то ле ра нт ты, ашық, де мок ра тия лық жә не құ қық тық

16
зай ыр лы лық ұ станы мы бой ын ша, бі лім бе ру мен тәр бие жүйесі дін мен 
ді ни бір лес тік тер ден бө лін ген. 
Қа зақ стан Рес пуб ли ка сы ның 2007 жыл ғы 27 шіл де де қа был дан ған 
«Бі лім ту ра лы за ңын да» ді ни бі лім бе ру ге қа тыс ты қа ғи да сы ның маз мұ-
ны бы лай ша ашыл ған: «...бі лім бе ру дің зайыр лы, гу ма нис тік жә не да-
мы ту шы лық си па ты, аза мат тық жә не ұлт тық құн ды лық тар дың, адам 
өмі рі мен ден сау лы ғы ның же ке адам ның ер кін да муының ба сым ды ғы». 
Сон дай-ақ осы заң ға сәй кес, бі лім бе ру ұйым да рын да тө мен де гі дей іс-
әре кет тер ге тыйым са лын ған:
• 
саяси пар тия лар мен ді ни ұйым дар дың (бір лес тік тер дің) ұйым дық 
құ ры лым да рын құ ру ға жә не олар дың қыз мет те рі не; 
• 
бі лім бе ру ұйым да рын да нә сіл дік, эт нос тық, ді ни, әлеу мет тік ымы ра-
сыз дық пен артық ша лық ты на си хат тау ға, соғыс жә не ха лы қ ара лық 
құ қық пен із гі лік тің жал пы ға ор тақ та ныл ған ұстанымдарына 
қай шы ке ле тін өз ге де идея лар ды на си хат тау ға;
• 
пе да гог қыз мет кер лер дің бі лім бе ру үдері сін саяси үгіт теу, ді ни 
на си хат жүр гі зу мақ са тын да не ме се бі лім алу шы лар ды Қа зақ стан 
Рес пуб ли ка сы ның Конституциясы мен заң на ма сы на қай шы ке ле тін 
әре кет тер ге итер ме леу пи ғы лы мен пай да ла ну ға.
Бұл заң да ғы қа ғи да лар дың бар лы ғы бі лім алу шы лар дың ар-ұж дан 
бос тан дық та ры мен құ қық та рын, қауіп сіз ді гін жә не заң ая сын да әре кет 
етуін қам та ма сыз ету мақ са тын да қой ыл ған.
Зай ыр лы лық ұ станы мы бой ын ша ді ни бі лім бе ру ге тый ым са лын-
байды. Ке рі сін ше, діни бі лім бе ру дің ұстанымдары мен идеяла ры, за йыр-
лы лық ұ станы мы ая сын да қыз мет ете тін бо ла ды. Мы са лы, дін ұлт тық дү-
ниета ным ның қа лып та су ын да мә де ниет пен та ри хи са надан орын ала ды. 
Осы құн ды лық тар дың кө зі бо лып та бы ла тын дін ту ра лы ғы лы ми теория-
лар мен танымдар, дін дер дің та ри хы мен тә жі ри бе сі, әсі ре се, Қа зақ стан Рес-
пуб ли ка сы та ри хы на қа тыс ты дін дер ту ра лы мағ лұ мат тар, жал пы дін нің 
қо ғам да ғы ала тын ор ны мен ма ңы зы жал пы ға бір дей бі лім бе ру ме ке ме ле рі-
нің бар лық дең гейін де қо ғам дық пән дер қа та рын да оқы ты лады. 
Мұн да ғы мақ сат – бі лім алу шы лар ға дін нің мә ні, ма ңы зы, та ри хы 
мен тә жі ри бе сі Қа зақ стан та ри хы на қа тыс ты ек ше леп бе ру. Жа һан да ну 
үде рі сі ке зін де гі елі міз де гі не гіз гі та ри хи дін дер, олар дың бас ты ерек ше-
лік те рі, мерекелері, кі тап та ры, құн ды лық та ры, ис лам және хрис тиан
діндерінің қа зақ же рі не таралу тарихы, ха на фи құқықтық мектебі мен 
ма ту ри ди ді ни та ным дық мазхабының қа зақ мә де ниетін де гі ор ны, қа зақ 
ғұ ла ма ла ры ның ру ха ни мұ ра сы та ным дық сипатта жүйелі пе да го ги-
ка лық та лап тар шең бе рін де оқы ты ла ды.
Елі міз де гі бел гі лен ген заң на ма шарт та ры не гі зін де рес ми тір кел ген ді ни 
бір лес тік тер жа ны нан ашыл ған ді ни сауат ашу курс та ры, мед ре се, қа ри ор та-
лық та ры, пра вос лав иелік оқу орталықтары, се ми на рияла ры жұ мыс іс тей ді. 

17
Мек теп тен тыс уа қыт тар да бі лім алу шы үшін осын дай курс тар ға ба-
рып бас тауыш ді ни сауа тын арт ты ру ға мүм кін дік тер қа растырыл ған. Бі-
рақ кә ме леттік жа сқа тол ма ған ба ла лар үшін мұндай курс қа қа ты су тек 
ата-ана сы ның ке лі сі мі ар қы лы жү зе ге аса ды. Ал ар найы ді ни бі лім алу 
құ қығы мен мүм кін дік те рі осы ор та лық тар ар қы лы, бі лім бе ру стан дарт-
та ры не гі зін де жү ргізіледі.

жүктеу/скачать 3,82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: