145
кес да ла об лыс та ры мен Түр кіс тан өл ке сін де гі мұ сыл ман дінба сы ла ры на
шек теу лер қой ды. Пат ша үкі ме ті нің мұ сыл ман дық оқу орын дар ға де ген
саяса ты оның іш кі сая сат та жүр гіз ген
бас ты мін дет те рі мен, яғ ни орыс
емес ха лық тар ды, со ның ішін де қа зақ хал қын да орыс тан ды ру ар қы лы
патшалық Ре сейдің тұ тас ты ғы мен үс тем ді гін ны ғайт а тү су ге
ба ғыт тал-
ған әре кет те рі мен ты ғыз бай ла ныс та жүр ді. Мұсылмандық оқу жүйесіне
патша үкіметі тарапынан жасалған кедергілер мен оның салдарлары тек
қазақ халқына ғана емес, патшалық Ресей құрамындағы мұсылман дінін-
дегі түркі және өзге халықтарға да ауыр тиіп,
олардың тарих сахнасында
өзіндік ұлттық болмысын сақтап қалуына қауіп төндірді.
Пра вос ла вие шіркеулері.
Патшалық Ре сей Қа зақ стан аума ғын
отар лау саяса тын Ба тыс Сі бір ден оң түс тік ке қа рай қос қа нат пен ше ка ра
бой ына әс ке ри бе кі ніс тер са лу дан бас та ды. Ре сей пат ша лы ғы қа зақ
же рін де гі әс ке ри бе кі ніс тер мен орыс тар көп теп
қо ныс тан ған ел ді ме кен-
дер ге шір кеу лер са лып, пра вос ла вие ағымын ор нық ты ру ға кі ріс ті.
Со ны мен қа тар ар найы құ рыл ған мис сио нер лік ұйым дар ар қы лы жер гі-
лік ті ха лық тар ды хрис тиан ді ні не бір тін деп тар ту ісін қол ға ал ды.
Қа зақ стан ға пра вос ла вие шір кеуі шарт ты түр де ХVІІІ ға сыр дың ал-
ғаш қы жар ты сын да ене бас та ды. Орыс пат ша лық
өкі ме ті жер гі лік ті ха-
лық тың ба ғы ныш ты лы ғын қа лып тас ты ра тын (не ме се қар сы лы ғын жоя-
тын) ма ңыз ды идея лық-пси хо ло гия лық құ рал ре тін де дін та ра ту саяса-
тын жүр гіз ді. Ба сып алын ған ау дан дар ға Ре сей дің іш кі ай мақ та ры нан
пра вос ла вие ағымын ұ стана тын орыс ша ру ала рын
қа зақ же рі не лек-ле гі-
мен әке ліп қо ныс тан ды ра бас та ды. Орыс хал қы шо ғыр лан ған жер лер де
жап пай пра вос ла вие шір кеуін тұр ғы зу бас тал ды
(29су рет)
.
Достарыңызбен бөлісу: 
