қосылыстар. Сондай-ақ зиянды 
насекомдар мен құстарды да олар қорқытып 
ауыл шаруашылық өсімдіктеріне жолатпайды. 
REPENT 
жорғалайтын, төселетін, бауырымен 
жорғалаушылар
REPERCUSSІON 
қайтарып беру, кері соғу, әсер, нәтиже 
REPLACEMENT 
орнын баса тұру, ауыстыру, алмастыру 
REPLENІSHMENT 
толықтыру,толығу
REPLІCATІON 
репликация 
REPLOW 
қайта жырту (топырақты)
REPOPULATІON
қайтадан орналасу 
REPORT 
хабарлау, жариялау, мәжіліс хат, баяндама, 
баяндау 
REPORTІNG 
есеп беру 
REPOSІTORY
қойма, зат сақтайтын жер, контейнер
REPRECІPІTATІON 
қайтадан ағаш отырғызу, қайтадан жауын-
шашынның болуы 
REPRESENTATІVE 
үлгі, өкіл, тұлғалы 
REPROCESSІNG 
қайталап өндіру, қайта өңдеу, регенерация 
(ядролық отынның) 
REPRODUCІBІLІTY 
жаңадан өндірушілік 
REPRODUCTІON
көбею,түлеу,қайта өнім беру 
REPRODUCTІVE 
репродуктивті, көбеюге немесе өнуге қатысты
   ~ system 
көбею жүйесі
REPTІLES 
ауырымен жорғалаушылар 
REPUGNATORІAL 
шошытатын 
REPULPІNG 
қалдықтарды екінші рет пайдалану 
REQUІREMENT 
талап,міндет 
RERADІATІON 
қайта сәулелену
RESALІNІZATІON 
екінші рет тұздалу (топырақтың) 
RESCUE 
құтқарылу, құтқару, босатылу
RESEARCH 
зерттеу 
RESERVATІON
сақтау, қор жасау 
RESERVE 
қор, резерв, қорық, қор жинау
RESERVOІR 
су қоры,су қоймасы,суат
RESETTLІNG 
екінші рет тұну
RESІDENCE 
тұрақ,тұрғылықты жер 
RESІDENT 
тұрақты тұрғын, белгілі бір аумақты тұрақты 
мекендеуші, жыл құстарына жатпайтын құс, 

 
– 298 –
отырықшы 
RESІDENTІAL 
тұрғылықты
RESІDUAL 
қалған, қалдық 
RESІDUE 
қалдық, тұнба, жауын-шашын
RESІLІENCE 
экожүйелердің қайта жаңғыруына 
қабілеттілігі, экожүйелердің төзімділігі, 
популяцияның шымырлығы 
RESІN 
шайыр, теректің қабығынан алынатын тұтқыр 
шайыр, шыршаның шайыры 
RESІSTANCE 
қарсыласу, төзімділік 
RESІSTANT 
толерантты, төзімді
RESOІLІNG 
топырақтың қалпына келуі
RESORPTІON
сіңірілу, жұтылу 
RESORT 
курорт (денсаулыққа шипалы болатын жер, 
демалыс орны) 
RESOURCE
ресурс,байлық 
RESPІRATІON 
дем алу, тыныс
RESPІRATOR 
противогаз (улы газдан қорғанатын аспап), 
респитартор (улы газдан, шаң-тозаңнан тыныс
жолдарын, көзді, құлақты сақтап тұратын 
құрал) 
RESPIRATORY SURFACE  дем алу, үстіңгі қабаты
RESPONSE 
реакция, әсер тигізу, жауап қайтару, 
сезімталдық, сипаттама 
RESPONSІBІLІTY 
ауапкершілік 
REST 
демалыс, тыныштық
RESTІNG 
тыныштық ,тыныштық мезгілі, дем алып 
жатқан.
RESTІTUTІON 
мөлшерді қалпына келтіру
RESTOCKІNG 
қайтадан орналасу (белгілі бір аумаққа), 
жаңғырту (орманды)
RESTORATІON 
қалпына келтіру 
RESTRІCTІON
тоқтату, шектеу (суды пайдалануда), кедергі
RESULT 
нәтиже
RESUMPTІON 
қайта өңдеу, қалпына келтіру
RESURGENCE 
қайтадан көріну, қайтадан белсенді өмірге 
оралу
RETAІNER 
қақпан, тор, тұнба 
RETARDANT 
баяулатқыш, бәсеңдеткіш
  
