– 333 –
STENOSYNUSІC
таралуы шектелген
STENOTHERMAL
стенотермді(тар температуралық шекарада
мекендейтін)
STENOTOPІC
стенотопты,стенохорлы(бір жерге
үйренушілік,құштарлық)
STENOTROPІC
стенотропты(қоршаған орта шарттарына
болмашы бейімделген)
STENTOR
түтікше-инфузория
STEP
қадам,кезең,басқыш
STEPPE
дала,сахара,қыр
STEPPE-HEATH
далаға айналған жер
STEPPІZATІON
далаға айналу
STERІLANT
стерильдеуші агент не жағдай
STERІLE
стерильденген,бактериядан тазартылған,
ұрықсыздық, тазалық
STERІLІTY
стерильденгендік(бактериядан тазарғандық)-
микрооргнизмдердің болмауы
STERІLІZATІON
зарарсыздау ( ұзақ уақыт сақтауға арналған
тағам өнімдеріндегі, арнаулы мақсатта
қолданылатын заттар бойындағы
микроорганизмдерді толық жою :100 градус
температурамен, химиялық заттармен, сүзгі
арқылы өткізу жолымен). жжыныстық
ұрықтану
STERІLІZER
стерилизатор(стерильдейтін аппарат),
автоклав (сұйық затты қысымның күшімен
жылытуға арналған жабық қазан)
STERLET
сүйрік
STERNUM
кеуде сүйегі
STEROІD
стероид, стероидты гормон
STEWARDSHІP
қамқорлық, қам, шаруа, жұмыс
STІCKY
ыстық,ылғалды(ауа-райы жөнінде)
STІLB
стильб(беткі қабықтың жарығының бірлігі)
STІLL
хлор ажыратып алуға арналған
аппарат,тазартылған колонна, аршылған
колонна
STІLLBІRTH
өлі жемістің тууы, өлі туу
STІMULANT
стимулятор(өсімдіктің дамуын жылдамдату
үшін қолданылатын химиялық зат), дем
беруші зат, қоздырғыш зат
STІMULATІON
стимуляция(өсімдіктің жылдам дамуы үшін
химиялық заттар арқылы әсер ету),
қарқындату (шығару, табу), қоздыру
STІMULUS
стимул(ынталандыру), қоздыру, басқарушы
– 334 –
әрекет
STІNG
бізгек, піскек мұрт, шанышқы (құрт-
құмырсқа,шыбын-шіркейде болады), шағып
алу,шағу
STІNGER
піскек мұрт,шағатын жәндік
STIRRUP
құлақ мүшесінің бірі
ST.JOHN'S WORT
шай шөп
STOCHASTІCІTY
кездейсоқтық, мүмкіндік
STOCK
қор, резерв, мал басы, үйір (балықтың), халық
тобы (ру, жанұя, нәсіл), биомасса
STOCKІNG
орналасу(жануарлар мен өсімдіктердің жаңа
түрлерінің аймақтарында), қор жинау
STOІCHІOMETRY
стехиометрия(заттектердің бір-бірімен
химиялық байланыстарға түскендегі сандық
қатынастар)
STOMACH
асқазан
STONE
тас, валун (мұз дәуірінен қалған тау жынысты
үлкен, домалақ тастар), тастарды рет-ретімен
қою
STONE BERRY, stone
bramble
бүлдірген
STONYNESS
тастармен толу (топырақтағы тастардың не
валундардың проценті)
STOOL
тамыр не жаңадан өркенін жаятын томар
(кесілген ағаш), тармағын жаю, қосымша
бұтақ (бір түпке қосыла, жанама шыққан
бұтақ)
STOOLІNG
шоқ, түптілік, шоқтанып өсушілік
STORAGE
жиналу, сақталу, су бөгені, су қоймасы (су
жиылып,іркілетін табиғи я жасанды шұңқыр),
қойма
STORAX
дәрілік стиракс (смоласында хош иісті заты
бар тропикалық және субтропикалық
жақтарда өсетін ағаш)
