Логицизм - математика түсініктерін логика түсініктерімен сәйкестендіруге негізделген математиканың негізгі бағыттарының бipi.
Логос (грекше сөз және мән-мағына) - Гераклит болмыстың тұтастығын, тұрақтылығын және гармониясын бейнелеу үшін енгізген философиялық субстанционалдық термин; ой, ұғым, ақыл-ой, дуниежүзілік заңдылық мағыналарында түсініледі.
Майевтика - пікірталас, диалог, әңгімелесу нәтижесінде ақиқатқа жетуге болатын логикалық әдіс. Майевтиканы философияға Сократ (б.д.д. 470 ж.) енгізіп, кеңінен қолданды. Оның пікірінше, адам ақиқат білімге философтардың, көмегімен, олармен эңгіме-сұхбат арқылы жете алады.
Метафизика - бірінші түсінігі (Аристотель бойынша) - болмыстың, білімнің және мәдениеттің тәжірибеден жоғары принциптері мен бастаулары туралы философиялық ілім. Екінші түсінігі - диалектикалық материализм метафизиканы диалектикаға қарама-қарсы, болмыстың қайшылықтар арқылы өзіндік сапалы дамуын терістейтін, дүниенің біржақты, тек ойдағы бейнесін кұрастыруға бейім философиялық метод деп есептеді. Қазіргі кезеңде бірінші мағынасы басымырақ.
Метод (грекше metodos - жол, зерттеу) - таным жолы, белгілі бip мақсатка жету тәсілі, шындықты теория немесе практикалық деңгейде меңгеру әдістерінің жиынтығы.
Методология - кандай да бip ғылымда қолданылатын танымдық құралдардың, методтардың, әдістердің жиынтығы. Танымдық және практикалық-өзгертушілік қызметті ұйымдастырудың алғышарттары мен принциптерін, құралдарын зерттейтін білім саласы.
Метатеориялық білім - әртүрлі құрылымды, заңдылықтарды, қасиеттерді, әдіс-тәсілдерді талдап, зерттейтін теория.
Неопозитивизм (логикалық позитивизм) - позитивизмнің қазіргі замандағы формасы. Философияны табиғи және жасанды тілдерді сараптаушы қызмет түрі ретінде түсіне отырып, неопозитивистер белгілік-символдық құралдардың ғылыми танымдық рөлін, білімді математизациялау мүмкіндігін, ғылымның теориялық аппараты мен эмпирикалық базисінің арақатынасын анықтауда белгілі бip нәтижелерге жетті.