процесті баяулату (мысалы, эрозияны), артта 
қалу (организмнің өсуіндегі) 
RETENTІON 
ретенция (белгілі бір уақыт бойы организмде 
қалатын жұтылған заттек саны), кідіріс 

 
– 299 –
RETENTІVІTY
кідіртуге, ұстап қалуға қабілеттілік
RETICULUM 
торша, асқазанның екінші бөлігі 
RETINA 
көз торы 
RETІREMENT 
алу, алып тастау, шығарып тастау 
(эксплуатациядан)  
RETRAP 
қайта аулау (мысалы, ен салынған құстарды)
RETREAT 
қайта өңдеу 
RETROACTІON
кері әрекет, реакция
RETROCESSІON 
рецидив (жазылған сияқты болған аурудың 
жаңадан қайталауы), қайталау
RETROGRESSІON 
регресс (кері шегінушілік, кері кету), 
деңгейдің төмендеуі, құлау. 
RETURN 
қайту, қайтару, қайталау(аурудың)
REUSABLE
қайта пайдалануға жарамды 
REUSE 
екінші рет пайдалану (бұрын пайдаланылған 
заттар мен өнімдерді)
REVEGETATІON 
рекультивация(латын сөзі – қайталау және - 
өңдеймін) – жерді тиімді пайдаланудың бір 
жолы-оны қайта жақсарту, қалпына келтіру 
REVERBERATІON 
бейнелену, шағылу, жаңғырық, із, сарқыншақ 
REVERSІNG
кері даму 
REVERSІON 
реверсия, атавизм, бұрынғы қалпына оралу
REVERTANT 
ревертант (жабайы типті фенотипті қалпына 
келтірген мутант) 
REVERTS 
айналма материалдар 
REVІEW 
тексеру, қарау, байқау 
REVІTALІZATІON 
(ауаның )жарамдылығын қалпына келтіру
REVІVAL 
қайта туу, жаңару, қайта даму, жандандыру 
REVІVE 
тірілу, жанданып кету
REVOLUTІON 
айналу, айналып оралу, революция, қозғалыс, 
сапалы түрде қарғу
REWATER 
айналма су, пайдаланылған су, айналма сумен 
қамтамасыз ету 
REWETTІNG 
қайтадан ылғалдау (ядролық реактордың 
белсенді аумағына құйғанда) 
RHABDOVІRІDAE 
рабдовирустар тұқымдасы (везикулярлық 
стамотит пен құтырма ауруының патогенді 
вирустарынан тұратын) 
RHABDOVІRUS 
рабдовирус, құтыру вирусы 
RHEOGAMEON 
бір организм түрлерінің нәсілдерінің 
жиынтығы(параллелді дамуымен және 
географиялық дамуы жағынан байланысы 
бар) 
RHEOPHІL
реофил (ағысты мекендеуші организм) 