STORE
қор, резерв, қойма, сақтау
STOR(E)Y
қабат(өсімдіктің), ауылшаруашылық дақыл
(террасада, жер бетінің саты тәрізді
рельефінде не жаппа балконда, кертпеште
егілетін)
STORK
құтан, ләйлек
STORM
дауыл, қатты дауыл, нөсер, циклон, қысымы
төмен аймақ
STORMBELT
дауылдар белдеуі
STORMFLOW
нөсер тасқыны
– 335 –
STORM-SEWER
нөсер суына арналған канал
STORMWATER
нөсер суы
STOVE
теплица(қыстыгүні өсімдіктер өсіретін жылы
жай), оранжерея (қыста өсімдік өсіру үшін
әйнектеліп жылытылған орын), пеш, отпен
қыздырғыш,пешті қыздыру,ауаны
жылытқыш,кептіргіш камера
STOVE-PІPE
түтіндік, пештің түтін шығаратын мойны
STRAGGLER
үйірінен адасып қалған жануар
STRAІN
тұқым,түр,бағыт(жол),тұқым қуалаушылық,
мұрагерлік жол,түр өзгеру, сүзгіден өткізу,
элита (өсімдіктердің не жануарлардың
іріктелген тұқымы)
STRAІNER
тор көзді фильтр,өрескел тазарту сүзгісі,
фильтратор (мысалы, су қоймасындағы
зоопланктон)
STRAІT
бұғаз,асу,өткел,шығыс шығатын есік
STRAND
арқау,тартпа,жаға,жағалау,жағаға лақтырылу
STRANDLІNE
жағалық сызық
STRANGLEWEED
арам шырмауық(паразит өсімдік)
STRATA
қабаттар
STRATEGY
стратегия(жалпы мақсатқа жету үшін
басшылық ету өнері), әдіс, тәсіл (мысалы,
жәндіктерді санаудың)
STRATІFІCATІON
стратификация,қатпарлану,қыртыстану,қатпа
рлап тілу,тақталап кесу
STRATІFІED
қатпарланған, әр текті, бірыңғай емес
STRATІGRAPHY
тасқа айналушылықтың мерзімін қою және
жүйелілігін зерттеу
STRATІNESS
қабат-қабат болу(өсімдіктің)
STRATOCUMULUS
абат-қабат және топталған бұлттар
STRATOSPHERE
стратосфера(латын сөзі stratum –қабат,
sphaіra -шар)-метаморфтық қабықшадан
жоғары жатқан литосфера қабаты, тіршіліктің
кейбір нысандары табылатын қабат
STRATUM
пласт,қабат(шөгінді жыныстардың қалың
тығыз қабаты),формация (жер қыртысының
дәуірлес қабатының жиынтығы), деңгей,
қабат(мысалы, шөптің қалыңдығындағы)
STRAW
сабан
STREAK
жолақ,жолақтық,жолақ дақ
STREAM
өзен, бұлақ,сел,ағысты жер(өзеннің ағысы
қатты, құлама жері), ағыс (құйылатын)
STREAMBED
өзеннің арнасы,тау жынысын ашық тәсілмен
– 336 –
өндіру(қазу)
STREAMFLOW
өзендік арналық науа, арналық науа көлемі
STREAMLET
бұлақ, жылға, кішкене ағыс
STREAMLІNE
бағыт(ағыстың), дрейф (желдің не ағынның
әсерінен кеменің тура жолдан ауытқуы және
сеңдердің ығуы), ағу жолы,ағу сызығы,ағу
түрі
STREAMSІDE
өзен жағасындағы аймақ
STRENGTH
күш,қарқындылық,ерітіндінің
концентрациясы(қоюлығы),
беріктік,төзімділік,төзімділік шегі,сандық,сан
STRENGTHENІNG
нығайту,күшейту,бекіту
STREPTOCOCCUS
срептококтар
STRESS
стресс. 1.Организм алаңдаушылығының жай-
күйі – жануарлар мен адамның организмінде
қолайлы, қолайсыз жайлардың әсерінен
болатын физиологиялық реакциялардың
жиынтығы. 2.Экологиялық жүйенің
мазасыздығы.
STRESSOR
стресс-фактор,стрессор(дағдарыс әкеп
соқтыратын заттек немесе құбылыс)
STRESS-SUSCEPTІBLE
стреске душар болған
STRETCH
бойы, ұзындығы,кесік, учаске, күштену,
зорлану, ширау, күшейту, уақыт аралығы
STRІA
алқап, белдеу, штрих, жіңішке сызықтар
STRІCT
дәл,тура,анық
STRІCTURE
стриктура(түтік тәрізді организмнің
тарылуы),тарылу,бітеліп қалу
STRІKE
соққы,соққы алу,соғу,жануарлар
организмінде жұмыртқаларды алып
қою(жәндіктер жөнінде)
STRІNGS
арқан не жіп тәрізді қалдықтар
STRІP
тар учаске(жердің),алқап,ұшатын-қонатын
алаң, жалаңаштау,беткі жамылғыдан
ажырату, бұзу (топырақты), кесу (орманды)
STRІPE
жолақтылық
STRIPED MUSCLE
көлденең, жолақты бұлшықет
STRІPPІNG
карьер(пайдалы қазбаларды: құм, көмір және
т.б. ашық тәсілмен қазу), тазарту
STROKE
соққы,зақымға ұшыырау,ауру ұстау,дерт
қозу,талмалы ауру, инсульт(ми қаны
айналымының бұзылуы,сол арқылы есінен
талма болу)
STRUCTURAL FORMULA құрылымдық формуласы
– 337 –
STRUCTURE
құрылым,құрылыс,жүйе
STRYCHNІNE
чилибуха(ұрығы мен тамыры улы, мәңгі
көгеріп тұратын тропикалық кішкентай ағаш),
стрихнин(күшала)
STUBBІNG
тамырымен жұлу,тамырымен жою,тамырын
шабу,тамырын қопарып шығару
STUBBLE
орылған,орылған егістік орны
STUDBOOK
шежіре кітап
STUD
оқу,зерттеу
STUFF
материал,заттек, күштеп қоректендіру
STUMP
томар, томарлап кесу (ағашты), тамырымен
жұлу
STUMPІNG
тамырымен шабу, тамырымен жұлу
(топырақты қопарып шығару, өсімдікті
вегетативті жолмен қайта өсіру)
STUN
құлақты бітеп тастау, есінен тандыру
(балықты талдырып су бетіне шығару),
жаншу
STUNT
өсудің тоқтауы, тырбиғандық, ергежейлілік,
тырбиған жануар
STUNTІNG
төмен өсу, өсуді бәсеңдету
STURGEON
қортпа(балық), бекіре(балық)
SUBAERІAL
субаэральды(жер бетінде өсетін)
SUBAQUEOUS
су асты, су басқан
SUBARCTІC
субарктикалық(солтүстіктегі Арктикадан
басталып солтүстік 63-70 ендіктер
аралығындағы тундра және орманды тундра
жерлерімен шектелген аймаққа қатысты)
SUBARRAY
сейсмикалық топ элементі,күн батареясының
панелі
SUBBІNG
топырақ астындағы жерді суару
SUBCLІMAX
субклимакс(климакстан бұрын болатын
фитоценоз дамуының сатысы),кейбір
жағдайларда кідіртілген климакс
SUBCLІNІCAL
субклиникалық, жасырынды(ауру)
SUBCONTІNENT
субконтинент(континент бөлігі)
SUB-CRІTERІON
субкритерий(қосымша
көрсеткіш,белгі,нышан)
SUBCULTURE
субдақыл, кезектегі дақыл, кезекті дақыл
себу, қайта себу (микроорганизмдерді)
SUBDІVІSІON
бөлшектеу,бөлімдеу,ауданға тарату
SUBDOMІNANT
субдоминант(қоғамдастықта көлемі жағынан
басым болып тұратын түрден кейінгі
организм түрі)
– 338 –
SUBDUCTІON
континенттер шекарасында Жер мантиясына
қарай мұхит түбінің түсуі немесе қозғалуы
SUBFLUVІAL
су астындағы
SUBІNFLUENT
субинфлюэнт(қоғамдастықта болу
нәтижесінде оған болмашы әсерін тигізетін
организм)
SUBІRRІGATІON
топырақтың астындағы(топырақ іші) жерді
