Цитоплазма мен сыртқы ортада К+, Na+ иондарын белгілі бір арақатынаста ұстау
жүктеу/скачать 9,18 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Эукариоттаргендерініңэкспрессиясыныңреттелуі
ПосттрансляциялықбақылауГендерактивтілігібелоктардыңсинтезіаяқталғаннанкейіндереттелуімүмкін. Бақылаудыңбұлтүрінгендерактивтілігініңпосттрансляциялықбақылануыдепатайды. Гендерактивтілігініңкерібайланысуұстанымыбойыншабасылуыферменттіңсинтезіне емес, оның активтілігіне әсер ететін реттеуші механизм болып табылады. Мұндабиосинтез нәтижесінде түзілген концентрациясы жоғары соңғы өнім бірінші синтезделгенферментпенбайланысыпметаболизмдік үдерістің жүруінежағдай туғызады. Соңғыөнім+біріншіферменткешеніферменттіңтөртіншіреттікқұрылымынөзгертіп,оныңкатализдіксайтынактивсіздендіреді.Ферментқұрылымыныңөзгеруіоның өзінің активтілігін тоқтатады және соңғы өнім мен аралық ыдырау заттарының артықмөлшердесинтезделуінекедергіжасайды.Мысалы,ішектаяқшасындаизолейцинніңсинтезделуүдерісінзерттеубарысында(Umbеrger,1961)изолейцинді(треониналмасудағы соңғы өнім) жасанды ортаға енгізгенде, сол мезетте треониннің изолейцингеайналу үдерісі тоқталған. Изолейциннің мөлшері шамадан тыс артқан жағдайда жасушадабұл аминқышқылының синтезі тоқталып, экзогендік изолейцинді пайдалану басымырақжүрген. Треонинніңизолейцингеайналупроцесінеқатынасатын5ферментартықмөлшердегіизолейцинменөзараәрекеттесуібарысындаолардыңәрқайсысыныңсинтезідетоқталады. ЭукариоттаргендерініңэкспрессиясыныңреттелуіПрокариоттарғақарағандаэукариоттардыңқұрылымыкүрделі.Мысалы,адамағзасында200астамәртүрліжасушаларжәне100ақуыздарболады.Эукариоттаргендерінің экспрессиясыныңреттелуінің текөзінетәнбақыланумеханизмдері бар. Эукариоттардагендерактивтілігіреттелуініңекітипінажыратады: қысқа мерзімді немесе қайтымды реттелу бактериялардағы реттелуге сәйкес, ортадағыөзгерістергежасушаныңжауапқайтаруыболыптабылады.Реттелудіңбұлтипіжасушадағысубстратдеңгейініңжоғарынетөменболуынабайланыстыферменттерактивтілігнің өзгеруімен сипатталады. Осы реттелу типіне сонымен қатар, митоздың түрлікезеңдеріндебайқалатынДНҚ,РНҚжәнебелоктардыңсинтезделужылдамдығыныңөзгерістерін дежатқызады. Ұзаққа созылған немесе қайтымсыз реттелу – дамудың ұрықтану және зигота түзілукезеңінен бастап көп жасушалы ағза түзілуге дейінгі аралықта жүретін детерминация,дифференциацият.б. үдерістеріндежүреді. Эукариоттардагендерактивтілігіреттелудіңосыекітипітұқымқуалауақпаратыныңжүзегеасырылуының мынакезеңдеріндебайқалады: Геномдықдеңгейде(ДНҚ)реттелу; Транскрипциялықдеңгейдереттелу; Посттранскрипциялықдеңгейдереттелу Трансляциялықдеңгейдереттелу; Посттрансляциялықдеңгейдереттелу; жүктеу/скачать 9,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|