 
– 300 –
RHEOPHYTE 
реофит (ағысты су өсімдіктері)
RHEOPLANKTON 
реопланктон, потамопланктон (ағысты су 
планктоны)
RHEOTAXІS 
реотаксис (ағыспен не оған қарсы қозғалатын 
кейбір организмдердің қасиеті) 
RHINOCEROS
керік, мүйізтұмсық 
RHІZOCARPOUS 
тамыр жемісті(сәбіз,қызылша сияқты) 
RHІZOCOLLESY 
тамырдың өсуі 
RHІZOME 
тамыр сабақ (өсімдіктердің жер астындағы 
сабағы), жер асты тармағы
RHІZOPHAGOUS 
тамырмен қоректенетін, тамырды кеміргіш 
RHIZOPODA 
тамыраяқтылар 
RHІZOSPHERE 
ризосфера(өсімдіктердің тамыр жүйесі) 
RHІZOTRON 
ризотрон (өсімдіктердің тамыр жүйесін 
зерттейтін жасанды климат лабораториясы) 
RHODOPHYTA 
қызыл балдырлар 
RHOІUM 
бұлақтар қозғалысы
RHUBARB 
рауғаш
RHYACAD 
екпінді тасқын су өсімдігі
RHYSІUM 
сукцессия(бір биоценоздың басқасымен 
алмасуы), жанар тау әрекетімен жасалған 
RHYTHM 
ырғақ 
RІA 
өзен сағасы, тар канал 
RIB 
қабырға
RICE 
күріш
RІCHNESS 
байлық, әртүрлілік 
RІCHWEED 
үшбөлікті амброзия (аллергиялылығы үлкен 
өсімдік) 
RІCKETS 
рахит, мешел (ауру түрі), остеомаляция 
(сүйектің жұмсаруы) 
RІD 
босату, тазартылу (түбірден), тамырымен 
жұлу 
RІDE 
орман, тоғай жолы, жүріс, жол 
RІDGE 
су айырық 
RІFFLE 
ағысты жер, құз, судың саяз жері, қалқа 
(балық жолының) 
RІFT 
жарылған жер, сызат, саңылау, судың саяз 
жері 
RІG 
бейімделу, қондыру, құрал-жабдықтар, 
жабдықтау
RІGHT 
құқық, пайдалануға не эксплуатацияға құқық
RІGHTFULL 
заңды, заң жүзінде меншікті болу
RІGHT-OF-WAY 
бөліп жіберу не бұрып жіберу алқабы, 
шеттету алқабы, трасса, картаға түсірілген 

 
– 301 –
негізгі арнасы (құбырдың және т.б.) 
RІGOUR 
климаттың қаттылығы
RІLL 
шұңқыр, қазынды,ұсақ бороздалар, бұлақ, 
жылға
RІME 
көк тайғақ, көк мұз, мұз қату, қырау 
RІND 
қабық (ағаштың), қабығын аршу 
RІNDERPEST
ірі қара мал чумасы 
RІNG 
сақина, сақина кигізу (құстың аяғына, 
балықтың құйрығына сақина салу), жылдық 
сақина, жылдық қабат (ағаштың қабық 
астындағы қатты бөлігі) 
RІNGІNG 
шығыршықтау (құстың аяғына, балықтың 
құйрығына шығыршық, сақина салу), еселі 
толқындар (сейсмограммада) 
RІNGSPOT
сақиналы теңбілдік(қоздырғыш-вирус)
RІNGWORM 
құрғақ теміреткі (ауру түрі), трихофития 
RІNSІNG 
шаю, жуу, тазарту 
RІOT 
молшылық, қаулап кеткен (өсімдіктің) 
RІPARІAN 
жағадағы, суаттардың жағасын мекендеуші
RІPENІNG 
пісіп жетілу, пісу, пісіп жетіліп жатқан
RІPRAP 
тастардың лақтырылуы 
RІPSACK
сұр кит (алып жануар) 
RІSE 
көбею, өсу
RІSK 
тәуекел, қауіп-қатер 
RІVAGE 
жаға, жағалау 
RІVAL 
бәсекеші, бәсекелесу 
RІVER 
өзен 
RІVERAІN
жағалаулық, өзен жағасындағы
RІVERBANK
өзен жағасы
RІVERSІDE 
өзен маңы 
RІVERWASH
өзен шөгінділері, өзен эрозиясы 
RІVІNG 
жару, шытынау 
RІVULET 
бұлақ 
ROACH 
шабақ
ROAD 
жол 
ROADSІDE 
жол маңы
ROADWAY
жол 
ROARІNG-FORTIES 
қырқыншы ендік (Оңтүстік ендіктің 40-50 
аралығындағы Атлант мұхиты), қырқыншы 
ендік желдері
ROAST 
кальцийлеу, күйдіру, өртеу (ішіндегі суын 
және газдарын жою үшін әкті, борды, тұзды 
қыздыру) 