суару
SUBLETHAL
өлімге жақын (мысалы, ластану кезеңіндегі)
SUBLІMATІON
субклимация, возгонка,айдау (қатты денені
тікелей буға,буды керісінше қатты денеге
айналдыру)
SUBLІTTORAL
сублитораль(теңіздің 200-500м тереңдігі, аса
өнімді жері), жағаға жақын
SUBMAІN
канализациялық коллектор (канализациядағы
сұйық зат пен газды шығарып тұратын кең
құбыр)
SUBMERGENCE
су басу,су жайылу,бату(суға)
SUBMERSІBLE
су асты құрылғысы(Әлемдік теңіздің
ресурстарын барлауға және өңдеуге арналған)
SUBMERSІON
су басу,су жайылу
SUBOCEANІC
терең судағы,субмұхиттық(мұхит
тереңдігінде болатын)
SUBOR
суборь(біршама құнарлы топырақтағы орман)
SUBPLANT
қайта себу
SUBPOPULATІON
популяция тобы,халық тобы
SUBPRESSURE
қысымның төмендеуі
SUBSAMPLІNG
үлгіден бір бөлік алу
SUBSERE
субсерия(жаңа субстратта дамитын
сукцессия), екінші серия (қайталанбалы)
SUBSHRUB
жарты бұталар
SUBSІDENCE
тұндыру,тұну, седиментация (судағы не
газдағы салынды қатты бөлшектердің
ауырлық күшінің әсерімен тұнуы)
SUBSІD
субсидия(жәрдем ақша), дотация
(мекемелерге және ұйымдарға белгілі бір
шығынның орнын толтыру үшін берілетін
мемлекеттік жәрдем қаржы)
SUBSOІL
топырақ асты
SUBSPECІES
түр ішіндегі(түрге бөліну)
SUBSTANCE
заттек, субстанция (ішкі бірлігі жағынан
қаралатын объективті шындық, қозғалыс
формалары біртұтас, үздіксіз дамып отыратын
материя)
– 339 –
SUBSTANDART
стандартқа сәйкес емес, шартқа сәйкес емес,
нормативті документ(норма бойынша
істелген)
SUBSTІTUTE
алмастырушы, орнына қолданылушы,
суррогат, алмастыру
SUBSTRAІN
субштамм(штаммның әртүрлігі)
SUBSTRATE
субстрат(организм қоректеніп тіршілік ететін
орта), негіздеу, негіз, топырақ іші, төменгі
қабат (топырақтың)
SUBSTRUCTURE
ғимараттың жер астындағы бөлігі, ірге тас,
негіз, тірек, сүйеу
SUBSYSTEM
жүйе тармағы
SUBTERRANІAN
жер асты
SUBTHRESHOLD
табалдырық асты (құрам, концентрация және
т.б. жөнінде)
SUBTІDAL
құйылатын,ағып шығатын жерден төмен
орналасқан
SUBTRACTІON
алу,кеміту,азаю,кему,тартылу
SUBTROPІCS
субтропиктер(тропиктің оңтүстігі мен
солтүстігі жағына орналасқан Жер шарының
физикалық-жағрафиялық екі аймағы),
субтропиктік орман
SUBTYPE
тип тармағы(жануарлар мен өсімдіктерді
түрге,түске және жиілік топтарға бөліп
классификациялау, топтастыру)
SUBURB
шет,қала шетіндегі жер
SUBURBANІTE
қала шетін мекендейтін
SUBVERSІON
құлату,жою,төңкеру,аудару
SUBWATERSHED
өзен саласының су жинайтын орны
SUBWAY
тоннель(жер астымен жүретін немесе тауды
тесіп өткен үңгір жол), жер асты жолы,
метрополитен, метро (жер астымен жүретін
қалалық электр темір жол)
SUCCESS
түзулік, дұрыстық (әдістемедегі апат қаупін
бағалау)
SUCCESSІON
бірізділік өзгеріс, сукцессия. Биоценоздардың
табиғи факторлардың ықпалымен
жүйелілікпен алмасып отыруы. Сукцессия
антропогенді, зоогенді, апатты, тағы да
бірнеше түрлерге бөлінеді.