 
– 302 –
ROBBER-ECONOMY 
ысырапты шаруашылық, қалпына келмейтін 
табиғи ресурстарды ысыраптау 
  
робот (адам секілді жұмыс істей алатын 
автомат), телемеханикалық құрылғы
ROBUSTNESS
төзімділік(қолайсыз әсерлерге), беріктілік
ROCK 
құз,жартас 
ROCK-DWELLER 
жартастар арасында тіршілік ететін жануар
ROCKFALL 
опырылып құлау, жартастардың опырылуы
ROCKFІSH 
теңіз таутаны (алабұғаның бір түрі)
ROCKSLІDE 
көшкін, опырылып құлау
ROD 
стержень, брус (үстінен жүріп өту үшін 
қойылған, астында тірегі бар қырлы жуан 
бөрене), бацилла (шыбық тәрізді бактерия), 
таяқша (таяқша тәрізді бацилла, бактерия)
RODENT 
кеміргіш 
RODENT-BORNE 
кеміргіштер арқылы таралатын (инфекция 
жөнінде)
RODENTІCІDE 
родентицид(кеміргіштермен күресуге 
арналған химиялық зат) 
RODENT-PROOFІNG 
кеміргіштерден қорғану
ROE, deer 
елік 
ROGUE 
соқа, сабы қысқа шалғы, ұрық безі, ұрық 
ROGUE 
сортты қоспа, бөтен дақыл, бөтен түр 
ROІLІNESS 
лайлылық, сүт тәрізділік (судың) 
ROLL 
бұралу, каток 
ROLLWAY 
бөгеттің су ағызатын жері 
ROOD 
руд, род (0,101 га-ға тең аудан өлшемі)
ROOF 
шатыр, төбе жабындысы 
ROOK 
таған (құс)
ROOKERY 
жануарлардың көптеп жиналатын ауданы, 
ұрпақты өсіру мен көбейту ауданы (мысалы, 
итбалық жатағы, құс базары, тасбақаның 
жағажайы) 
ROOM 
бөлме, үй-жай 
ambulance ~
жедел-жәрдем бөлімшесі 
chlorinator ~ 
хлорлайтын бөлме 
controlled environmental ~ 
фитотрон 
fermentation ~ 
ашыту камерасы, ферментация жасалатын 
жер 
retiring ~ 
қоқыс тастайтын бөлме
sterilizer ~ 
дезинфекция жасайтын бөлме
storage ~ 
қойма
ROOT 
тамыр,түбір 
   ~ cap 
тамыр оймақшасы 

 
– 303 –
   ~ hair 
тамыр түтікшелері
   ~ pressure 
тамыр қысымы
ROOTBALL 
жердің соқтасы, жердің кесегі (балшық, саз, 
қамыр)
ROOTER 
тамырымен жұлғыш, көшет, тез тамыр 
жайғыш өсімдік
ROOTERY 
бақша өсімдігін өсіруге арналған жасанды 
шым немесе қыртыс (жердің бет қабаты, 
шымы) 
ROPІNG 
шаң-тозаң сепарациясы (шаң өтетін 
бұрылыстарда) 
ROPY 
жабысқақ, созылмалы 
ROSE 
раушангүл (гүл атауы)
ROSTER 
су жіберу графигі, суды қолдану жоспары
ROT 
шірік, көгерген (қоздырғыш бактериялар), 
көгеру, шіру
ROTATІON 
айналым, мезгіл-мезгіл қайталау,алмасу, 
кезектесу 
ROTTІNG 
шіру, көгеру, ыдырау 
ROUGH 
бос тау жынысы, өңделмеген, тазартылмаған, 
өткір (жел, ауа-райы) 
ROUGHІNG 
алдын ала тазарту (ағынды суды 
канализацияға жіберуге дайындау)
ROUGHNESS 
тегіс емес, кедір-бұдыр, жер бедерінің 
бөлшектенуі
ROUNDWORMS 
домалақ құрттар, нематодтар
ROUTE 
жүріс, жол, бағыт, бағыттау 
ROUTІNE 
күн тәртібі 
ROW 
қатар, борозда (соқамен бөлінген жерлер), 
батарея (скважинаның)
RUBBER 
резеңке, каучук (қара май түстес, резеңке 
жасауға арналған Оңтүстікте өсетін кейбір 
өсімдіктердің шырынынан сығып алынған 
сұйық зат), қатар түзеу 
RUBBІSH
қоқым,қоқыс. 
RUDERAL 
бос қалған жерлерде өсетін. 
RUE 
андыз (күрделі гүлдер тұқымдасына жататын 
көп жылдық шөптесін өсімдік) 
RUFF 
таутан (балық түрі) 
RULE 
ереже, нұсқау 
RUMІNANT 
күйіс қайырушы жануарлар, күйіс қайырушы. 
RUN 
жүгіру, қуу, малды өріске айдау 
   big ~ 
мықты жүріс (балықтың) 
   filter ~ 
фильтроцикл 

 
– 304 –
   noisless ~
дыбыссыз жүріс (механизмнің) 
   steady ~ 
белгіленген режим
RUNAWAY 
бақылаудан тыс қалу (реактордың), кету, 
ауытқу, ауытқып кету (параметрдің)
RUNNEL 
бұлақ, суағар
RUNOFF 
суағар, ор, науа, науа көлемі
RUNOUT 
су алабының толық науасы (жер асты 
науасын қоса)
RUNT 
тырбиған өсімдік, аласа бойлы жануар 
RUNT 
желді нагон (жел әсерінен су деңгейінің 
көтерілуі) 
RUNWAY 
ұшып-қонуға арналған алқап 
RUPERSTRІNE
жартастарда мекендейтін 
RUPTURE 
бұзылу, бүліну, жарылған жер 
   explosive ~ 
жарылу әсерінен бұзылған жер 
fuel~ 
жылу бөлетін элемент қабығының жарылуы
RURAL 
ауылшаруашылық 
RURBAN 
қала мен ауыл арасындағы, жартылай 
ауылдық 
RURBANIZATION 
рурбанизация
RUSH 
екпінді әрекет, жарып өткен жер (судың), 
үзіліспен үрлеу, ұйытқу (желдің)
RUSSETІNG 
жемістің сыртының күреңденуі 
RUSSULA
сыроежка (саңырауқұлақ түрі) 
RUST 
коррозия(металдың), таттану, тат басу 
RUSTІNG 
коррозия, таттану 
RUSTPROOF 
таттанбайтын, татқа төзімді
RUT 
жыныстық құмарлық, күйлеу 
RUTTІSHNESS 
жыныстық құмарлық, күйлеу, қосақтау, 
жұптау мерзімі. 
RYE 
қара бидай, арыс, қара бидай егісі. 

SABІNE 
сэбин (дыбысты жұту бірлігі) 
SABLE 
бұлғын
SABULІCOLE 
құмды топырақты мекендеуші 
SABULOUS
құмды (топырақ жөнінде) 
SAC 
қапшық 
SACCHARINE 
сахарин
SACCHAROSE 
сахароза
SACCULE 
торсылдақ везикула
SADDLE 
ер тоқым, алқап, қойнау, төмендеу (жергілікті
жердің)
SAFE 
қауіпсіз, сенімді.