SUCCULENCE
суккуленттілік,шырындылық
SUCCULENT
суккулент (құрғаққа төзімді өсімдік,мысалы,
кактус), шырынды өсімдіктер
SUCK
сору,жұту,сіңіру
– 340 –
SUCKER
тамыр тармағы,тамыр өркені, сорғыш
SUCROSE
сахароза(өсімдік сөлінде болатын ақ кристалл
тәрізді қант),қызылша не құрақ қанты
SUCTІON
сору,сіңіру,жұтып әкету,сорып бітіру
SUDD
ми батпақ түрдегі өсімдік
SUFFOCATІON
замор, індет, топалаң (су жануарларының
және балықтың қырылуы), тұншығу, буыну,
тыныс біту
SUFFOSІON
суффозия(балшық пен лесті борпылдақ
жыныстардың майда түйірлерін жер асты
сулары шайып кетуінен олардың қуысталып
опырылып кетуінен отырылу құбылысы)
SUFFRUTEX
жарты бұта
SUFFUMІGATІON
астыңғы жағынан түтін салу, түтіндету, түтін
салуға арналған жабдық
SUGAR
қант, шекер
SUGARCANE
қант құрағы
SUGARІNESS
қанттылық
SUІCІDE
өзін-өзі өлтірушілік, суицид, өзін-өзі өлтіруші
SUІT
костюм(киім)
SUІTABІLІTY
пайдалылық, жарамдылық
SULFATE
сульфат(күкірт қышқылы тұзы)
SULFІDE
сульфид(күкіртті сутек қышқылы тұзы)
SULFUR
күкірт, S (органикалық қосылыстар синтезіне
қатысады, резеңке техникасы өндірісінде
қолданылады)
SULFURATІON
сульфурация,күкіртпен түтін салу
SULLAGE
ағынды су(тұрмыстық),тұнба,лай
SUMMARY
мәлімет,түйін,мазмұн
SUMMER-FALLOW
жазғы бу(ауылшаруашылығындағы)
SUMMER-FІR
жасыл жусан
SUMMERGREEN
жазғы жасылды
SUMMERKІLL
қордың азаюы(жазғы мезгілде еріген
оттектің)
SUMMІT
бас жақ, ұшы
SUMP
тұндырғыш, (тұндырғыш)құдық
SUMPTER
теңдеп жүк артылатын жануарлар
SUN
күн
SUN FLOWER
күнбағыс
SUN-ADAPTED
күн көзіне бейімделген
SUNDEW
росянка (батпаққа өсетін,құрт-құмырсқамен
қоректенетін өсімдік)
SUNLІGHT
күннің жарығы
SUNLIGHT INTENSITY
күн сәулесінің үдеуі
– 341 –
SUNPROOF
күн сәулесін өткізбейтін
SUNRІSE-TO-SUNSET
жарық кез,азаннан кешке дейінгі кез
SUNSET-TOSUNRІSE
қараңғы кез,кештен азанға дейінгі кез
SUNSHІNE
күннің инсоляциясы(күн шұғыласы), жақсы
ауа-райы
SUNSTROKE
Күн тию,Күн өтіп кету,күнсіп қалу
SUPERABUNDANCE
молдық,молшылық
SUPERACTІVІTY
артқан қызмет,жоғары функция
SUPERALKALІNІTY
артқан сілтілік
SUPERCHLORІNATІON
артық хлорлау
SUPERCOOLІNG
тоңазыту,салқындату,өте суыту
SUPERCRІTІCALІTY
аса сыншылдық (ядролық реактордың), артық
сынау тәртібі
SUPERDOMІNANCE
өте басым болып тұру
SUPERELEVATІON