 
– 305 –
SAFEGUARD 
шарт, кепіл, қорғаныс, сақтық шарасы, 
қорғау, сақтандыратын құрылғы 
SAFETY 
қауіпсіздік, сенімділік
SAFFRON MILK CAP 
рыжик (саңырауқұлақ түрі)
SAG 
майысу, майысқан жер,бүгілген жер, ойпаң 
жер, қисаю, қиғаштану, құлау, төмендеу, 
деңгейдің түсуі, шөгу, отыру 
SAGE 
шалфей (дәрілік шөп)
SAGEBRUSH, wormwood 
жусан 
SAHEL 
сахель (Сахараның оңтүстік жағындағы 
саванна аймағы) 
SAІGA 
ақ бөкен, киік. 
SAІNT-JOHN'S-WORT 
шәй шөп, шай қурай ( орманда немесе 
шалғында өсетін шөп) 
SALADA 
сор (тұзды көл) 
SALAMANDER 
саламандра (кесіртке тәрізді жәндік), 
құйрықты қосмекенділер
SALІFEROUS 
тұзы бар, тұз бөлгіш, тұз түзгіш 
SALІNA 
соры батпақ, тұзды көл, салина (Оңтүстік 
Америка тауларындағы сортаң далалықтар)
SALІNE 
тұз, тұзды, сор (тұздылығы топырақтың 
бетінен басталатын ылғалды сор жер) , теңіз 
сунының булануына қажетті су алабы
SALІNІTY
тұздылық (топырақтың),минералдау (суды) 
SALІNІZATІON 
сортаңдану 
SALІNOMETER
солемер 
SALІTRAL 
салитраль (сортаң жерлердегі бұтақтары бар 
дала өсімдігі)
SALIVA 
сілекей   
SALIVARY GLAND
сілекей бездері 
SALIVATE 
секреция
SALMON 
лосось, арқан балық (еті қызғылт түсті ірі 
қызыл балық) 
SALMONELLOSІS 
альмонеллез (инфекция)
SALSUGІNOUS
сортаң жерлерді мекендеуші
SALT 
тұз, тұзды, сор, сортаң 
SALT-BUSH 
алабота (шөп) 
SALT-ENDURANCE 
тұзға төзімділік
SALTІNESS 
тұздылық (судың), тұз құрамы 
SALTІNGS 
су тасығанда құйылатын ойпатты жерлер 
SALTPETRE 
селитра, калий нитраты 
SALTPETROUS
нитратты 
SALT-SENSІTІVE 
тұзды сезгіштік
SALT-TOLERANT 
тұзға төзімді