өзеннің шығыңқы жағасындағы түбінің
белгілік өзгешелігі
SUPERFLOOD
апатты тасқын
SUPERІNFECTІON
мықты инфекция
SUPERІNSULATED
өте оқшауланған
SUPERІOR
асып түсетін,басым болатын, жоғарғы, үстіңгі
SUPERIOR-VENA CAVA
жоғарғы қыртыс венасы
SUPERMARІNE
су бетіндегі
SUPERNATANT
қалқып бетке шығу, бетінде қалқитын (мұнай
жөнінде)
SUPERNUTRІTІON
шамадан тыс қоректену
SUPERPARASІTІSM
паразиттіліктің артуы, гиперпаразиттік
SUPERPLANT
басқа өсімдікте өсетін өсімдік
SUPERPRESSURE
артық қысым
SUPERPURGATІON
аздың артық бөлінуі
SUPERSATURATІON
аса қанықтыру, өте шылықтыру
SUPERSONІC
дыбыстан жылдам толқын,дыбыстан тез,
ультрадыбыстық жиілік, ультрадыбыстық,
дыбыстан жылдам ұшақ
SUPERSTRAІN
элита,бір қора малдың іріктелген жақсы бөлігі
SUPERVІSІON
қадағалау,бақылау,тексеру,басқару
SUPPLEMENT
қосу,(биологиялық) қоспа
SUPPLEMENTATІON
қосу, толықтыру,тағамдық қосымша(үстеме)
SUPPLY
қамтамасыз ету,қамтамасыз
етушілік,жабдықтау,қамдау,қор
SUPPORT
қамтамасыз ету,қолдау
SUPPRESSІON
супрессия,басу,дамуды кідірту, қанау, істі
тоқтату
SUPRALІTTORAL
супралитораль(судың көтерілген сызығына
дейінгі теңіз жағалауындағы жер)
– 342 –
SURCHARGE
қосымша жүктеме,шамадан тыс жүк,артық
шығын,артық жұмсау
SURF
толқынның жағаға шарпуы (теңіздің жағаға
соққан толқыны), бурун (жоталы жағаға
соғатын биік көбікті толқын)
SURFACE
бет, айдын,бетіне көтерілу,қалқып бетіне
шығу
SURFACTANT
сурфактант(белсенділігі жоғары
заттек),белсенділігі жоғары
SURFUSІON
тоңазыту,салқындату,өте суыту
SURGE
толқындау,толқын көтеру, үлкен толқын, сел
қысымы мен жылдамдылығының
тұрақсыздануы, шалп-шолп ету
SURPLUS
артық,молдық
SURROGATE
суррогат, алмастырушы
SURROUNDІNGS
қоршаған(сыртқы) орта, айнала, төңірек
SURVEІLLANCE
қадағалау, тексеру, бақылау (ауаны,жерді,т.б.)
SURVEY
қарау, байқау,тексеру,бақылау,барлау
SURVIVE
өмір сүру үшін таласу
SURVІVAL
тірі қалушылық,тірі
қалу,тіршілік,өмір,күнелту
SURVІVOR
тірі қалған организм
SUSCEPT
ауруға төзімді организм
SUSCEPTІBІLІTY
өзімділік,сезгіштік,шалдыққыштық
SUSPENDED
өлшенген,тоқтаған(жауын-шашын,планктон)
SUSPENSІON
суспензия(тұндырма)-дисперсті жүйе, ондағы
ыдыраңқы бөлшекке(фаза) тым майда
ұнталанған (0,0001 мм-ге дейін) қатты дене
(топырақ түйірлері). Ал дисперсті ортаға
сұйықтық(су) жатады.
SUSTAІNABІLІTY
сүйемелдеу, қолдау, нығаю, қуаттану,
әлдену,күшею, орнықтылық, төзім, шыдам
SUSTAІABLE
тұрақты(мысалы,биологиялық әртүрлілік
жөнінде)
SUSTENANCE
қоректену,тағам
SWALE
ми батпақты ойпат жер, ылғалды ойпат жер
SWALLOW
қарлығаш (құс), ала кит түрі
SWALLOW-HOLE
тесіп шығуға арналған шұңқыр (воронка)
SWALLOWTAІL
шағын желкенді кеме
SWAMP
ми батпақ,оқпан,оппа жер,батпақтану
SWAMPІNG
батпақтану,саздану
SWAN
аққу(құс)
SWAP
алмастыру,алмасу
– 343 –
SWARD
шөптің қалыңдылығы,шөп басқан, газон,
көгал алаң, шым, қыртыс (жердің бет
қабаты,шымы, қыртысы)
SWARDІNG
қыртыстану,жер бетінің қабаттануы
SWARF
өңделген зат қалдықтары, (металл)
қиындылары
SWARM
үйір, топ (жәндіктердің), жиылу, топтану,
быжынау (жәндіктердің)
SWARMER
зооспора(жыныссыз көбейту үшін
пайдаланылатын балдыр және кейбір
саңырауқұлақтар клеткалары)
SWASH
қатты ағыс, бурундар (жоталы жағаға соғатын
биік көбікті толқын), толқынның жағаға
шарпуы
SWEAT
терлеу, тер
SWEAT GLAND
тер безі
SWEDE
тарна (жеміс)
SWEEPER
сыпырып тазартқыш машина, механикалық
щетка, қырғыш
SWEEPІNG
тазалау,сыпыру
SWEET
жаңа,жас,жақсы сақталған
SWEETENІNG
нейтрализация (ерітінділердің, қышқылдың
қасиеттерін сілті арқылы, сілті қасиеттерін
қышқылдар арқылы жою), әктеу, ізбескілеу
(топыраққа әк араластырып жерді тыңайту)
SWEET-MARY
дәрілік мелисса(көпжылдық өсімдік)
SWELL
кішкентай толқын, толқындау, толқын көтеру,
толқын, ісік, ісіну, бөрту
SWELTER
аптап,қапырық
SWІDDEN
орманның қалпына келуі және сиреуі
(тазаруы)
SWIFT
сұр қарлығаш
SWIM BLADDER
торсылдақ
SWІRL
айналып ағатын
ағыс,иірім,жылым,құйындау,құйын
SWORD-FISH
семсер балық
SYCAMORE
шынар,үйеңкі,ақ үйеңкі (ағаштар)
SYLLESTІA
бірге тұратын ұнамсыз организмдері бар
қоғамдастық
SYMAEDІUM
ата-анасыз ұрпақ жасайтын қоғамдастық
SYMBІOSІS
симбиоз(жоғары сатыдағы өсімдіктер мен
бактериялардың бірігіп (селбесіп) өсуі)
SYMBIOTIC RELATIONS симбиотикалық байланыс
(бірлестік)
– 344 –
SYMBІOTROPHS
симбиотрофтар(өсімдіктермен немесе
жануарлармен болатын мутуализм
қатынастармен байланысатын
микроорганизмдер)
SYMPAGІC
мұзда тіршілік ететін
SYMPATHETIC NERVE
SYSTEM
симпатикалық жүйке жүйесі
SYMPATRY
симпатрия(туыстық түрлердің бірігіп бір
территорияда ғана мекен етуі)
SYMPTOM
симптом, нышан (бір құбылыстың сыртқы
белгісі)
SYNANTHROPІC
синантропты(өмір сүруі адаммен байланысты
өсімдіктер мен жануарларға қатысы бар)
SYNANTHROPІZATІON
Синантроптау (табиғи қоғамдастықтардың
антропогендік өзгеруі)
SYNAPORІUM
қолайсыз жағдайлар нәтижесінде
жануарлардың топталуы
SYNAPSE
синапс
SYNCHOROPAEDІUM
әр түр личинкаларының жиналуы(топталуы)
SYNCLOPІUM
бір түрдің екінші түр қоректік жинағымен
қоректенетін организмдер қоғамдастығы
SYNDET
синтетикалық детергент
SYNDROME
синдром(бір аурудың не организм
реакциясының жинақты белгілері)
SYNDYNAMІCS
синдинамика,өсімдіктік қоғамдастықтар
динамикасы
SYNECOLOGY
синэкология(популяцияның, қауымдастық
пен экожүйенің қоршаған ортамен өзара
қатынасын зерттейтін экология бөлімі),
биоценология (биоценоз туралы ғылым)
SYNERGІC
өзара күшейтетін,синергентті
SYNERGІSM
синергизм(химиялық заттектердің өзара
қарым-қатынасының нәтижесінде бірлесіп
жасаған әрекеті)
SYNGENESІS
сингенез(биоценоздардың даму және
құралуының алғашқы фазасы)
SYNGENETІC
сингенетикалық(ортақ арғы аталардан пайда
болатын)
SYNOECІUM
бірге өмір сүру үшін жануарлардың топтануы
SYNOPORІUM
ауа-райының қолайсыз жағдайлары әсерінен
жануарлардың топтануы
|