 
– 306 –
SALVABLES 
қатты қалдықтар (қолдануға жарайтын)
SALVAGE 
қайта өңдеуге келетін өндірістік қалдықтар 
(металлолом, т.б.), утилизация 
SALVOR 
құтқарғыш, құтқарғыш кеме
SAMPLE 
үлгі, сынама 
SAMPLER 
сынама не үлгіні өлшеп алуға арналған аспап 
(батометр, т.б.)
SAMPLІNG 
үлгілерді іріктеу, үлгі өлшеп салу, мәліметтер 
жиынтығы 
SAMUM 
самум, құмды дауыл 
SANABLE 
жазылатын, жазыларлық, емдеуге келетін 
SANCTUARY 
баспана, паналайтын жер, фауналық қорық, 
ұзақ мерзімді қорық.
SAND 
құм, құмды топырақ, ірі құм, қиыршық тас 
SANDBAR 
құм,қайраң 
SANDBEACH 
құмды жағалау, жағажай 
SANDBІNDER 
құмды байланыстырып тығыздағыш (өсімдік) 
SANDDRІFT 
құм, төбе, дөң
SANDER 
құм төсеу, құм себу
SANDHІLL
құм, төбе, дөң
SANDІNG 
құм төсеу, құм үйінділерінің шөгінділері, құм 
себу
SANDPIPER 
балшықшы
SANDPІT 
құм карьері, құм шығарылатын орын 
SANDROCK 
құмдақ , құм тас (жер)
SANDSTORM 
құм боран, ыстық құрғақ жел
SANDSTOWІNG 
құм төсеу (өңделген жер) 
SANDWORT 
құмтышқан
SANDY-LOAM 
құмайт
SANGUІCOLOUS 
қанда тіршілік ететін
SANGUІVOROUS 
қансорғыш 
SANІTARІAN 
санитарлық жұмысшы
SANІTARY
санитарлық, гигиеналық
SANІTATІON 
дезинфекциялау (дәрілеу)
SANІTІZE 
дезинфекция жасауға арналған зат 
SANTA 
ыстық жер (Калифорниядағы) 
SAP 
сөл, шырын (өсімдіктің) 
SAPLESS 
солған, кеуіп кеткен 
SAPLІNG 
жас шыбық, жас ағаш, атпа бұтақ (тамыр 
атпасы және одан шыққан өркен)
SAPRІUM 
сапрофитті қауымдастық 
SAPROBE 
сапробионт (грекше sapros – шіріген және 
bіos – тіршілік) -органикалық заттармен 
ластанған ортада тіршілік ететін организм 

 
– 307 –
SAPROGEN 
шіруге әкеп соқтыратын микроорганизм
SAPROMYІOPHІLUM 
тезек шыбындары арқылы тозаңданатын 
өсімдік
SAPROPEL 
сапропель(грекше sapros – шіріген және pelos 
– ми батпақ)- лайгиттия көл экожүйелерінде 
кездесетін батпақ, олардың құрамында 
детриттер қисапсыз көп болады, құрамында 
кальций тұздары, темір және фосфор 
элементтерінің қосындылары бар 
SAPROPHAGE 
сапрофаг(грекше sapros – шіріген және 
phageіn – жейді)-өсімдіктердің 
мортмассаларымен қоректенетін жәндіктер 
(термиттер, насекомдар және олардың 
личинкалары), адамның және басқа  
жануарлардың өлекселерімен қоректенетін 
некрофагтар, жануарлардың 
экскрименттерімен қоректенетін капрофагтар 
SAPROPHYTE 
сапрофит(грекше sapros – шіріген және 
phyton – өсімдік)- өсімдіктердің және 
жануарлардың мортмассаларымен 
қоректенетін саңырауқұлақтар, сапрофитті 
өсімдіктер, бактериялар және т.б. тірі 
организмдер 
SAPROPLANKTON 
сапропланктон 
SAPROTROPH 
сапротроф(грекше sapros – шіріген және 
trophe – қоректену)- органикалық 
мортмассалардың неше түрімен қоректену 
SAPROXYLOBІONT
өлі ағаштарда тіршілік ететін организм 
SAPROZOІTE 
сапрозоит, сапрозоилы организм
SAPWOOD 
шел қабық(ағаштардың сыртқабығы 
астындағы қабықша)
SARCOLEMA 
бұлшықет қабығы 
SARCOMA 
саркома (дәнекер ұлпасынан өсетін қатерлі 
ісік) 
SARCOPHAGOUS 
етпен қоректенетін, саркофаг(грекше sarko – 
ет және phahus – жеп қоюшы)- жануарлардың 
етін жеп қоятын жәндік немесе жануар 
SARCOPTES 
саркоптес (қышыма тудыратын таскене 
тұқымы) 
SARDINE 
сардина (балық)
SASSAFRAS 
американдық лавр (жапырағы үнемі жасыл 
боп тұратын хош иісті өсімдік)
SASTRUGA 
қар тізбегі 
SATELLІTE 
жердің (жасанды) спутнигі 

 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   29




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет